«Περιμέναμε έναν πρωθυπουργό τριάντα χρόνια, κανείς δεν ήρθε να ρωτήσει τι κάνουμε», λέει στην «Κ» η Ηλιάνα, η οποία ζει στην Αθήνα από το 1994, έξω από το Κλειστό Ολυμπιακό Στάδιο Γαλατσίου, λίγο πριν την πολυσυζητημένη ομιλία του πρωθυπουργού της Αλβανίας, Εντι Ράμα.
Ο Εντι, ήρθε για να μας γνωρίσει
«Είμαστε 500.000 και έχουμε δώσει τόσα σε αυτή τη χώρα, όπως μας έχει δώσει και εκείνη», αναφωνεί και ποζάρει με την αλβανική σημαία στο χέρι για τον σύζυγό της. Στα 55 της σήμερα η Ηλιάνα εργάζεται ως οικιακή βοηθός σε ένα σπίτι στο Ψυχικό, ενώ έχει πάρει και την ελληνική ταυτότητα. «Δεν θέλει κάτι πολιτικό ο Εντι, ήρθε για να μας γνωρίσει, να δει ποιοι είμαστε», επιμένει, για να προχωρήσει προς την είσοδο του κλειστού γηπέδου στο Γαλάτσι, όπου αναμένονταν έξι με επτά χιλιάδες Αλβανοί.
Οργανωμένη μεταφορά κόσμου με πούλμαν
Είναι Κυριακή δέκα το πρωί και στις εγκαταστάσεις του Christmas Theater καταφθάνουν άντρες κάθε ηλικίας, αλλά και γυναικόπαιδα. Οι περισσότεροι είναι ντυμένοι στα κόκκινα και τυλιγμένοι με την aλβανική σημαία. Στο πάρκινγκ τα λεωφορεία έχουν πολλών ειδών ταμπέλες, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, αλλά και Τεπελένι, καθώς κόσμος έχει έρθει και από την Αλβανία προκειμένου να ενισχυθεί η εκδήλωση. Το πλήθος είναι μεγάλο, αλλά, όπως μου λένε Βορειοηπειρώτες, δεν προσήλθε όλο τόσο αυθόρμητα. Υπήρξε και οργανωμένη μεταφορά κόσμου με πούλμαν από τη γειτονική μας χώρα, με περίπου 2.000-3.000 άτομα, κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι του αλβανικού κράτους, αλλά και δηλωμένα μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Ράμα.
Μην ανακατεύεστε στα δικά μας
«Αυτοί είναι οι επίσημοι», αναφωνούν για να μου δείξουν μια ομάδα οπαδών του Ράμα οι οποίοι έχουν στήσει γλέντι στην είσοδο και τραγουδούν «Eντι, Eντι». Είναι ντυμένοι με t-shirts με το πρόσωπο του πρωθυπουργού τους τυπωμένο επάνω και περιτριγυρισμένοι από σωματοφύλακες, ενώ αρνούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις γελώντας αμήχανα. Μόνον όταν λέω τη λέξη «Μπελέρης» θα γυρίσουν απότομα να απαντήσουν: «μην ανακατεύεστε στα δικά μας».
Οι συζητήσεις πάνε και έρχονται για την υποψηφιότητα Μπελέρη στο ευρωψηφοδέλτιο της Ν.Δ. Οι γνώμες διχάζονται, «για τη γη γίνονται όλα» φωνάζει δυνατά ένας ηλικιωμένος που κρατάει μια ντουντούκα. Ελληνικά και αλβανικά μπλέκονται, «Ορέστη», «Αλέξη», «Γενοβέφα» φωνάζουν οι μάνες στα παιδιά τους, κρατώντας τα σφιχτά από το χέρι. Και ενώ το θέμα του Φρέντι Μπελέρη καίει, τα αίματα έχουν ανάψει με παραδοσιακά πατριωτικά αλβανικά τραγούδια. Στο μικρόφωνο είναι γνωστός Αλβανός λaϊκός τραγουδιστής.
Ηρθα να δω τους γονείς μου
Το πάρτι «μαίνεται», ενώ δίνεται μάχη για το ποιος θα καθίσει μπροστά. «Μαμά Αλβανία, σε αγαπώ, ας λείπω χρόνια, ποτέ δεν σε ξεχνώ», τραγουδάει το πλήθος. «Αυτόν τον τραγουδιστή τον παίρνουμε στους γάμους», λέει στην «Κ» η Χρύσα, 18 χρόνων, η οποία γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά σήμερα ζει στην Κορυτσά. «Ηρθα να δω τους γονείς μου και αποφάσισα να έρθω να ακούσω τον Εντι Ράμα, αν και δεν πιστεύω σε αυτόν», ομολογεί. «Το 1/3 των κατοίκων της Αλβανίας είμαστε φτωχοί, αναγκαζόμαστε να ζήσουμε έξω από την πατρίδα μας, δεν υπάρχει ελπίδα για εμάς τους νέους», τονίζει.
Το 1/3 των κατοίκων της Αλβανίας είμαστε φτωχοί, αναγκαζόμαστε να ζήσουμε έξω από την πατρίδα μας, δεν υπάρχει ελπίδα για εμάς τους νέους.
Είναι μοντέρνος και προοδευτικός Θα μας βάλει στην Ε.Ε.
Λίγα μέτρα πιο εκεί, ο Μέμης, 16 χρόνων διαφωνεί. «Είναι μοντέρνος και προοδευτικός, εμένα μου αρέσει», λέει ο νεαρός, ο οποίος δεν έχει ζήσει ποτέ στην Αλβανία. «Θα μας βάλει στην Ε.Ε.» συνεχίζει. «Ποιος είναι αυτός ο Ράμα;» ρωτάει ο Αιγύπτιος φίλος του, ο οποίος έχει έρθει στην εκδήλωση από περιέργεια. Σχεδόν τρεις ώρες μετά και αφού τον προλόγισαν οκτώ ομιλητές, ο Ράμα ανέβηκε στη σκηνή. Ανάμεσα στους ομιλητές και η υπουργός Επικρατείας της Αλβανίας Ελίζα Σπυροπάλι, η οποία είπε, μεταξύ άλλων, ότι όταν έπεσε το κομμουνιστικό καθεστώς στην Αλβανία «η Ελλάδα ήταν εκεί, οι γενναιόδωροι Ελληνες μοιράστηκαν μαζί μας ψωμί και αλάτι». Οταν πήρε τον λόγο ο Ράμα, ο περισσότερος κόσμος ήταν ήδη αποκαμωμένος. Οι πιο φανατικοί φώναζαν «Εντι, σε αγαπώ». «Δεν ήρθα να προκαλέσω», είπε ο Ράμα, για να απαντήσει και στους ενδοιασμούς της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και στη δήλωση του φυλακισμένου Φρέντι Μπελέρη, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι έρχεται στην Αθήνα για να προκαλέσει και να φοβίσει τα ελληνικά χωριά.
Τα παιδιά μου είναι πιο πολύ Ελληνες, παρά Αλβανοί
«Τι θα μας ζητήσει τώρα;» μου λέει η Γιολάντα, η οποία μεγάλωσε δύο παιδιά στην Ελλάδα και εργάζεται σε νοσοκομείο. «Πού ήταν όταν είχαμε ανάγκη, πού ήταν όλοι τους; Τα παιδιά μου είναι πιο πολύ Ελληνες, παρά Αλβανοί», θα πει ενώ ο Αλβανός πρωθυπουργός αγγίζει άλλο ένα δύσκολο θέμα, αφήνοντας αιχμές για το θέμα των Τσάμηδων.
Ωστόσο ο Ράμα δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις δυσκολίες της μετανάστευσης, ενώ ζήτησε στήριξη από τους συμπατριώτες του στις εκλογές του επόμενου έτους, αλλά και από επιχειρηματίες, τους οποίους κάλεσε να επενδύσουν στην Αλβανία. «Τώρα μας θέλουν πίσω», λέει ο Αλέξης από τα Σκόδρα, ταξιτζής στο επάγγελμα.
Ηρθατε, παλέψατε, νικήσατε
«Εσείς, οι Αλβανοί της Ελλάδας, ποτέ δεν παραδοθήκατε και θριαμβεύσατε, γιατί είστε το αίμα και η ψυχή ενός έθνους, που και τι δεν έχει δει και δεν τράβηξε κάτω από αυτόν τον ουρανό, αλλά καμία δύναμη ή αδικία αυτού του κόσμου δεν μπορεί να το αναιρέσει από προσώπου γης. Ηρθατε, παλέψατε, νικήσατε! Και μην το ξεχνάτε ποτέ. Κατά νόμο και έθιμο, η Ελλάδα είναι δική σας σήμερα όσο και των ίδιων των Ελλήνων. Μαζί με τους Ελληνες, εσείς οι Αλβανοί είστε οι Ευρωπαίοι της Ελλάδας», κατέληξε ο Ράμα και ολοκλήρωσε την ομιλία του εν μέσω αλβανικών ασμάτων.
