Ηταν Οκτώβριος του 2022 όταν έξω από τα γραφεία της Turkish Airlines, στη λεωφόρο Ποσειδώνος, περίπου 15 άτομα πέταξαν φέιγ βολάν και έγραψαν με σπρέι στον τοίχο το σύνθημα «Νίκη στην απεργία πείνας της Σιμπέλ Μπαλάκ» σε ένδειξη αλληλεγγύης προς Τούρκους κρατούμενους απεργούς πείνας. Τον επόμενο μήνα, επρόκειτο να ξεκινήσει στο εφετείο η δίκη 11 ακροαριστερών Τούρκων, οι οποίοι είχαν συλληφθεί στην Ελλάδα κατηγορούμενοι για τρομοκρατία ως μέλη της οργάνωσης DHKP-C. Μετά τη λήξη της «παρέμβασης» στην αεροπορική εταιρεία, συνελήφθησαν πέντε άτομα. Ανάμεσά τους ένα ζευγάρι που είχε επιστρέψει στην Αθήνα έπειτα από χρόνια ζωής και σπουδών στο Βερολίνο.
Τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για φθορά ξένης περιουσίας, άρνηση δακτυλοσκόπησης και διατάραξη κοινής ειρήνης, και συνελήφθησαν στο πλαίσιο του αυτοφώρου. Στη δίκη που έγινε τέσσερις μήνες αργότερα, τους επιβλήθηκε ποινή τριών μηνών για φθορά. Δεν άσκησαν έφεση. Σύμφωνα με τη δικογραφία που είχε σχηματιστεί τότε, σε σακίδιο των συλληφθέντων είχαν βρεθεί αφίσες και φυλλάδια. Ενα από αυτά έγραφε «Στη Νέα Σμύρνη βγάλατε φτερά» και είχε τη φωτογραφία αστυνομικού της ομάδας «Δράση» πεσμένου στο έδαφος, στα επεισόδια που είχαν σημειωθεί εκεί το 2021.
Το νήμα
Δύο χρόνια μετά την «παρέμβαση» στα γραφεία της Turkish Airlines, το ίδιο ζευγάρι βρισκόταν μέσα στο διαμέρισμα του τρίτου ορόφου, σε πολυκατοικία της οδού Αρκαδίας στους Αμπελοκήπους, όπου εξερράγη αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός. Ο Κυριάκος Ξ., 36 ετών, έχασε τη ζωή του και η 33χρονη σύντροφός του Μαριάννα Μανούρα νοσηλεύεται έκτοτε φρουρούμενη και βαριά τραυματισμένη στον «Ευαγγελισμό».Υστερα από μαρτυρίες και καταθέσεις, η «Κ» επιχειρεί να ανασυνθέσει την πορεία όσων έχουν εμπλακεί στη συγκεκριμένη υπόθεση και κατηγορούνται για συγκρότηση τρομοκρατικής οργάνωσης.
Ο Κυριάκος Ξ. γεννήθηκε στο Μαρούσι και σε ηλικία δέκα ετών μετακόμισε με την οικογένειά του στα Βριλήσσια. Ο πατέρας του ήταν ωτορινολαρυγγολόγος σε δημόσιο νοσοκομείο και η μητέρα του είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός. Σπούδασε ψυχολογία στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Deree) και το 2015 έφυγε για το Βερολίνο, όπου πραγματοποίησε μεταπτυχιακό στη στατιστική. «Πέσαμε από τα σύννεφα όταν μάθαμε τι συνέβη. Δεν του είχε λείψει τίποτα. Δεν ήταν ένα παιδί παρατημένο», λέει στην «Κ» συγγενής του, ζητώντας να μην κατονομαστεί.
Στη Γερμανία, ο Κυριάκος Ξ. γνώρισε τη σύντροφό του. Είχαν μάλιστα από κοινού μετάσχει σε «παρέμβαση» στο ελληνικό προξενείο του Βερολίνου σε ένδειξη αλληλεγγύης στον φυλακισμένο Δημήτρη Κουφοντίνα…
Η Μαριάννα Μανούρα μεγάλωσε στο Παγκράτι και σπούδασε γραφιστική στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, τον Μάρτιο του 2015 είχε σχηματιστεί δικογραφία εις βάρος της, μαζί και άλλων ατόμων, για κατάληψη της πρυτανείας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 2017, μετακόμισε στο Βερολίνο για το μεταπτυχιακό της πάνω στη γραφιστική. Παράλληλα με τις σπουδές της εργάστηκε σε δημιουργικά γραφεία, αλλά και ως ελεύθερη επαγγελματίας. Ορισμένες πληροφορίες θέλουν να έχει στο όνομά της μερίδιο, μαζί με συγγενή της, σε πολυώροφο πάρκινγκ στο κέντρο της Αθήνας. Το ζευγάρι επέστρεψε στην Ελλάδα πριν από τρία χρόνια. Τον Μάιο του 2024 εγκαταστάθηκαν σε πολυκατοικία στα Εξάρχεια. Οπως κατέθεσαν συγγενείς τους, επειδή εκείνη την περίοδο η γραφίστρια δεν είχε οικονομική άνεση, οι γονείς της μίσθωσαν αρχικά το διαμέρισμα με 400 ευρώ τον μήνα. Το ζευγάρι φέρεται να συμμετείχε με άλλους κατοίκους των Εξαρχείων σε γενικές συνελεύσεις κατά της κατασκευής σταθμού μετρό. Οπως επίσης σε κινήσεις αλληλεγγύης προς φυλακισμένους αναρχικούς.
Την επομένη της έκρηξης, και ενώ «ο νεκρός των Αμπελοκήπων» δεν είχε ακόμη ταυτοποιηθεί, ο πατέρας του Κυριάκου Ξ. αναζητώντας εναγωνίως τον γιο του, με τον οποίο αδυνατούσε να επικοινωνήσει, έσπευσε στο διαμέρισμα των Εξαρχείων όπου διέμενε το ζευγάρι. Ομως αντί για το παιδί του βρήκε τους αστυνομικούς της Αντιτρομοκρατικής. Εδωσε δείγμα DNA με την ελπίδα να μην προκύψει ταύτιση με το γενετικό υλικό του θανάσιμα τραυματισμένου άνδρα από την έκρηξη στην οδό Αρκαδίας.
Χωρίς ίχνη
Ο Κυριάκος Ξ. είναι αόρατος διαδικτυακά. Δεν φαίνεται να έχει κάποιο ίχνος ψηφιακής παρουσίας. Δεν διατηρούσε, τουλάχιστον με τα στοιχεία του, κάποια σελίδα σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, ενώ σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές δεν είχε τηλεφωνική σύνδεση στο όνομά του. Φέρεται να επικοινωνούσε με τους γονείς του κυρίως μέσω των εφαρμογών Signal και Μessenger. Η σύντροφός του, πάντως, καθώς και άλλοι εμπλεκόμενοι στην ίδια υπόθεση, έχουν ενεργά προφίλ στο LinkedIn. Εκεί περιγράφουν τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές τους σε Ελλάδα και εξωτερικό, την εξειδίκευσή τους και τις δεξιότητες που έχουν αποκτήσει επαγγελματικά.
Ο Κυριάκος Ξ. και η σύντροφός του είχαν μιλήσει τελευταία φορά με τους γονείς τους μία ημέρα πριν από την έκρηξη. Είχαν προγραμματίσει κοινή έξοδο το βράδυ της Παρασκευής 1ης Νοεμβρίου.
Στο Βερολίνο είχε βρεθεί την ίδια περίοδο με το ζευγάρι και ακόμη μία κατηγορούμενη για την υπόθεση της έκρηξης στην οδό Αρκαδίας. Η Δήμητρα Ζαραφέτα, 30 ετών, έχει σπουδάσει στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών και από το 2019 έως το 2021 έζησε στη Γερμανία, όπου εργάστηκε σε ερευνητικά προγράμματα. Επέστρεφε στην Ελλάδα και στην οικογένειά της στην Κόρινθο το καλοκαίρι, όπως επίσης και στις διακοπές των Χριστουγέννων και Πάσχα. Τα τελευταία δύο χρόνια πραγματοποιεί διδακτορικό στην ψυχική υγεία σε πανεπιστήμιο της Ελβετίας, όπου ζει μόνιμα.
Τα κλειδιά
Ενας παλιός συμφοιτητής της Δήμητρας Ζαραφέτα στην Πάτρα, ο οποίος ζει και εργάζεται στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας, διαχειριζόταν το διαμέρισμα της οδού Αρκαδίας στους Αμπελοκήπους. Του το είχαν παραχωρήσει οι γονείς του για να μένει όποτε επέστρεφε στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την αστυνομική έρευνα, στις 21 Οκτωβρίου εκείνος επικοινώνησε με τη μητέρα του λέγοντας ότι μια φίλη του και πρώην συμφοιτήτριά του στην Πάτρα θα χρειαστεί τα κλειδιά για να μείνει εκεί με μια φίλη της.
Την επόμενη ημέρα η μητέρα του παρέδωσε τα κλειδιά στην 30χρονη, η οποία συνοδευόταν στο ραντεβού από τον σύντροφό της. Στις 31 Οκτωβρίου, όταν ενημερώθηκε για την έκρηξη στην οδό Αρκαδίας, ο γιος των ιδιοκτητών επικοινώνησε από την Ολλανδία με μηνύματα μέσω της εφαρμογής Signal με τη Δήμητρα Ζαραφέτα Φοβήθηκε πως μπορεί να βρισκόταν μέσα στην πολυκατοικία. Η 30χρονη φέρεται να του είπε ότι κάποιοι «σύντροφοι» είχαν ζητήσει το διαμέρισμα και ότι «τα κλειδιά μεταφέρονταν από χέρι σε χέρι με τελικό παραλήπτη άγνωστο σε εκείνην». Σύμφωνα με τη δικογραφία, φέρεται να τον παρότρυνε να επικοινωνήσουν μέσω της εφαρμογής Signal, ορίζοντας τη διαγραφή των μηνυμάτων της συνομιλίας τους σε διάστημα μιας εβδομάδας.
Μετά την έκρηξη στους Αμπελοκήπους, η 30χρονη επέστρεψε στην Ελλάδα από την Ελβετία. Μέσω των νομικών παραστατών της φέρεται να είχε διαμηνύσει την πρόθεσή της να παραδοθεί στις Αρχές. Αστυνομικοί της Αντιτρομοκρατικής, πάντως, την περίμεναν στο αεροδρόμιο. Κατηγορείται και αυτή για συγκρότηση και ένταξη σε τρομοκρατική οργάνωση.
Τις ίδιες κατηγορίες αντιμετωπίζει και ο σύντροφός της, Δημήτρης Παπαθανασίου, ηλικίας 31 ετών, μαζί με τον οποίο είχαν παραλάβει τα κλειδιά του διαμερίσματος της οδού Αρκαδίας. Ο 31χρονος, αφού πρώτα συμβουλεύτηκε τον δικηγόρο του, παρουσιάστηκε αρχικά αυτοβούλως στους αστυνομικούς της Αντιτρομοκρατικής για να δώσει εξηγήσεις με την ιδιότητα του μάρτυρα. Μετά την κατάθεσή του, διάρκειας περίπου μιάμισης ώρας, συνελήφθη. Ισχυρίζεται ότι δεν γνώριζε σε ποιους θα παραχωρηθεί το διαμέρισμα, ούτε ότι επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί ως χώρος κατασκευής βόμβας. Και αυτός έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Εμενε στον Κορυδαλλό, ενώ εδώ και περίπου τρία χρόνια εργαζόταν ως ειδικός ασφαλείας δικτύων σε εταιρεία κυβερνοασφάλειας, η οποία συνεργάζεται ως ανάδοχος με διάφορους φορείς του Δημοσίου, μεταξύ των οποίων και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Τις τελευταίες ημέρες, αναρτώνται στο Διαδίκτυο από άτομα του αναρχικού και αντιεξουσιαστικού χώρου κείμενα αλληλεγγύης προς τον θανόντα και τους τρεις κατηγορουμένους. Παράλληλα, οργανώνονται δράσεις υποστήριξής τους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Βερολίνο. «Ο Κυριάκος έπεσε μαχόμενος στον καθημερινό κοινωνικό και ταξικό πόλεμο, ενάντια στο κράτος και στο κεφάλαιο», αναφέρεται σε ένα από τα κείμενα αλληλεγγύης. «Τα συντρόφια μας έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στον αγώνα ενάντια στην αδικία και την εξαθλίωση του κόσμου αυτού, ενάντια σε κάθε εξουσία. Εχουν υπάρξει κομμάτι εκατοντάδων κοινωνικών και ταξικών αγώνων», σημειώνεται σε ένα άλλο.
Η έκρηξη
Τα κλειδιά του διαμερίσματος της οδού Αρκαδίας φαίνεται πως επρόκειτο να επιστραφούν από τον Δημήτρη Παπαθανασίου στους ιδιοκτήτες την 31η Οκτωβρίου. Είχε γίνει μάλιστα και σχετική τηλεφωνική επικοινωνία περίπου μία ώρα προτού σημειωθεί η έκρηξη. Στις 14.35, όμως, «κάτι εκκωφαντικό» κλόνισε τη γειτονιά των Αμπελοκήπων. Εκείνη τη στιγμή ο διαχειριστής της πολυκατοικίας βρισκόταν στον ίδιο όροφο, πραγματοποιώντας εργασίες συντήρησης σε άλλο διαμέρισμα. Προτού κατακαθίσει η σκόνη, μαζί με έναν ένοικο από τον τέταρτο όροφο άκουσαν μια γυναίκα να τους καλεί σε βοήθεια. Τη βρήκαν αιμόφυρτη μέσα στα ερείπια. Προσπάθησαν να απομακρύνουν με τα χέρια τους κάποια χαλάσματα και κάλεσαν για βοήθεια. Από την έκρηξη έπεσαν τοίχοι, άνοιξε κρατήρας διαμέτρου ενός μέτρου στο δάπεδο, σημειώθηκαν εκτεταμένες φθορές στο ταβάνι και σε γειτονικά διαμερίσματα. Η τραυματισμένη γυναίκα υπέδειξε στον διαχειριστή και στον ένοικο ένα άλλο σημείο στο διαμέρισμα, όπου βρισκόταν ο σύντροφός της. Αργότερα, δυνάμεις της Πυροσβεστικής ανέσυραν τη σορό του από τα συντρίμμια. Αποτυπώματά του είχαν ληφθεί και από τις Αρχές της Γερμανίας από την περίοδο που είχε ζήσει στο Βερολίνο και έγινε αντιπαραβολή με εκείνα, ενώ λήφθηκε και δείγμα DNA από τον πατέρα του για την ταυτοποίησή του.
Ερευνώντας έπειτα το διαμέρισμα στην οδό Αρκαδίας, οι αστυνομικοί εντόπισαν δύο πιστόλια και 14 φυσίγγια των 9 mm, καθώς και υπολείμματα πολύκλωνων και μονόκλωνων καλωδίων διαφόρων χρωματισμών, υπολείμματα από ηλεκτρονικές πλακέτες, σπειροειδές έλασμα πιθανόν από μηχανισμό χρονοκαθυστέρησης και υπολείμματα μεταλλικών ελασμάτων, πιθανότατα από διακόπτες τύπου on-off. Εκτιμάται από τις αστυνομικές αρχές ότι ο αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός εξερράγη, πιθανότατα από λάθος χειρισμό, σε μικρό ύψος από το δάπεδο.
Σε έρευνα που ακολούθησε στο σπίτι του ζευγαριού στα Εξάρχεια βρέθηκαν, σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, περούκες, καλώδια, ηλεκτρονικές πλακέτες, καθώς και χειρόγραφες σημειώσεις και σχεδιαγράμματα ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Ο Κυριάκος Ξ. και η σύντροφός του είχαν μιλήσει τελευταία φορά με τους γονείς τους μία ημέρα πριν από την έκρηξη. Είχαν προγραμματίσει κοινή έξοδο το βράδυ της Παρασκευής 1ης Νοεμβρίου.
Τα πρόσωπα στη σκιά της έκρηξης
Κυριάκος Ξ. – 36 ετών, απόφοιτος ψυχολογίας
Είχε συλληφθεί σε ακτιβιστική δράση το 2022. Ζούσε στα Εξάρχεια. Εχασε τη ζωή του από την έκρηξη.
Μαριάννα Μανούρα – 33 ετών, γραφίστρια
Σύντροφος του Κυριάκου Ξ. Είχαν σπουδάσει μαζί στο Βερολίνο. Ηταν παρούσα στην έκρηξη. Τραυματίστηκε βαριά και νοσηλεύεται φρουρούμενη στον «Ευαγγελισμό».
Δήμητρα Ζαραφέτα – 30 ετών
Εχει σπουδάσει στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών. Από το 2019 έως το 2021 έζησε στη Γερμανία. Τα τελευταία δύο χρόνια ζει στην Ελβετία.
Δημήτρης Παπαθανασίου – 31 ετών
Eίχε παραλάβει τα κλειδιά του διαμερίσματος της οδού Αρκαδίας μαζί με τη Δήμητρα Ζαραφέτα. Εδώ και περίπου τρία χρόνια, εργαζόταν ως ειδικός ασφαλείας δικτύων σε εταιρεία κυβερνοασφάλειας.
______________________________________________________________________________________________
Κεντρική φωτό: Αξιωματικοί της Αντιτρομοκρατικής ερευνούν το διαμέρισμα όπου σημειώθηκε η έκρηξη. Εκτιμάται ότι ο αυτοσχέδιος μηχανισμός εξερράγη, πιθανότατα από λάθος χειρισμό, σε μικρό ύψος από το δάπεδο. [REUTERS/Alkis Konstantinidis]
