«Το 30% των μελών ΔΕΠ βάζει λεφτά στην τσέπη και δεν το ξέρω κουτσομπολίστικα, αλλά από έρευνα». Αυτό δήλωσε χθες στη Βουλή η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας και πανεπιστημιακός Σία Αναγνωστοπούλου, ρίχνοντας λάσπη στον κλάδο της. Ή μήπως πρόκειται για ιδεοληψία της να επιμένει στην κατάργηση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα, αγνοώντας την πραγματικότητα στα ΑΕΙ; «Τα πράγματα δεν είναι έτσι και κακώς εστιάζετε στο ζήτημα των μεταπτυχιακών. Το πρόβλημα δεν είναι τα δίδακτρα. Ισα ίσα που πρέπει να κρατήσουμε υψηλά το επίπεδο των μεταπτυχιακών και να τα αξιολογήσουμε», απάντησε στην υπουργό ο συνάδελφός της εκ της Ιατρικής Αθηνών Στάθης Ευσταθόπουλος, εκπροσωπώντας την ομοσπονδία των πανεπιστημιακών ΠΟΣΔΕΠ. Από την πλευρά των ΤΕΙ, ετέθη ζήτημα επαναφοράς της βάσης του 10 για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ειδικότερα, μιλώντας στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η κ. Αναγνωστοπούλου κατηγόρησε τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ για βιομηχανία μεταπτυχιακών αμφιβόλου ποιότητος. «Δεν θα συναινέσουμε σε μια βιομηχανία μεταπτυχιακών με αμφιβόλου ποιότητος τίτλους», είπε. «Το 30% των μελών ΔΕΠ εργάζεται για μεταπτυχιακά τα οποία ζητούν δίδακτρα. Μάλιστα, τα υπερβολικά υψηλά δίδακτρα, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι μια πραγματικότητα, δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε», δήλωσε στην «Κ» η υπουργός. Η ίδια θέτει και ζήτημα αντισυνταγματικότητας των διδάκτρων. Ωστόσο, υπάρχει απόφαση του ΣτΕ περί του αντιθέτου από το 2012.
Σήμερα, περίπου 600 μεταπτυχιακά οργανώνονται σε ΑΕΙ/ΤΕΙ. Τα περισσότερα έχουν δίδακτρα από 4.000 έως 8.000 ευρώ. Το θέμα έχει τεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Σίας Αναγνωστοπούλου που πήρε το νήμα από τον πρώην υπουργό Παιδείας, επίσης πανεπιστημιακό, Αριστείδη Μπαλτά. Και οι δύο διδάσκουν σε δύο ΑΕΙ (Πάντειο και ΕΜΠ αντίστοιχα) στα οποία τα μεταπτυχιακά δεν έχουν δίδακτρα και έχουν ταχθεί υπέρ της κατάργησης των διδάκτρων και της αμοιβής των μονίμων πανεπιστημιακών που διδάσκουν σε αυτά. Ωστόσο, το ΕΜΠ έχει πόρους από ερευνητικά προγράμματα, ενώ πολλοί πανεπιστημιακοί κάνουν αμισθί μάθημα σε μεταπτυχιακό, διότι αλλιώς δεν θα συμπληρώσουν το υποχρεωτικό τους ωράριο. Οσο για το Πάντειο, πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η Σύγκλητος αποφάσισε να ορίσει τουλάχιστον τέλη εγγραφής 500 ευρώ, αλλά το Συμβούλιο αρνήθηκε λόγω των πιέσεων των φοιτητών.
Πρόκειται για ιδεοληψίες των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια ώρα που η χρηματοδότηση προς τα ΑΕΙ μειώνεται; Για το 2016 το υπουργείο Παιδείας θα λάβει 4.274.000.000 ευρώ, ποσό μειωμένο κατά 1,8% σε σχέση με το 2015. Το κονδύλι για ΑΕΙ/ΤΕΙ, αρμοδιότητας Αναγνωστοπούλου, έχει μειωθεί κατά 7,5%, ενώ οι τακτικοί προϋπολογισμοί των πανεπιστημίων θα είναι μειωμένοι κατά 22%. Κανένας άλλος κωδικός του υπ. Παιδείας δεν υφίσταται τέτοια μείωση. «Δυσκολευόμαστε να λειτουργήσουμε τα προπτυχιακά χωρίς δίδακτρα. Πώς θα το επιτύχουμε αυτό στα μεταπτυχιακά;», αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος της ομοσπονδίας διδασκόντων στα ΤΕΙ Απόστολος Κοκκώσης. «Ο άλλος τρόπος είναι να χορηγήσει το υπουργείο Παιδείας υποτροφίες στους φοιτητές. Μπορεί;», προσθέτει πρύτανης.
Με τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, τα δίδακτρα από τα μεταπτυχιακά αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για τα ΑΕΙ καθώς το 10% αποδίδεται στον ΕΛΚΕ του ΑΕΙ, το 65% για λειτουργικές δαπάνες του προγράμματος (κυρίως αμοιβές) και το 25% στο ΑΕΙ για άλλες δαπάνες. Και όλα αυτά εξαρτώνται από τη ζήτηση, δηλαδή από τον αριθμό των φοιτητών. «Η ανταγωνιστικότητα ενός προγράμματος ενισχύεται μόνο με τη συμμετοχή καλών διδασκόντων», αντιτάσσεται στην κ. Αναγνωστοπούλου, που χθες στη Βουλή επανέλαβε το σχέδιο για 500 υποτροφίες σε νέους ερευνητές, πλην των 500 θέσεων νέων διδασκόντων. «Με ιδεοληψίες και θα, δεν λειτουργεί πανεπιστήμιο», σχολίασε πανεπιστημιακός.
