Σχεδόν 300.000 παιδιά διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο από την επίδραση και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα. Οι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή περιοχές είναι η Θεσσαλία, η Δυτική Ελλάδα και η Πελοπόννησος και κατά συνέπεια τα παιδιά που διαμένουν σε αυτές ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έκθεσης της UNICEF σε συνεργασία με το ΕΛΙΑΜΕΠ που δημοσιεύθηκε χθες. Εκτός από τη συγκέντρωση στοιχείων περίπου 4.600 παιδιά από όλη την Ελλάδα απάντησαν μέσω ερωτηματολογίων σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.
Οπως εκτιμούν οι δύο οργανισμοί, η ζωή περίπου 30.000 παιδιών στην Ελλάδα επηρεάστηκε πολύ από τις μεγάλες πυρκαγιές του 2023 στη χώρα. Οι καταστροφές διαταράσσουν τη σταθερότητα και την προβλεψιμότητα που έχουν ανάγκη στη ζωή τους τα μικρά παιδιά ειδικά μέχρι να κλείσουν τα τρία τους χρόνια. Η κλιματική αλλαγή επιδρά σε πολλούς τομείς όπως η γεωργία, το διαθέσιμο νερό και η ποιότητά του, η υγεία, η δόμηση.
«Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής σε αυτούς τους τομείς συνδέεται άμεσα με την ευημερία των παιδιών», τονίζεται στην έκθεση. Για παράδειγμα, η εμφάνιση δασικών πυρκαγιών λόγω υψηλών θερμοκρασιών μπορεί να εκθέσει τα παιδιά σε αναπνευστικά προβλήματα όπως το άσθμα λόγω της κακής ποιότητας του αέρα από τις καμένες δασικές περιοχές. Επιπλέον, οι πλημμύρες ή οι έντονες βροχοπτώσεις μπορούν να διαταράξουν την αλιευτική δραστηριότητα, την υδροδότηση και τη γεωργία, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις αγαθών σε συγκεκριμένες περιοχές ή ελλείψεις θρεπτικών πηγών όπως είναι τα ψάρια και τα λαχανικά. Επιπλέον, οι πλημμύρες μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση των τροφιμογενών ασθενειών όπως η γαστρεντερίτιδα, που επηρεάζουν πολύ τα παιδιά όπως παρατηρήθηκε στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Στην έκθεση εξετάστηκε επίσης το δομημένο περιβάλλον και καταγράφηκε ότι σε πολλά σχολεία υπάρχει ανεπαρκής υποδομή για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Για παράδειγμα, οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες κάνουν αδύνατη την παρακολούθηση των μαθημάτων από τα παιδιά όταν δεν υπάρχει επαρκής προφύλαξη ή ψύξη.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση, σημασία δεν έχει μόνο αν κάποιος έχει υποστεί τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αλλά κατά πόσον έχει τους πόρους και τη δυνατότητα να λάβει μέτρα ώστε να είναι σωστά προετοιμασμένος. Εννοείται πως το χαμηλό εισόδημα δεν προσφέρει στους ανθρώπους την ευκαιρία να λάβουν τα μέτρα που χρειάζονται για να προστατευτούν καλύτερα από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, για παράδειγμα.
Οκτώ στους δέκα δασκάλους και καθηγητές που ρωτήθηκαν, απάντησαν ότι στα σχολεία δεν υπάρχει καμία προετοιμασία για την αντιμετώπιση έκτακτων καιρικών φαινομένων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Οπως ανέφεραν, δεν υπάρχουν χώροι όπου θα μπορούσαν να καταφύγουν οι μαθητές για να είναι ασφαλείς, πολλές φορές το πετρέλαιο που διατίθεται δεν επαρκεί για τη θέρμανση, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η ακραία ζέστη και οι έντονες βροχοπτώσεις εμποδίζουν τα παιδιά να κάνουν διάλειμμα.
Χαρακτηριστικά, τα παιδιά που ρωτήθηκαν ανέφεραν ότι το νερό στις βρύσες του σχολείου είναι ζεστό και δεν μπορούν να το πιουν, οι ανεμιστήρες οροφής όπου υπάρχουν δεν λειτουργούν, ενώ κατά τη διάρκεια των εξετάσεων ζητήθηκε από τους μαθητές να φέρουν από το σπίτι τους ανεμιστήρες. Πολλοί μαθητές εξέφρασαν μεγάλη αγωνία για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για το γεγονός ότι δεν υπάρχει σχετική προετοιμασία.
Οι αριθμοί
307.763 παιδιά εκτιμάται ότι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να πληγούν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα.
25 δήμοι κήρυξαν κατάσταση εκτάκτου ανάγκης λόγω ξηρασίας και υδατικής πίεσης την περίοδο Μαΐου – Σεπτεμβρίου 2024.
80% των εκπαιδευτικών δήλωσαν ότι τα σχολεία στα οποία εργάζονται (ή έχουν εργαστεί) δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένα για αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων.
68% των μαθητών ανέφεραν ότι δεν μπόρεσαν να πάνε στο σχολείο λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους.
80% των παιδιών δήλωσαν ότι με άμεσο ή έμμεσο τρόπο έχουν επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή.
