Η αστροφυσική αποκτά ακαδημαϊκή έδρα στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Κρήτη. Το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) με έδρα στην Κρήτη θα αποκτήσει το έβδομο ινστιτούτο του, το οποίο θα είναι το μοναδικό στην Ελλάδα αποκλειστικά στον τομέα της αστροφυσικής (ΙΑ). Το ινστιτούτο θα έχει σκοπό, εκτός από το να προάγει την έρευνα στον τομέα, να αποτελέσει κρίσιμη παράμετρο για την ισότιμη συμμετοχή της χώρας στην αλματώδη ανάπτυξη αυτού του τομέα έρευνας διεθνώς, αλλά και στην προσέλκυση αξιόλογων Ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού.
Κύριο κορμό του ινστιτούτου θα αποτελέσει η Ομάδα Αστροφυσικής Κρήτης, που απαρτίζεται από πέντε καθηγητές του Παν. Κρήτης, έναν ερευνητή του ΙΤΕ και επτά μεταδιδακτορικούς ερευνητές. Η ομάδα έχει εντυπωσιακές ακαδημαϊκές επιδόσεις, καθώς οι ανταγωνιστικές ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις από το 2008 έως σήμερα από «Marie Curie» και ERC ανέρχονται σε 5 εκατ. ευρώ. Οι βασικές ερευνητικές υποδομές για τη λειτουργία και την επιτυχημένη πορεία του Ινστιτούτου Αστροφυσικής λειτουργούν ήδη στην Κρήτη, στο αστεροσκοπείο του Σκίνακα, που ιδρύθηκε το 1986 από κοινού από το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας, το Παν. Κρήτης και το Max-Planck Institut für Extraterrestrische Physik της Γερμανίας. Το αστεροσκοπείο βρίσκεται στην περιοχή του Ψηλορείτη σε υψόμετρο 1.750 μέτρων. Η ευκρίνεια της ατμόσφαιρας στον Σκίνακα είναι η καλύτερη που έως σήμερα έχει μετρηθεί σε αστεροσκοπείο της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Οι ερευνητικές προοπτικές του ΙΑ διαγράφονται λαμπρές, ιδιαίτερα μετά και την απόκτηση του πολωσιμέτρου Pasiphae, με χορηγία ύψους 1,3 εκατ. ευρώ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κορυφαίοι αστροφυσικοί (μεταξύ αυτών δύο νομπελίστες) αναφέρονται σε επιστολές με τα πλέον ενθουσιώδη λόγια στις προοπτικές της Ελλάδας να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε περιοχές αιχμής της αστροφυσικής. «Το ινστιτούτο θα δώσει στην Ελλάδα το συγκριτικό πλεονέκτημα ώστε να αποκτήσει περίοπτη θέση στην Ευρώπη και σε αυτόν τον ερευνητικό τομέα. Για το ΙΤΕ αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία και επιδίωξη πολλών ετών, καθώς και ένα σημαντικό βήμα για τον επαναπατρισμό κορυφαίων επιστημόνων», ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΤΕ, καθηγητής Νεκτάριος Ταβερναράκης.
