Τα βασικά εισοδήματα και το ιδανικό τους μέλλον. Η υγεία και το μέλλον της. Οι προκλήσεις για τη δημιουργία οικογένειας. Οι προτεραιότητες στο εργασιακό τους περιβάλλον. Ο παλμός του πλανήτη και ο αγώνας ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Και οι καλύτεροί τους φίλοι. Η σχέση με την ΑΙ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτά είναι τα βασικά ζητήματα έρευνας της Merck, που καλύπτει τις ανησυχίες 9.239 νέων (18-26 ετών, GenZ – 27-37 ετών, Millennials) από χώρες όπως οι Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σερβία. Ωστόσο, πλέον δόθηκαν στη δημοσιότητα τα αναλυτικά στοιχεία για τους συμπατριώτες μας της Γενιάς Ζ και των Millennials.
Η ταυτότητα της έρευνας ✍
👫 Γενικός πληθυσμός ηλικίας 20-37 ετών.
🇬🇷 Πεδίο εφαρμογής: Ελλάδα.
⇒ Ποσοστώσεις: κατανέμονται ανάλογα με τον πληθυσμό-στόχο ανά φύλο και ηλικία (20-26 ετών, Gen Z και 27-37 ετών, Millennials).
🖥 Διαδικασία συλλογής δεδομένων: διαδικτυακή συνέντευξη με τη βοήθεια υπολογιστή (CAWI).
📎 Μέγεθος δείγματος: 621 συνεντεύξεις.
🔴 Σφάλμα δειγματοληψίας: ±4,0%.
🎤 Διάρκεια συνέντευξης: 8 λεπτά (35 κλειστές ερωτήσεις).
❓Ερωτηματολόγιο: αναπτύχθηκε από την GAD3, εποπτεύεται και επικυρώθηκε από την MERCK.
📅 Ημερομηνίες επιτόπιας εργασίας: 25 Μαρτίου έως 4 Απριλίου 2024.
Επιπλέον εργασιακό άγχος
Οπως δείχνει ο παρακάτω πίνακας, οι δύο γενεές ταυτίζονται ιδιαιτέρως με την επαγγελματική ανάπτυξη το ταχύτερο δυνατόν –κάτι που υποδηλώνει επιπλέον εργασιακό άγχος–, ενώ την ίδια στιγμή φαίνονται αποφασισμένες να μιλούν πλέον ανοιχτά για όσα τους απασχολούν συναισθηματικά. Οι νέοι των δύο γενεών θεωρούν εαυτούς πιο γεμάτους φιλοδοξίες από τους γονείς και τους παππούδες τους.
Αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι η διαφορά μεταξύ Γενιάς Ζ και Millennials στην... ελευθερία έκφρασης ζητημάτων συναισθηματικής υγείας, με τους Millennials να μοιάζουν πιο απελευθερωμένοι. Κι ενώ σε όλα τα υπόλοιπα ταυτίζονται grosso modo οι απαντήσεις, οι νεότεροι δείχνουν ότι ανησυχούν περισσότερο για επικίνδυνες συμπεριφορές που έχουν να κάνουν με αλκοολικές ή ναρκωτικές καταχρήσεις, με τους μεγαλύτερους να δηλώνουν πιο αφοσιωμένοι στη βιωσιμότητα ή ανθεκτικότητά τους.
Την ίδια στιγμή, στα πέντε βασικότερα ζητήματα που τους απασχολούν κατατάσσονται, πάλι και επίμονα:
- η σωματική και συναισθηματική υγεία
- η ειρήνη
- η εκπαίδευση
- η οικονομία
- και η βιωσιμότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Millennials ανησυχούν περισσότερο για τα λεγόμενα ψυχοσωματικά αλλά και την οικονομία από τη Γενιά Ζ, ενώ σε όλα τα υπόλοιπα φαίνεται ότι κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος.
Στέγαση, επαγγελματική αποκατάσταση και... wellness
Απ’ ό,τι φαίνεται, οι δύο γενεές ανησυχούν ιδιαιτέρως για τη σωματική και συναισθηματική τους υγεία και τα ζητήματα στέγασης και εργασίας, κατά πολύ περισσότερο από τους συνομιλήκους τους σε άλλες χώρες.
Αυτό που μοιάζει αξιοσημείωτο είναι η μεγάλη διαφορά μεταξύ Millennials και Γενιάς Ζ στις ανησυχίες περί σώματος και πνεύματος, στέγασης και εργασίας, παρότι σε όλα τα υπόλοιπα ζητήματα δείχνουν να ταυτίζονται. Οι μεγαλύτεροι των δύο γενεών φαίνεται ότι ανησυχούν περισσότερο – κι ίσως αυτό εξηγείται από τη σύγκρουση με την πραγματικότητα, καθώς μεγαλώνουν ήδη και καλούνται να κολυμπήσουν στις δύσκολες συνθήκες του παρόντος.
Συναισθηματική και σωματική δυσφορία νιώθει το 63%
Συναισθηματικά, συχνή ή πολύ συχνή δυσφορία νιώθει το 63% των νέων Ελλήνων εν συνόλω, σε σχέση με το 52% των συνομηλίκων τους από τις λοιπές χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα. Σωματικά, δυσφορία αισθάνεται το 48% της Γενιάς Ζ και των Millennials της χώρας, ενώ οι υπόλοιποι αγγίζουν το 37%. Αλλο ένα δείγμα βαθιάς ανησυχίας από τους νέους συμπατριώτες μας.
Πιο αναλυτικά, οι Ελληνες Millennials αγγίζουν το 65% στη συναισθηματική δυσφορία, ενώ η Γενιά Ζ αισθάνεται λιγάκι... καλύτερα, στο 58%. Το σπάνια και το πολύ σπάνια παραμένουν πολύ χαμηλά και στις δύο ηλικιακές ομάδες. Κι αυτό είναι ένα επιπλέον καμπανάκι.
Στη σωματική δυσφορία, το 54% των Millennials δηλώνει ότι τη νιώθει συχνά πολύ συχνά, ενώ η Γενιά Ζ, στο ίδιο ζήτημα, σημειώνει 37%. Θα μπορούσε ως αιτία να καταχωριστεί η διαφορά του modus vivendi και των υποχρεώσεων στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν οι μεγαλύτεροι των δύο γενεών.
Οι φίλοι, η οικογένεια και οι επαγγελματίες της υγείας είναι οι ομάδες στις οποίες απευθύνονται ανοιχτά και ευκολότερα οι δύο ηλικιακές ομάδες της χώρας μας, με τα ποσοστά σε σχέση με τις άλλες χώρες να μην παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές.
Συγκριτικά μεταξύ Γενιάς Ζ και Millennials, αμφότερες οι γενεές παρουσιάζουν περίπου τα ίδια αποτελέσματα, ωστόσο οι νεότεροι δείχνουν να εμπιστεύονται περισσότερο τα social media και οι μεγαλύτεροι να απευθύνονται ευκολότερα σε επαγγελματίες της υγείας. Και αυτό, κατά τεκμήριον, εξηγείται με τον ίδιο τρόπο όπως και νωρίτερα.
Στους παράγοντες συναισθηματικής υγείας, «κερδίζουν» κατά κράτος η οικονομική κατάσταση, ο μισθός και οι εργασιακές συνθήκες, αλλά και η αβεβαιότητα για τον προγραμματισμό δημιουργίας οικογένειας. Σε αυτά τα ζητήματα, οι νέοι συμπατριώτες μας ανησυχούν κατά πολύ περισσότερο από τους συνομηλίκους τους των υπολοίπων χωρών.
Παράλληλα, αυτό είναι ένα πλαίσιο στο οποίο οι δύο γενεές ταυτίζονται στις περισσότερες απαντήσεις τους, με μια μικρή διαφορά να σημειώνεται στο ζήτημα των ένοπλων συρράξεων ως παράγοντα συναισθηματικής υγείας.
Το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν
Προληπτικές εξετάσεις, παρακολούθηση των επιπέδων άγχους και αποφυγή αλκοόλ και τσιγάρου είναι ορισμένες από τις κύριες συμπεριφορές και δράσεις των νέων Ελλήνων αναφορικά με την πρόληψη ασθενειών. Αν εξαιρέσει κανείς το ζήτημα των προληπτικών εξετάσεων και της σωματικής άσκησης, κατά τα λοιπά Ελληνες και ξένοι της Γενιάς Ζ και των Millennials ταυτίζονται κατά το μάλλον ή ήττον.
Παρατηρείται, πάντως, ταύτιση των δύο ηλικιακών ομάδων στα ζητήματα πρόληψης, κάτι που φανερώνει ότι υπάρχουν εμπεδωμένες αντιλήψεις εντός της ελληνικής κοινωνίας σήμερα, τουλάχιστον όσον αφορά τους νέους από 20 έως 37 ετών.
Στην ίδια θεματική, τα ίδια πάνω κάτω ισχύουν και για τις προτεραιότητες που τίθενται όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη, με τις δύο ηλικιακές ομάδες να μην παρουσιάζουν ιδιαίτερες διαφορές στις ανησυχίες, τις ελπίδες τους και, κυρίως, τα αιτήματά τους. Ιδιαίτερες διαφορές δεν εντοπίζονται ούτε αναφορικά με την καταγωγή των συμμετεχόντων στην έρευνα.
Πότε να γίνουμε γονείς;
Το βιολογικό ρολόι, οι κοινωνικές και οικογενειακές πιέσεις και προσδοκίες, η κατάλληλη στιγμή, οι επιπτώσεις στο work-life balance, η υιοθέτηση απαραίτητου τρόπου ζωής και ο πιθανός αντίκτυπος στην οικονομική ασφάλεια είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την απόφαση για δημιουργία οικογένειας των νέων Ελλήνων. Συγκριτικά με τους συνομηλίκους τους των υπολοίπων χωρών, αν και ταυτίζονται στις περισσότερες θεωρήσεις τους, η διαφορά που εντοπίζεται στην υιοθέτηση απαραίτητου τρόπου ζωής και στον πιθανό αντίκτυπο στην οικονομική ασφάλεια είναι ενδεικτικά των ιδιαίτερων ανησυχιών των Ελλήνων της Γενιάς Ζ και των Millennials.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, αμφότερες οι ηλικιακές ομάδες Ελλήνων ταυτίζονται στις ανησυχίες τους, κάτι που μαρτυρά ότι η ελληνική κοινωνία κατατρύχεται δια-ηλικιακά από τα ίδια ζητήματα.
Και η δουλειά;
Οπως αποδεικνύεται από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, οι εργασιακές συνθήκες, αφενός, και η εύρεση εργασίας, αφετέρου, αποτελούν κεντρικούς πυλώνες της συναισθηματικής κατάστασης των νέων Ελλήνων αλλά και παράγοντες αποφάσεων. Ο παρακάτω πίνακας είναι αποκαλυπτικός των προτεραιοτήτων που θέτουν οι νέοι που έχουν ήδη βγει ή οσονούπω θα βγουν στην αγορά εργασίας.
Και πάλι, τα αιτήματα των δύο ηλικιακών ομάδων δεν φαίνεται να διαφοροποιούνται, καθώς, κατά τεκμήριον, αποτελούν κύριες ανησυχίες σε όσους ζουν στα άγια τούτα χώματα.
Infoxication, ψευδείς ειδήσεις, FOMO και... JOMO
Οι νέοι Ελληνες εμπιστεύονται κατά πολύ λιγότερο τα social media από τους συνομηλίκους τους άλλων χωρών εξαιτίας των fake news, αλλά ταυτίζονται σε όλα τα υπόλοιπα ζητήματα που έχουν αναλυθεί επί μακρόν από ειδικούς και δημοσιογράφους σε σχέση με το διαδικτυακό περιβάλλον της κοινωνικοποίησης.
Κι ενώ οι δύο ηλικιακές ομάδες μοιάζουν να ταυτίζονται στις απαντήσεις τους για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αυτό που φαίνεται ότι διαφέρει αισθητά είναι το αίσθημα της ανεπάρκειας. Η Γενιά Ζ, ως παράφορα εκτεθειμένη στα social media, αισθάνεται ότι δεν ανταποκρίνεται στα πρότυπα που προβάλλονται και γι’ αυτό νιώθει «λίγη», με τους Millennials να τα... πηγαίνουν λίγο καλύτερα σε αυτό το ζήτημα – άλλωστε, πόσα πρότυπα να βρει κανείς στο «γηρασμένο» Facebook που προτιμούν οι μεγαλύτεροι;
Απαισιόδοξοι για το μέλλον
Φόβοι για περιβαλλοντικές καταστροφές, για συνεπακόλουθες ασθένειες και απελπισία για το μέλλον. Ετσι περιγράφουν, κατά προτεραιότητα, οι νέοι Ελληνες το πλαίσιο που φαντάζονται για και δεν δείχνουν να διαφέρουν ιδιαιτέρως από τους συνομηλίκους τους των άλλων χωρών. Οι Millennials, πάντως, δείχνουν να ανησυχούν κατά πολύ περισσότερο για τις ασθένειες ως αποτέλεσμα της κλιματικής κατάρρευσης.
Για την επόμενη εικοσαετία, μάλιστα, οι νέοι Ελληνες –αλλά και οι υπόλοιπες εθνικότητες– πιστεύουν κατά πλειοψηφία ότι τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου καλά. Οι αισιόδοξοι και οι... ουδέτεροι μοιάζουν να ταυτίζονται ποσοτικά, αλλά διαφέρουν, όπως είναι βεβαίως φυσικό, στην ουσία της άποψής τους για το μέλλον.
Σε αυτό το ζήτημα, ωστόσο, παρουσιάζονται αποκλίσεις στις μελλοντικές προβολές μεταξύ των Ελλήνων της Γενιάς Ζ και των Millennials. Οι μεγαλύτεροι είναι πιο απαισιόδοξοι, με τους νεότερους να επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα.
Κεντρική εικονογράφηση: Loukia Kattis/Καθημερινή
