Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο –το καλύτερο ΑΕΙ της Ελλάδας, με βάση την αξιολόγηση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, και σε υψηλές θέσεις σε σχέση με τα ελληνικά ιδρύματα στις διεθνείς αξιολογήσεις πανεπιστημίων–, με το σπουδαίο έργο σε ακαδημαϊκό, ερευνητικό και κοινωνικό επίπεδο, εμφανίζεται εγκλωβισμένο στο έλεος μικρών εξτρεμιστικών ομάδων. Ο φετινός εορτασμός της πλέον εμβληματικής μαζικής εξέγερσης κατά της χούντας σκιάζεται από την εμπρηστική επίθεση που δέχθηκε την Παρασκευή το βράδυ το Κτίριο Διοίκησης στην Πολυτεχνειούπολη του Ζωγράφου. Αγνωστοι μετέτρεψαν τους χώρους των γραφείων σε κρανίου τόπο. Ο λόγος; Οπως θεωρεί ο πρύτανης του ιδρύματος Ιωάννης Χατζηγεωργίου, «ο εμπρησμός είναι πιθανόν να συνδέεται με την προσπάθεια του ιδρύματος να “απελευθερώσει” τους κατειλημμένους χώρους του από εξωπανεπιστημιακούς. Ισως η επίθεση να είναι ένα είδος “αντιποίνων”». Και δυστυχώς, τέτοιου είδους επεισόδια δεν είναι πρωτόφαντα τις τελευταίες δεκαετίες. «Δεν μπορούμε να θεωρούμε τα επεισόδια και, ευρύτερα, αυτή την κατάσταση… business as usual», τονίζει ο πρύτανης. Ετσι, το ίδρυμα σχεδιάζει την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας της Πολυτεχνειούπολης με αύξηση των ανδρών ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης και την οργάνωση περιπολιών στους ελεύθερους χώρους.
Θα αυξηθούν οι άνδρες της ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης στο συγκεκριμένο κτίριο, ενώ θα οργανώνονται περιπολίες στον περιβάλλοντα χώρο με εξειδικευμένο προσωπικό.
Ειδικότερα, το βράδυ της περασμένης Παρασκευής οι χώροι που στεγάζουν τις πρυτανικές αρχές στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου δέχθηκαν εμπρηστική επίθεση από άγνωστους που κατέκαψαν γραφεία και εγκαταστάσεις. «Χάρη στις οργανωμένες ενέργειες των φυλάκων, της πρυτανείας και του διοικητικού προσωπικού του ιδρύματος κλήθηκαν άμεσα και έγκαιρα οι αρμόδιες αρχές και η πυροσβεστική και αποτράπηκε κάθε κίνδυνος σε ανθρώπινες ζωές. Δυστυχώς, όμως, οι ζημιές που προκλήθηκαν στις υποδομές του ιδρύματος είναι πολύ μεγάλες. Καταστράφηκαν ολοσχερώς το γραφείο του Νομικού Συμβούλου του Κράτους, το γραφείο του Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Διά Βίου Μάθησης στο πρώτο επίπεδο του κτιρίου, ενώ εμφανείς είναι οι ζημιές στις εγκαταστάσεις ολόκληρου του επιπέδου», περιγράφει ο κ. Χατζηγεωργίου, και η αγανάκτησή του δικαιολογημένη. «Η Πολυτεχνειακή Κοινότητα έγινε μάρτυρας εγκληματικών πράξεων από άγνωστους κουκουλοφόρους, που ενσυνείδητα αδιαφόρησαν και για τον κίνδυνο στον οποίο έθεσαν συνανθρώπους μας και για την καταστροφή των υποδομών. Είναι, όμως, λυπηρό ότι τα στοιχεία αυτών των διαχρονικών εξτρεμιστικών πράξεων εις βάρος του ιδρύματός μας καταδεικνύουν ότι η βία προέρχεται και από συγκεκριμένη κατεύθυνση, αναρχικές ομάδες και ομάδες γνωστών – αγνώστων φοιτητών που επί χρόνια παρεπιδημούν εντός του, παρά τις προσπάθειές μας», τονίζει.
Ο πρύτανης εννοεί τα λεγόμενα «αυτοδιαχειριζόμενα στέκια», τους χώρους που έχουν καταληφθεί από εξωπανεπιστημιακούς που τοποθετούνται στον αντιεξουσιαστικό χώρο. Ενδεικτικό είναι ότι σε μία προσπάθεια να «απελευθερώσει» έναν τέτοιο χώρο δίπλα στο κτίριο της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, η διοίκηση του Μετσόβιου ζήτησε από καταληψίες να αποχωρήσουν έως τα τέλη Οκτωβρίου. Το τελεσίγραφο της πρυτανείας προκάλεσε την αντίδραση των καταληψιών, που έκαναν καταδρομική επίθεση στο Κτίριο Διοίκησης του ιδρύματος, πετώντας πέτρες και σπάζοντας τζάμια.
Η συνεχιζόμενη αυτή κατάσταση επηρεάζει το ΕΜΠ. Οπως έλεγε χθες στην «Κ» καθηγητής του ιδρύματος, «τρέμει το φυλλοκάρδι μας σε κάθε εκδήλωση, μήπως και υπάρξουν έκτροπα». Ενδεικτικά είναι τα επεισόδια στην πρόσφατη «Βραδιά του Ερευνητή» στην εμβληματική Αίθουσα Καυταντζόγλου στο ιστορικό κτίριο Αβέρωφ στο συγκρότημα της Πατησίων. Τότε, άτομα μπήκαν στην αίθουσα, επιτέθηκαν και πέταξαν αντικείμενα κατά των προσκεκλημένων, μεταξύ των οποίων τέσσερα μέλη της κυβέρνησης. Επίσης, άλλος καθηγητής του ΕΜΠ, μιλώντας στην «Κ», θυμήθηκε τα μικρής έντασης επεισόδια που προκλήθηκαν σε διάλεξη, πέρυσι τον Μάιο, του διάσημου Βρετανού αρχιτέκτονα σερ Ντέιβιντ Αλαν Τσίπερφιλντ, το γραφείο του οποίου επικράτησε μαζί με εκείνο του Ελληνα Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη στην «κούρσα» για τη δημιουργία του νέου Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθήνας. «Οι αναπλάσεις των χώρων έγιναν με κονδύλια του ΕΜΠ. Πήραμε μόνο ένα ποσό 30.000 για τον καθαρισμό των μαρμάρων και με επάλειψή τους με αντιγκράφιτι υλικό», λέει αρμόδιο στέλεχος του ΕΜΠ.
«Η Πολιτεία πρέπει να αυξήσει τα κονδύλια για την ασφάλεια του ΕΜΠ», παρατηρεί ο κ. Χατζηγεωργίου. Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, θα ενισχυθούν και τα μέτρα που χρηματοδοτεί το ίδιο το ίδρυμα. Ετσι θα αυξηθούν –σήμερα είναι τρία άτομα– οι άνδρες της ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης στους χώρους του Κτιρίου Διοίκησης στην Πολυτεχνειούπολη, ενώ θα οργανώνονται και περιπολίες με εξειδικευμένο προσωπικό. «Το κτίριο της πρυτανείας βρίσκεται στο κέντρο ενός κατάφυτου, μεγάλου χώρου, και όσοι θέλουν να προκαλέσουν επεισόδια κάνοντας καταδρομικές επιθέσεις, μπορούν εύκολα να κρυφτούν και να φύγουν», δηλώνει ο πρύτανης του ιδρύματος.
Επίσης, εξετάζεται στις εκδηλώσεις που θα οργανώνει το ίδρυμα να υπάρχει ηλεκτρονικός έλεγχος των προσκλήσεων των εισερχομένων και αυξημένη εξωτερική προστασία των χώρων. Οπως τονίζει με νόημα προς πάσα κατεύθυνση ο κ. Χατζηγεωργίου, «είμαι βέβαιος ότι η ακαδημαϊκή και πανεπιστημιακή μας κοινότητα –καθηγητές, φοιτητές και προσωπικό– δεν αποθαρρύνεται και θα πράξει κάθε τι αναγκαίο για την αποβολή των ατόμων αυτών από την κοινότητά μας, χωρίς αστερίσκους, ειδικώς τώρα που τίθενται σε κίνδυνο συνάνθρωποί μας και το έργο τους». Ποιος διαφωνεί;
Το ιδιότυπο καθεστώς των καταλήψεων και οι χαμένοι πόροι
Περί τα 150.000 ευρώ εκτιμά ο πρύτανης του ΕΜΠ ότι το ίδρυμα χάνει ετησίως από τη μη αξιοποίηση των κατειλημμένων χώρων του από εξωπανεπιστημιακούς. Και αυτό παρότι τα τελευταία χρόνια έχουν λήξει πολλές καταλήψεις, ενώ έχει γίνει σαφές ότι η αστυνομία θα συνεχίσει να παρεμβαίνει για την απελευθέρωση όλων των κατειλημμένων χώρων στα ΑΕΙ.
Συγκεκριμένα, στην Πολυτεχνειούπολη του Ζωγράφου κατειλημμένος είναι χώρος δίπλα στο κτίριο της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, ο οποίος χρησιμοποιείται ως «αυτοδιαχειριζόμενο στέκι-καφενείο». Παλαιότερα ο χώρος λειτουργούσε ως κυλικείο, και κατελήφθη το 2011 όταν έληξε η σύμβαση ενοικίασής του. Η ηγεσία του ιδρύματος τώρα θέλει να νοικιάσει τον χώρο για να λειτουργήσει πάλι ως κυλικείο-καφέ, και γι’ αυτό έστειλε τελεσίγραφο αποχώρησης στους καταληψίες.
Και δεν είναι το μόνο κατειλημμένο από άτομα του αντιεξουσιαστικού σημείο στην Πολυτεχνειούπολη. Υπό κατάληψη είναι ο χώρος που παλαιότερα στέγαζε βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Παπασωτηρίου, καθώς και μία διπλανή αίθουσα όπου προ ετών βρισκόταν το «Γραμμικό» – ένα κατάστημα για πώληση ειδών γραφής και παραγωγή φωτοτυπιών.
Κατειλημμένες αίθουσες υπάρχουν και στο ιστορικό συγκρότημα της οδού Πατησίων. Πρόκειται για το λεγόμενο «Μηχανουργείο», αίθουσα που είναι σημείο συγκέντρωσης ατόμων που έβγαιναν από το ίδρυμα και άρχιζαν τον «πόλεμο» με τους άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. επί της οδού Στουρνάρη, εκσφενδονίζοντας μολότοφ και πέτρες. Υπήρξαν προσπάθειες «απελευθέρωσής» του, αλλά οι καταληψίες επέστρεφαν. Το «Μηχανουργείο» χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο, όταν οι εξωπανεπιστημιακοί «έχασαν» την κατάληψη του κτιρίου Γκίνη, το οποίο δόθηκε προς ανάπλαση.
Στα μέσα του περασμένου Ιουλίου «απελευθερώθηκε» η «Πλαστική», ένας χώρος που τελούσε υπό κατάληψη για περίπου 30 χρόνια, και για τον οποίο υπάρχει σχέδιο ανάπλασης.
Οπως ανέφεραν στην «Κ» καθηγητές του ΕΜΠ, το ιδιότυπο καθεστώς των καταλήψεων στα κτίρια της Πατησίων περιγράφει η πληροφορία ότι την «Πλαστική» είχαν καταλάβει αναρχικοί μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι δεν μετείχαν σε έκτροπα πέριξ του Πολυτεχνείου και στα Εξάρχεια. Αντίθετα στα επεισόδια επιδίδονταν οι λεγόμενοι «μπαχαλάκηδες».
Ενόψει του τριήμερου εορτασμού της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, το ίδρυμα βρίσκεται σε επιφυλακή, όπως πάντα. Ανησυχία υπάρχει μήπως, λόγω της προσπάθειας της πρυτανείας να «απελευθερώσει» τα «στέκια», γίνουν επεισόδια από τις ομάδες των αντιεξουσιαστών. Από την άλλη πάντως, στέλεχος του ΕΜΠ ανέφερε χθες στην «Κ» ότι ειδικά τα επεισόδια γύρω από τον ιστορικό χώρο επί της οδού Πατησίων έχουν περιορισθεί λόγω της σταθερής παρουσίας της Αστυνομίας στην πλατεία Εξαρχείων, καθώς υπάρχουν αντιδράσεις για την κατασκευή εκεί σταθμού του μετρό.
