Είναι κάτι σαν παράδοση ένα μικρό πλοιάριο να επισκέπτεται κάθε χρόνο τα δεκάδες νησιά της Φινλανδίας και επαγγελματίες ηθοποιοί να ανεβάζουν παραστάσεις για το κοινό, λέει στην «Κ» η Ματίλντα φον Βάισενμπεργκ, γενική διευθύντρια του πρότζεκτ «Meeting the Odyssey», καθισμένη στην κουπαστή του ιστιοφόρου «Hoppet» στη μαρίνα της Ελευσίνας.
Από το φινλανδικό «Θέατρο του Αρχιπελάγους», όπως ονομάζεται, ξεκίνησε η ιδέα ενός ταξιδιού που θα ένωνε τις θάλασσες και τους καλλιτέχνες της Ευρώπης και το 2014 το ξύλινο ιστιοφόρο ξεκίνησε το ταξίδι του στα νερά της Βαλτικής και της Μεσογείου. «Ο στόχος μας ήταν από την αρχή να έρθουμε στην Ελλάδα», σημειώνει η Βάισενμπεργκ, αν και τα μέλη του πρότζεκτ δεν είχαν υπολογίσει την έκρηξη των προσφυγικών ροών όταν σχεδίαζαν το ταξίδι τους. Το αρχικό τους σχέδιο ήταν να δώσουν παραστάσεις στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, αλλά οι πρόσφατες εξελίξεις ανέτρεψαν τον προγραμματισμό τους. «Σκεφτήκαμε ότι έπρεπε να είμαστε κοντά στα γεγονότα που απασχολούν την Ευρώπη και να δημιουργήσουμε κάτι θετικό σε μέρη που έχουν συνδεθεί με δυσάρεστες καταστάσεις για την Ελλάδα και την Ευρώπη», υπογραμμίζει. Ετσι, μέχρι τις 12 Ιουνίου το ιστορικό «Hoppet», που στα εσθονικά σημαίνει «Ελπίδα», θα βρίσκεται αραγμένο στη Λέρο, στον πρώτο του σταθμό στο Αιγαίο Πέλαγος. Εκεί, οι ηθοποιοί που ακολουθούν το ταξίδι και μένουν στο ξύλινο ιστιοφόρο διοργανώνουν τα λεγόμενα «Instant Workshops», τα οποία, όπως μας εξηγεί η κ. Βάισενμπεργκ, είναι εργαστήρια που δημιουργούνται με τη συνεργασία μελών του πρότζεκτ και τοπικών θεατρικών ή καλλιτεχνικών ομάδων.
Στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού πρότζεκτ οι συντελεστές δημιούργησαν τρεις θεατρικές παραγωγές, τις οποίες θα παρουσιάσουν στο ελληνικό τους ταξίδι. Η Φινλανδή σκηνοθέτις Μαρία Λούνστρομ εμπνεύστηκε από την ιστορία της Ομηρικής Οδύσσειας και με ένα καστ ηθοποιών από την Εσθονία, την Τσεχία, τη Σλοβακία και τη Δανία δημιούργησε την παράσταση «Memories for Life».
«Ολοι είμαστε λίγο ή πολύ σαν τον Οδυσσέα στο ταξίδι της ζωής μας και αυτό με ενέπνευσε ώστε να μιλήσουμε για ιστορίες ζωής διαφορετικών ανθρώπων με τις οποίες μπορούμε να συνδεθούμε», τονίζει. Οι νέοι, ηλικιακά, ηθοποιοί που συμμετέχουν, πήραν συνεντεύξεις από ηλικιωμένους από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες και χρησιμοποίησαν τις ιστορίες τους ως δραματουργικό υλικό για την παράσταση. «Η αγάπη, ο πόλεμος, η οικογένεια, ο θάνατος, η χαρά είναι θέματα οικουμενικά που απασχολούν τους ανθρώπους σε όλες τις χώρες. Η οικουμενικότητα ήταν ζητούμενο της παράστασης», τονίζει η κ. Λούνστρομ. Καθώς βγαίνουμε από το λιμάνι της Ελευσίνας, ο δροσερός αέρας πάνω στο κατάστρωμα του «Hoppet» μετριάζει την καλοκαιρινή ζέστη. Η ξύλινη σκούνα με δύο κατάρτια χρησίμευε ως εμπορικό πλοίο και είναι το μόνο από το είδος του στην Εσθονία που επιβίωσε από τους βομβαρδισμούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το πλοιάριο ήταν παροπλισμένο και σε κακή κατάσταση, σχεδόν «κρυμμένο», μέσα σε κάποιο λιμάνι, μας εξηγεί η κ. Βάισενμπεργκ, όταν αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή το 2006. Ολα γίνονται χειροκίνητα και η μόνη τεχνολογία που προστέθηκε είναι μια μικρή μηχανή που βοηθάει τον καπετάνιο στον απόπλου και τον κατάπλου του πλοίου. Στις μικρές κουκέτες του φιλοξενεί περίπου 20 άτομα, πλήρωμα και ηθοποιούς. Σχεδιασμένο για τις θερμοκρασίες της Βαλτικής Θάλασσας είναι προτιμότερο, όπως μας λένε γελώντας οι ηθοποιοί, να κοιμάσαι στο κατάστρωμα παρά στις εσωτερικές κουκέτες με τις θερμοκρασίες της Μεσογείου. Το πρώτο του ταξίδι με την καλλιτεχνική του αποστολή έγινε στις θάλασσες της Βαλτικής το 2014 και το επόμενο καλοκαίρι ακολούθησε η Μεσόγειος με σταθμούς στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Μάλτα και τη Λαμπεντούζα.
Μετά τη Λέρο, το ιστιοφόρο θα καταπλεύσει στη Λέσβο, όπου θα γίνουν εκδηλώσεις στα κέντρα των προσφύγων και έπειτα θα χαράξει πορεία προς το Λαύριο και την Ελευσίνα, όπου θα παραμείνει για οχτώ ημέρες στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την υποψηφιότητα της πόλης στον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021. Εκτός από τις παραστάσεις που θα δοθούν στο παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας θα πραγματοποιηθεί και ένα εργαστήριο – περφόρμανς με τον τοπικό Μικρασιατικό Σύλλογο σε σκηνοθεσία του Ευριπίδη Λασκαρίδη (25-28/6). Οι τελευταίοι του σταθμοί που θα σημαίνουν και την ολοκλήρωση του προγράμματος είναι η Σκύρος και η Ικαρία.
Πληροφορίες στο www.meetingtheodyssey.eu.
