Η παραγωγή τους είναι εφάμιλλη σύγχρονων γεωργικών και κτηνοτροφικών μονάδων. Ο πληθυσμός τους, όσο ένα χωριό. Βρίσκονται σε μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδας και το μόνο που τις διαφοροποιεί από… ένα αγρόκτημα είναι οι αυστηροί κανόνες που διέπουν τις ζωές των 250 κρατουμένων που εκτίουν την ποινή τους εκεί.
Οι αγροτικές φυλακές Κασσάνδρας είναι η μία από τις τέσσερις συνολικά αγροτικές φυλακές που λειτουργούν στη χώρα και, όπως συμβαίνει και στις υπόλοιπες, τα προϊόντα που παράγονται προορίζονται για τη σίτιση των κρατουμένων, προωθούνται σε άλλες φυλακές, ενώ μέρος τους πωλείται σε εμπόρους, πολίτες αλλά και στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους που εργάζονται σε αυτές.
Η ετήσια παραγωγή των αγροτικών φυλακών Κασσάνδρας Χαλκιδικής είναι πραγματικά αξιοζήλευτη. Εξακόσιες κότες που παράγουν 130.000 αυγά τον χρόνο, 40 αγελάδες που παράγουν 120 τόνους γάλα και γεννούν 30 μοσχαράκια, 125 πρόβατα που παράγουν 8 τόνους γάλα, 120 κατσίκες που παράγουν 10 τόνους γάλα και γεννούν 150 ερίφια τον χρόνο, 30 χοιρομητέρες που γεννούν ετησίως 400 γουρουνάκια. Στις φυλακές λειτουργεί επίσης τυροκομείο που παράγει 8 τόνους γραβιέρα και 6 τόνους φέτα, καθώς και αρτοποιείο που παράγει 25 τόνους ψωμί.
Σημαντική είναι η παραγωγή λαχανικών και σιτηρών. Είκοσι τόνοι ντομάτες, μαρούλια, μελιτζάνες, πιπεριές, πατάτες, μπρόκολα και κουνουπίδια, σιτάρι και κριθάρι (230-270 κιλά/στρέμμα), καλαμπόκι (830 κιλά/στρέμμα), σανό (800 κιλά/στρέμμα, κτηνοτροφικά κουκιά (100 κιλά/στρέμμα). Μέρος των σιτηρών, αφού αλέθεται στον μύλο των φυλακών, χρησιμοποιείται για τη σίτιση των ζώων. Στις φυλακές Κασσάνδρας καλλιεργείται και αμπέλι, το οποίο παράγει περίπου 4 τόνους σταφύλι, ενώ ετησίως παράγονται 300 κιλά έως 3 τόνοι ελαιόλαδο. Ο προϋπολογισμός της φυλακής κυμαίνεται στις 500.000-550.000 ευρώ και τα τελευταία χρόνια καταγράφονται κέρδη που πέρυσι έφτασαν τις 60.000 ευρώ. Τα κέρδη από τις φυλακές της Κασσάνδρας αλλά και από τις υπόλοιπες αγροτικές φυλακές που λειτουργούν στην Αγιά Χανίων, την Κασσαβέτεια Βόλου και την Τίρυνθα διαχειρίζεται ειδική επιτροπή. Μέρος τους χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της φυλακής (συντήρηση και αγορά μηχανημάτων, εργαλεία κ.λπ.), ενώ τα υπόλοιπα κατατίθενται σε λογαριασμό του υπουργείου Δικαιοσύνης και χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης στις φυλακές της χώρας.
«Τα κέρδη επενδύονται εκ νέου στους ίδιους τους κρατούμενους», διευκρινίζει στην «Κ» ο γ.γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, Ευτύχης Φυτράκης. Ο εκσυγχρονισμός, η ενίσχυση και η εν γένει «αναζωογόνηση» των αγροτικών φυλακών αποτελούν προτεραιότητα του υπουργείου, εξ ου και από τα τέλη του περασμένου έτους έχει ξεκινήσει σειρά δράσεων που περιλαμβάνει νομοθετικές αλλά και τεχνικές πρωτοβουλίες, προκειμένου οι αγροτικές φυλακές της χώρας να «ζωντανέψουν» και πάλι.
Ηδη, βρίσκεται σε εξέλιξη στενή συνεργασία του υπουργείου Δικαιοσύνης με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τις γεωπονικές σχολές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να οργανωθούν καλύτερα οι αγροτικές φυλακές αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητα των καλλιεργειών συνολικά. «Οι αγροτικές φυλακές ιδρύθηκαν πριν από χρόνια (σ.σ.: οι φυλακές της Κασσάνδρας το 1934) όταν οι ανάγκες ήταν άλλες. Θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν στο σύνολό τους, προκειμένου να επιβιώσουν. Προσπαθούμε να ανανεώσουμε τον εξοπλισμό, να βελτιώσουμε τις καλλιέργειες και να εκπαιδεύσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα γίνεται τους συνολικά 730 κρατούμενους που εκτίουν τις ποινές τους σε αυτές. Μην ξεχνάτε ότι δεν είναι αγρότες…», επισημαίνει ο κ. Φυτράκης. Ενδεικτικό των προθέσεων είναι ότι στην Αγιά έχει ήδη ξεκινήσει προσπάθεια για βιολογικές καλλιέργειες, καθώς και για την παραγωγή Προϊόντων με Ονομασία Προέλευσης, ενώ λειτουργεί και ζαχαροπλαστείο.
Τα «πρακτικά» ζητήματα
Ταυτόχρονα με τις δράσεις που στοχεύουν στην αποκατάσταση πρακτικών και τεχνικών θεμάτων, τον περασμένο Δεκέμβριο ψηφίστηκε νόμος (4356/2015) που προβλέπει την αύξηση των ορίων των αρχικών ποινών με αποτέλεσμα να υπάρχει πλέον «ρεύμα» προς τις αγροτικές φυλακές της χώρας, οι οποίες λειτουργούν στα όρια της χωρητικότητάς τους. Για να μεταχθεί ένας κρατούμενος σε αγροτική φυλακή θα πρέπει να έχει εκτίσει μέρος της ποινής του σε δικαστική φυλακή (8 χρόνια σε περίπτωση ισοβίων και το 1/5 της ποινής για καθείρξεις άνω των δέκα ετών), να έχει πάρει τουλάχιστον μία άδεια και να έχει επιστρέψει και γενικώς να έχει καλή συμπεριφορά. Παράλληλα, συνεκτιμάται η προσωπικότητα και η διαγωγή του από την οποία εξαρτάται εν πολλοίς και ο βαθμός ελευθερίας του εντός των αγροτικών φυλακών. Ως προς την προώθηση της παραγωγής, προβλέφθηκε διάταξη με την οποία δημόσιοι οργανισμοί μπορούν να προμηθεύονται προϊόντα από τις αγροτικές φυλακές, χωρίς διαγωνισμό με απευθείας ανάθεση.
Τέλος, από το υπουργείο Δικαιοσύνης εξετάζεται η δυνατότητα να μετάγονται σε αυτές και γυναίκες, προκειμένου να εκτίσουν την ποινή τους. Ωστόσο θα πρέπει να βρεθεί ο τόπος που θα στεγαστούν οι κτιριακές εγκαταστάσεις αλλά και ο τρόπος, καθώς οι γυναίκες δεν δύνανται να ασχοληθούν με βαριές εργασίες και ενδεχομένως οι δραστηριότητές τους να περιορίζονται στην παρασκευή προϊόντων, όπως μακαρόνια, μαρμελάδες κ.λπ.
«Υπάρχουν και στενάχωρες μέρες»
