Η ώρα μηδέν έφτασε για τα bonus ύψους και δόμησης των κτιρίων, αφού συζητήθηκε ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας η «τύχη» του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας που διήρκεσε περίπου δυο ώρες, δόθηκε «μάχη» επιχειρημάτων μεταξύ των διαδίκων, δηλαδή του Δήμου Αλίμου, των κατασκευαστών των κτιρίων που ανεγέρθηκαν με οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ στον Αλιμο και του Δημοσίου, με παρεμβάσεις από το ΤΕΕ και την ΚΕΔΕ.
Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά το πέρας των αγορεύσεων 8 μέλη της έδρας υπέβαλλαν ερωτήσεις προς τους δικηγόρους όλων των πλευρών, οι οποίες θα απαντηθούν μέσω των υπομνημάτων που θα κατατεθούν.
Η εκδίκαση ξεκίνησε με τις δυο εισηγήτριες, Μαρία Σωτηροπούλου και Χριστιάνα Μπολόφη να εξηγούν τα βασικά σημεία αυτής της περίπλοκης υπόθεσης.
Οπως ανέφερε η κ. Σωτηροπούλου, «τα επίμαχα πολεοδομικά “κίνητρα” δεν είναι πρόσφορα για την επίτευξη των σκοπών που φέρεται να επιδιώκουν, παρά αποβλέπουν κυρίως στην ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας μέσω της αποδοτικότερης εκμετάλλευσης των οικοπέδων».
Με αφορμή την περίπτωση του Αλίμου (στα όρια του οποίου βρίσκονται οι οικοδομικές άδειες που έχουν προσβληθεί δικαστικά), η κα. Σωτηροπούλου εκτίμησε ότι τίθεται ζήτημα για τον τρόπο υπολογισμού των υψών, αν δηλαδή θα πρέπει να υπερισχύει το προεδρικό διάταγμα του 1979 που διέπει την περιοχή, τα αυξημένα ύψη κατά ΝΟΚ (με χρήση των κινήτρων) ή τα όρια που έθετε ο προηγούμενος, Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός.
Κατά την κα. Σωτηροπούλου, οι δύο παραπεμπτικές αποφάσεις τάχθηκαν υπέρ της αντισυνταγματικότητας των ρυθμίσεων αυτών, με τη βασική σκέψη ότι «το άρθρο 24 του Συντάγματος δεν επιτρέπει την δια γενικής διατάξεως και χωρίς σχετική επιστημονική μελέτη τροποποίηση των ειδικών όρων δομήσεως που έχουν θεσπισθεί για κάθε περιοχή».
Στη δίκη της εισήγηση η Χριστιάνα Μπολόφη, αναφερόμενη στις διατάξεις για τα κίνητρα του ΝΟΚ στα ύψη των κτιρίων υπογράμμισε τη σημασία εκπόνησης ειδικής επιστημονικής μελέτης, που να τεκμηριώνει αν οι νέοι όροι δόμησης είναι επωφελείς ή επιζήμιοι, κάτι που θα ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικό για την τελική κρίση του δικαστηρίου.
Διασταύρωσαν τα «ξίφη» οι δικηγόροι
Για την πιο σοβαρή πολεοδομική υπόθεση των τελευταίων 40 ετών έκανε λόγο στην τοποθέτηση του ο νομικός παραστάτης του δήμου Αλίμου, σημειώνοντας πως «πρόκειται για γενικευμένη επιβάρυνση όλων των παραμέτρων της δομήσεως σε όλη την Επικράτεια, με συνδυασμό αύξησης ύψους, συντελεστή δόμησης και κάλυψης. Πρόκειται για μια απροσχημάτιστη προσβολή του φυσικού περιβάλλοντος με το πρόσχημα της κλιματικής αλλαγής» ανέφερε, εκτιμώντας ότι συνολικά η προσαύξηση της δόμησης φτάνει το 80%. Όπως στήθηκε αυτό το πράγμα είναι διττός αντισυνταγματικό, θα έπρεπε να έχουν προηγηθεί μελέτες. Να υπήρχε μια σειρά σχεδίων σε όλη την Ελλάδα» ανέφερε.
Την άποψη πως οι επίμαχες διατάξεις είναι ευθέως αντισυνταγματικές υποστήριξαν και οι νομικοί παραστάτες της ΚΕΔΕ, επισημαίνοντας πως «το άρθρο 24 του Συντάγματος επιτάσσει ορθολογικό πολεοδομικό-χωροταξικό σχεδιασμό με βάση μελέτες, που ορίζουν σε επίπεδο πόλης ή οικισμού τις ανάγκες σε υποδομές, κοινοφελείς και κοινόχρηστους χώρους. Οι “οριζόντιες” ρυθμίσεις δεν λαμβάνουν υπόψη τη φυσιογνωμία, τις συνθήκες που επικρατούν σε κάποιον οικισμό και την ορθολογική του οργάνωση». Σημείωσαν δε ότι αυτό δεν διορθώνεται εκ των υστέρων με επιστημονικές μελέτες.
Μάλιστα, αναφερόμενοι στην αναστολή της συνδυαστικής εφαρμογής των κινήτρων του ΝΟΚ έως το τέλος του 2025, έκαναν λόγο για «ομολογία αντισυνταγματικότητας».
Το ίδιο ισχύει και για την εξαίρεση με άλλη νομοθετική ρύθμιση τριών περιοχών από τις επίμαχες ρυθμίσεις. «Εξαιρούνται τρεις περιοχές που τις ονομάζει κηπουπόλεις (Φιλόθεη, Ψυχικό, Εκάλη), αυτό δημιουργεί ήδη προσβολή. Είναι οι μόνες; Δεν υπάρχει αντισυνταγματικότητα αφού δεν μπορεί ο νόμος να επιβάλλει σε όλη την Επικράτεια τα ίδια κριτήρια; Βλέπει ο πολίτης να εξαιρούνται τρεις περιοχές και φοβάμαι ότι θα υπάρξουν κι άλλες εξαιρέσεις» σημειώθηκε από την πλευρά της ΚΕΔΕ.
Υπέρ της συνταγματικότητας
Υπέρ των ρυθμίσεων του ΝΟΚ τάχθηκε η πλευρά των εργολάβων των επίμαχων πολυκατοικιών που έκανε λόγο για έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού η οποία έχει οδηγήσει τις πόλεις στη θλιβερή σημερινή κατάσταση.
«Η κλιματική κρίση είναι αυτή που προσπαθεί να αντιμετωπίσει ο ΝΟΚ. Υπάρχει έντονο στεγαστικό πρόβλημα, η επίλυση πρέπει να είναι άμεση, ριζική. Δημιουργείται η ανάγκη για ένα νέο δημόσιο συμφέρον. Πρέπει να εξυπηρετηθεί και το δικαίωμα στην κατοικία. Οι σύγχρονες κατοικίες θα γίνουν άπιαστο όνειρο!»εκτίμησε ένας εκ των δικηγόρων των εταιρειών.
«Ο ΝΟΚ προτείνει σύγχρονες λύσεις αλλά δεν μπορεί να λειτουργήσει γιατί δεν υπάρχει σύγχρονος πολεοδομικός σχεδιασμός. Δεν είναι δυνατόν ο δήμαρχος Αλιμου να στρέφεται κατά της πολεοδομίας του!».
Την άποψη ότι «όποια απόφαση ληφθεί πρέπει να ληφθεί για το μέλλον» εξέφρασε ο νομικός εκπρόσωπος μιας εκ των εργολαβικών εταιριών.
«Ακόμη και να έσφαλε ο νομοθέτης, ακόμα και να έπρεπε να υπάρχει το σχέδιο, έχει τη δυνατότητα το δικαστήριο σας να δώσει εντολή για μελέτη» ανέφερε συμπληρώνοντας πως «έχει εκδοθεί μεγάλος αριθμός αδειών και πρέπει να ληφθεί υπόψη αυτό γιατί θα δημιουργηθεί ζήτημα ισότιμης μεταχείρισης. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η τροπολογία που ήρθε να ρυθμίσει κάπως το ζήτημα και δίνει οδηγία για την εφαρμογή του ΝΟΚ και θέτει ένα απώτατο όριο για το ποιες άδειες πρέπει να μείνουν άθικτες μέχρι τον Απρίλιο του 2024».
Την συνταγματικότητα του νόμου στήριξε και το ΤΕΕ με το νομικό του παραστάτη να τονίζει πως «η αύξηση του ύψους αυτή κάθε αυτή δεν είναι αντισυνταγματική» και πως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Γενεύη, είναι αποδεκτές οι οριζόντιες ρυθμίσεις.
«Οδηγούμαστε στην αντισυνταγματικότητα των διατάξεων επειδή δεν εμπιστευόμαστε τη δημόσια διοίκηση, αλλά αυτό δεν είναι η λύση! Τι πολυκατοικίες θέλουμε; Κουτιά όπως σήμερα ή φιλικά προς το χρήστη και το περιβάλλον;» σημείωσε ο νομικός εκπρόσωπος του ΤΕΕ στη δίκη.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι τοποθετήσεις των δικηγόρων του Δημοσίου, που υποστήριξαν πως «λόγω του ειδικού σκοπού που εξυπηρετούν οι διατάξεις του ΝΟΚ δεν αποτελούν οριζόντια παρέκκλιση και μπορούν να εφαρμόζονται παράλληλα και συμπληρωματικά με τα π.δ».
Για τον Δήμο Αλίμου παραστάθηκε ο δήμαρχος της περιοχής Ανδρέας Κονδύλης, που απευθυνόμενος στους συμβούλους επικράτειας αναφέρθηκε σε συγκριτική μελέτη του Δήμου σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη οριζόντιο μπόνους δόμησης. «Κάναμε συγκριτική μελέτη και πουθενά στην Ευρώπη δεν υπάρχει οριζόντιο μπόνους δόμησης, μόνο στη Γαλλία αν προβλεφθεί από την οικεία πολεοδομική μελέτη. Οι διατάξεις δημιουργούν βίαιη και επί τα χείρω αλλαγή στη ζωή των κατοίκων, υπάρχει αλλοίωση της ζωής της οργάνωσης και της πολεοδομίας της πόλης. Έχουμε δόμηση δυο ταχυτήτων. Δεν είναι δυνατόν να καταπολεμήσεις την κλιματική αλλαγή χτίζοντας περισσότερα! Αν ήταν τόσο επωφελείς για το περιβάλλον αυτές οι διατάξεις δεν θα είχε προχωρήσει ο νομοθέτης σε εξαίρεση τριών κηπουπόλεων» είπε ο κ. Κονδύλης.
Τις επόμενες ημέρες θα υποβληθούν τα υπομνήματα όλων των πλευρών και το επόμενο διάστημα αναμένεται η έκδοση απόφασης από την Ολομέλεια του ΣτΕ.
