«Διορίστηκα σε δημόσιο σχολείο αλλά προτίμησα το ιδιωτικό». Η 55χρονη φυσικός Αθηνά Τσαγκογεώργα επέλεξε το ιδιωτικό σχολείο, καθώς προτιμούσε το πλαίσιο εργασίας σε αυτό σε σχέση με ό,τι θα μπορούσε να της… τύχει σε ένα δημόσιο σχολείο. Οχι όμως και ο συνάδελφός της, 52χρονος χημικός, Γιάννης Α. Επειτα από 22 χρόνια στην ιδιωτική εκπαίδευση, «άρπαξε» το εισιτήριο για διορισμό σε δημόσιο σχολείο, «καθώς προσφέρει μονιμότητα, ενώ δεν πιστεύω ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα δημόσια και τα ιδιωτικά σχολεία», όπως λέει στην «Κ». Πόσοι εκπαιδευτικοί ιδιωτικών σχολείων θα αποχωρήσουν από τη θέση τους, αξιοποιώντας τις, ευνοϊκές για αυτούς, πρόσφατες αποφάσεις 1251-1252/2024 του Συμβουλίου της Επικρατείας; Συγκεκριμένα, η ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου έκρινε ότι για την πρόσληψη και τον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση πρέπει να προσμετράται και η προϋπηρεσία στην ιδιωτική, «δοθέντος μάλιστα ότι το σύστημα προσλήψεων του ν. 4589/2019 αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην εκπαιδευτική εμπειρία», όπως λέει η απόφαση.
Ανάγκη προγραμματισμού
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολείων Χαράλαμπος Κυραϊλίδης, μιλώντας στην «Κ», κρίνει δίκαιη την απόφαση και εκτιμά ότι το κύμα αποχωρήσεων από τα ιδιωτικά σχολεία δεν θα είναι μεγάλο. Στον αντίποδα, ζητάει έγκαιρο προγραμματισμό των προσλήψεων στη δημόσια εκπαίδευση, ώστε τα ιδιωτικά σχολεία να καλύπτουν τις όποιες αποχωρήσεις εκπαιδευτικών εγκαίρως. Προς το παρόν δεν έχει γίνει εφικτό αυτό από το υπουργείο Παιδείας.
«Το 2001 έδωσα στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για διορισμό σε δημόσιο σχολείο. Ωστόσο εργαζόμουν ήδη ένα χρόνο σε ιδιωτικό. Πέρασα στον διαγωνισμό, αλλά έπρεπε να υπηρετήσω για μία τριετία σε σχολείο δυσπρόσιτων περιοχών. Το ξανασκέφτηκα, λοιπόν. Ημουν, άλλωστε, πολύ ικανοποιημένη από το ιδιωτικό σχολείο», λέει στην «Κ» η κ. Τσαγκογεώργα, η οποία εργάζεται στο ίδιο ιδιωτικό σχολείο της Αττικής εδώ και 23 χρόνια. «Σέβομαι και εκτιμώ το δημόσιο σχολείο –άλλωστε κι εγώ δημόσιο τελείωσα–, και γνωρίζω ότι εκπαιδευτικοί με διάθεση και όρεξη για δουλειά υπάρχουν πολλοί στη δημόσια εκπαίδευση. Από την άλλη γνωρίζουμε και τις παθογένειες του δημοσίου, τη δυσκολία να κινηθούν διαδικασίες, την έλλειψη μέσων, την τυπολατρία που μπορεί να ανασχέσει τη διάθεση. Γνωρίζουμε ότι είναι θέμα “τύχης” ένα καλό περιβάλλον με έναν σύλλογο καθηγητών που συνεργάζεται με γνώμονα την προσφορά στα παιδιά, με έναν διευθυντή δημοσίου που μπορεί να οργανώσει, να καθοδηγήσει και να προσφέρει το κατάλληλο πλαίσιο ή “ατυχίας”, ένα περιβάλλον στασιμότητας και αδιαφορίας, ένας σύλλογος που δεν συνδέεται αρμονικά και αλλάζει κάθε χρόνο, μια νοοτροπία που δεν βοηθά τον εκπαιδευτικό να εξελιχθεί», προσθέτει η φυσικός, τονίζοντας ότι «αποφάσισα να μην αφήσω την τύχη να αποφασίσει αν θα βρεθώ σε ένα “καλό” δημόσιο σχολείο και θα είμαι χαρούμενη ή σε ένα “όχι καλό” που θα με κάνει να στενοχωριέμαι και να αγανακτώ».
«Oχι, δεν με τράβηξε η ασφάλεια του δημοσίου», λέει, απαντώντας στη σχετική ερώτηση. «Δεν με γοήτευσε η νοοτροπία του “θα έχεις λιγότερη δουλειά και δεν θα σε νοιάζει τίποτα”. Hθελα να είμαι σε ένα χώρο που προσφέρει ερεθίσματα, που έχει απαιτήσεις. Είναι πολύτιμο να μοιράζεσαι ιδέες σε μια συνάντηση συναδέλφων, να μην υπάρχει κάποιος να αναχαιτίσει τη δημιουργικότητά σου, να μη θεωρείται ότι “κάποιος χαλάει την πιάτσα”, επειδή θέλει κάτι παραπάνω».
«Δεν θα αφήσω την τύχη να αποφασίσει αν θα βρεθώ σε ένα “καλό” δημόσιο σχολείο και θα είμαι χαρούμενη», λέει η κ. Αθηνά Τσαγκογεώργα, που θα παραμείνει στο ιδιωτικό.
«Με τράβηξε η ασφάλεια του δημοσίου», παραδέχεται ο Γιάννης Α., ο οποίος ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του «για να μην υπονοηθεί ότι είχα προβλήματα με το ιδιωτικό όπου εργαζόμουν». «Τα χρήματα είναι τα ίδια, η πίεση όμως είναι μικρότερη, την ίδια στιγμή που στο δημόσιο δεν δίνονται έξτρα κίνητρα για περισσότερη δουλειά. Φυσικά εξαρτάται από το ιδιωτικό σχολείο πόσο σωστό, τηρώντας τις υποχρεώσεις του, είναι απέναντι στους εκπαιδευτικούς. Αλλά, το ξέρουμε όλοι, υπάρχουν κακές εξαιρέσεις. Αντίθετα, στο δημόσιο γνωρίζεις, για παράδειγμα, ότι η καταβολή του μισθού είναι σίγουρη και στην ώρα της. Από την άλλη, υπάρχουν συνάδελφοι που κάνουν εξαιρετική δουλειά, είναι μύθος ότι στο δημόσιο όλοι “αράζουν”. Εξαρτάται πώς θέλει ο καθένας να κάνει τη δουλειά του», προσθέτει ο ίδιος.
«Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε ιδιωτικά σχολεία, σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και δημιουργικό περιβάλλον, αποκτούν πολύτιμη τεχνογνωσία που μπορεί να μπολιάσει την κρατική εκπαίδευση με ιδέες και δεξιότητες. Θεωρούμε ότι η προϋπηρεσία τους σε ιδιωτικά σχολεία είναι πολύ πιο μεγάλης βαρύτητας από την αντίστοιχη των αναπληρωτών, γιατί εισάγουν στο σύστημα μια διαφορετική οπτική», παρατηρεί ο κ. Κυραϊλίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ είναι μεγάλης σημασίας και αποκαθιστούν όχι απλά μια μεγάλη αδικία, αλλά και μια στρέβλωση στη διαδικασία επιλογής εκπαιδευτικών για το κρατικό εκπαιδευτικό σύστημα. Και αυτό διότι, όπως εξηγεί στην «Κ», με το ισχύον σύστημα (ισχύει ακόμη διότι απαιτείται νομοθετική παρέμβαση από το υπουργείο Παιδείας, που θα εναρμονίζει το σύστημα με την απόφαση του ΣτΕ) ένας ιδιωτικός εκπαιδευτικός που ήθελε να συνεχίσει στη δημόσια εκπαίδευση πρέπει είτε να απολυθεί είτε να κλείσει η ιδιωτική σχολική μονάδα στην οποία υπηρετεί. Αυτό δημιουργεί σημαντικές στρεβλώσεις: υπήρξαν περιπτώσεις που εκπαιδευτικοί παρακαλούσαν ή προκαλούσαν την απόλυσή τους, ή, παλιότερα, επιδίωκαν να κλείσει μια αδύναμη εκπαιδευτική μονάδα για να βρουν θέση στο κρατικό σχολείο».
Μάλιστα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολείων δηλώνει ότι «στη δική μας λογική χρήσιμο θα ήταν να δίνεται η ευκαιρία και σε εκπαιδευτικούς του δημοσίου, που επιθυμούν για ένα χρονικό διάστημα να ενταχθούν στην ιδιωτική εκπαίδευση και στη συνέχεια να επανέλθουν στο δημόσιο, να μπορούν να το πράξουν».
Πρόβλεψη για το 2025-2026
Θα φύγουν πολλοί από τα ιδιωτικά σχολεία, το προσεχές καλοκαίρι ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς 2025-2026; Οπως λέει στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Παιδείας, αποθαρρυντικό για να αφήσει κάποιος έμπειρος εκπαιδευτικός τη θέση του στο ιδιωτικό σχολείο για το δημόσιο, είναι πως αρχικά θα κληθεί να καλύψει θέση σε σχολείο κάποιας απομακρυσμένης περιοχής. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει για όσους εκπαιδευτικούς έχουν γύρω στη μία δεκαετία υπηρεσίας σε ιδιωτικό σχολείο. «Ο υπουργός Παιδείας έχει δύσκολη εξίσωση για τη ρύθμιση που πρέπει να παρουσιάσει ώστε να εναρμονίσει το σύστημα διορισμών με τις αποφάσεις του ΣτΕ», παρατηρεί στην «Κ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ) Γεώργιος Χριστόπουλος. Και αυτό διότι πρέπει να ισορροπήσει ανάμεσα στα αιτήματα των δύο θεσμικών φορέων της ιδιωτικής εκπαίδευσης (του Συνδέσμου Ιδιοκτητών και της ΟΙΕΛΕ), αλλά και στους υπάρχοντες αναπληρωτές που θα δουν να κατρακυλούν στον πίνακα διορισμών του ΑΣΕΠ, πίσω από τους «εισβολείς» εκπαιδευτικούς των ιδιωτικών σχολείων.
