Οταν ο γιος του πέρασε στο Μετσόβιο Πανεπιστήμιο, το πρώτο που απασχόλησε τον Κ. κάτοικο Βόλου ήταν να βρει ένα σπίτι στην Αθήνα για να μείνει το παιδί για τα επόμενα τέσσερα – πέντε χρόνια που θα φοιτούσε στη σχολή. Μια φίλη του τού είπε πως στην πολυκατοικία που έμενε στο κέντρο της Αθήνας, νοικιάζονταν ένα διαμέρισμα 78 τετραγωνικά, σε μια σχετικά καλή τιμή. Ηταν μεγάλη η έκπληξη του όταν έμαθε πως ο ιδιοκτήτης του ακινήτου ήταν Κινέζος και ζούσε στη Σιγκαπούρη.
Σε ξένους ιδιοκτήτες 3 στα 10 μισθώματα
«Οι άνθρωποι προβληματίστηκαν στην αρχή, πώς θα γίνει η διεκπεραίωση του μισθωτηρίου, πώς θα μιλάμε με τον ιδιοκτήτη αν χρειαστεί κάτι, αλλά εντέλει όλα έγιναν όπως πρέπει» λέει στην «Κ» ο δικηγόρος που ανέλαβε την υπογραφή του εν λόγω μισθωτηρίου. «Από την εμπειρία μου, θα έλεγα πως δύο με τρία μισθώματα στα δέκα είναι με ξένους ιδιοκτήτες» προσθέτει.
«Σε δύο υποθέσεις που είχα για έλεγχο μισθωτηρίων ενοικιάσεων οι ιδιοκτήτες τους είναι από την Κίνα. Τα δύο αυτά σπίτια νοικιάστηκαν σε ελληνικές οικογένειες για να στεγάσουν τα παιδιά τους που είναι φοιτητές, και τα χρήματα κατατίθενται σε τραπεζικό λογαριασμό Σιγκαπούρης. Ο ένας ιδιοκτήτης είναι στο Χονγκ Κονγκ και ο άλλος βρίσκεται στη Σιγκαπούρη. Είχαν αγοράσει και οι δύο τα ακίνητα την περίοδο της κρίσης και τα διαχειρίζονται εδώ κάποια γραφεία που εξυπηρετούν κυρίως κινέζους πελάτες» εξηγεί ο δικηγόρος.
«Ενα θέμα που προκύπτει με τις καταθέσεις σε λογαριασμούς άλλων χωρών είναι πως υπάρχει μια χρέωση της ελληνικής τράπεζας για το έμβασμα, της τάξεως των 15 ευρώ, αλλά οι ιδιοκτήτες δέχονται και το αφαιρούν από το συνολικό ενοίκιο».
«Το ένα σπίτι όπως φαίνεται και στο μισθωτήριο βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας. Είναι στον 5ο όροφο, κοντά στα 78 τετραγωνικά, και το ενοίκιο είναι 500 ευρώ, πολύ νορμάλ τιμή για το κέντρο, είναι και σχεδόν ανακαινισμένο. Και το άλλο είναι στα 650 ευρώ, και αυτό σε καλή κατάσταση ανακαινισμένο. Οι πελάτες μου είναι στο ένα μισθωτήριο Βολιώτες, και στο άλλο είναι Λαρισαίοι. Και τα δύο παιδιά έχουν περάσει στο Μετσόβιο» εξηγεί. «Ενα θέμα που προκύπτει με τις καταθέσεις σε λογαριασμούς άλλων χωρών είναι πως υπάρχει μια χρέωση της ελληνικής τράπεζας για το έμβασμα, της τάξεως των 15 ευρώ, αλλά οι ιδιοκτήτες δέχονται και το αφαιρούν από το συνολικό ενοίκιο».
Ενα τμήμα της δαπάνης των νοικοκυριών για τις σπουδές των νεότερων μελών τους οδηγείται, απευθείας, εκτός της ελληνικής οικονομίας.
Αν και από τη 1η Σεπτεμβρίου τα όρια για την αγορά ακινήτου, μέσω Χρυσής Βίζας, αυξάνονται σε €800.000 σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και σε €400.000 στην υπόλοιπη Ελλάδα, με στόχο να ανακοπεί το μαζικό κύμα πωλήσεων ακινήτων κατοίκους τρίτων χωρών ήδη, πολλά ακίνητα ανήκουν σε αλλοδαπούς. Ετσι αρκετοί φοιτητές, διαπιστώνουν πως συμβάλλονται και με Κινέζους, κυρίως, ιδιοκτήτες. Και καλούνται να καταθέτουν το ενοίκιο σε τράπεζες, όπως η Oversea-Chinese Banking Corporation Limited. Ενα τμήμα δηλαδή της δαπάνης των νοικοκυριών οδηγείται, απευθείας, εκτός της ελληνικής οικονομίας.
Περιορισμένη η απώλεια τζίρου
«Αν και όντως υπάρχει αυτό το φαινόμενο, δεν είναι κάτι που μας απασχολεί ιδιαίτερα» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Ενωσης Μεσιτών Αθηνών Αττικής Λευτέρης Ποταμιάνος. «Τα σπίτια που ανήκουν σε ξένους στην πλειοψηφία τους δεν είναι διαθέσιμα προς ενοικίαση. Από τα 20.000 συνολικά ακίνητα πανελλαδικά, περίπου το 50% είναι μισθωμένο, ενώ το 6% ιδιοκατοικείται. Επιπλέον, τα διαμερίσματα που εκμεταλλεύονται ξένοι είναι συνήθως ανακαινισμένα και ακριβά, με ενοίκια πάνω από 600 ευρώ», εξηγεί ο κύριος Ποταμιάνος. «Οσον αφορά τώρα τα κεφάλαια που καταλήγουν εκτός ελληνικής αγοράς, δεν πιστεύω πως ζημιώνουν αισθητά την εγχώρια οικονομία. Πρώτον το μίσθωμα φορολογείται, εφόσον οι ιδιοκτήτες υποχρεωτικά κάνουν φορολογική δήλωση, και δεύτερον, αν πούμε πως μειώνεται ο συνολικός τζίρος της αγορά των μισθώσεων, η μείωση δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να μιλάμε για ζημιά» καταλήγει.
Σπίτια κλειστά, τετραγωνικά από χρυσάφι
Το μεγάλο πρόβλημα ωστόσο σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς έγκειται στα 600.000 κλειστά ακίνητα. «Σε αυτόν τον αριθμό βέβαια συμπεριλαμβάνονται και σπίτια που δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη λύση του στεγαστικού. Για παράδειγμα, δεν θα λύσουν το στεγαστικό τα κλειστά εξοχικά της Αράχοβας» διευκρινίζει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ και της Διεθνούς Ενωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων, Στράτος Παραδιάς.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, «δεν υπάρχει κεντρική πολυκατοικία της Αθήνας, που να μην έχει ένα τουλάχιστον κλειστό διαμέρισμα», συμβάλλοντας καθοριστικά στο μεγάλο στεγαστικό πρόβλημα που μαστίζει τη χώρα και επηρεάζει και τους φοιτητές.
«Υπολογίζουμε παρόλα αυτά πως δεν υπάρχει κεντρική πολυκατοικία της Αθήνας, που να μην έχει ένα τουλάχιστον κλειστό διαμέρισμα» προσθέτει τονίζοντας ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες να ανοίξουν τα σπίτια αυτά και να τα διοχετεύσουν στην αγορά. Αυτά τα κλειστά σπίτια συμβάλλουν καθοριστικά στο μεγάλο στεγαστικό πρόβλημα που μαστίζει τη χώρα και επηρεάζει και τους φοιτητές, οι οποίοι συναντούν πολλά εμπόδια στην εύρεση στέγης προκειμένου να μεταβούν στις πόλεις όπου εδρεύουν οι σχολές τους.
Ενα μεγάλο ζήτημα είναι οι αυξήσεις των τιμών σε όλα τα αστικά κέντρα όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση και από φοιτητές.
Γονείς και φοιτητές σε απόγνωση
Για την Μ. μητέρα του Νικόλα, φοιτητή στο Οικονομικό τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η αναζήτηση ήταν γολγοθάς.
«Πήγαμε στη Λάρισα να βρούμε σπίτι πριν από δύο εβδομάδες, είδαμε πολλές αγγελίες πριν το ταξίδι μας και κλείσαμε κάποια ραντεβού. Τα σπίτια που απευθύνονται σε φοιτητές είναι λίγα, παλιά και μη ανακαινισμένα. Σε μία από τις περιπτώσεις ο ιδιοκτήτης είχε δύο δωμάτια σε ένα τριώροφο, έκλεισε και ένα μπαλκόνι για να το κάνει μπάνιο και το έδινε προς ενοικίαση. Τελικά μετά από πολύ κόπο βρήκαμε ένα σπίτι μακριά από το κέντρο, 45 τετραγωνικά, σαλόνι κουζίνα ενιαίο, με ένα υπνοδωμάτιο και ένα μπάνιο, στα 280 ευρώ, με μίσθωμα για τέσσερα χρόνια. Στα επιπλωμένα το ενοίκιο ξεκινά από τα 350 ευρώ. Πρέπει να κάνεις πολλούς συμβιβασμούς για να βρεις σπίτι» καταλήγει.
«Εδινα 400 ευρώ για ένα σπίτι 54 τ.μ. πολύ μακριά από το κέντρο. Μου είπαν πως έχει κεντρική θέρμανση αλλά δεν είχε και έπρεπε να ανάβω διαρκώς τον κλιματισμό. Κατέληξα να πληρώνω 180 ευρώ για ρεύμα τον μήνα. Η θερμοκρασία μέσα στο σπίτι τον χειμώνα ήταν από 7 έως 14 βαθμούς. Ειλικρινά δεν ήταν κατάλληλο για φοιτητές» – Φοιτήτρια ψυχολογίας στα Γιάννενα.
Ανάλογη είναι και η ιστορία της Γ., η οποία ήρθε πέρυσι στα Γιάννενα για να σπουδάσει ψυχολογία από το Μόναχο όπου ζούσε με την οικογένεια της. Πέρασε στο Πανεπιστήμιο με τους ομογενείς και άργησε να μεταβεί στην πόλη για να βρει στέγη. «Εδινα 400 ευρώ για ένα σπίτι 54 τ.μ. πολύ μακριά από το κέντρο. Μου είπαν πως έχει κεντρική θέρμανση αλλά δεν είχε και έπρεπε να ανάβω διαρκώς τον κλιματισμό. Κατέληξα να πληρώνω 180 ευρώ για ρεύμα τον μήνα. Η θερμοκρασία μέσα στο σπίτι τον χειμώνα ήταν από 7 έως 14 βαθμούς. Ειλικρινά δεν ήταν κατάλληλο για φοιτητές. Επίσης οι ηλεκτρονικές συσκευές δεν δούλευαν, ενώ υποτίθεται το σπίτι νοικιάζεται μαζί με αυτές», λέει η κοπέλα απηυδισμένη.
«Φέτος αναγκάστηκα να βρω νέο σπίτι, να ψάξω πάλι από την αρχή. Ηρθαν και οι γονείς μου από το Μόναχο να με βοηθήσουν. Σε μία περίπτωση, ενώ είχαμε συμφωνήσει στα 550 ευρώ ενοίκιο, την ημέρα του συμβολαίου ο μεσίτης μας είπε πως έπρεπε να το αυξήσουμε στα 600 ευρώ και μάλιστα τα 450 να είναι «μαύρα». Οι γονείς μου τρελάθηκαν. Επρεπε να ψάξω πάλι από την αρχή».
Φοιτητές και γονείς που μίλησαν στην «Κ» υποστήριξαν ότι το μεγάλο πρόβλημα εύρεσης φοιτητικής στέγης στα Ιωάννινα έχει γίνει γνωστό, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να μην συμπεριλαμβάνουν την πόλη στις επιλογές σπουδών τους. Φέτος άλλωστε οι εγγεγραμμένοι φοιτητές είναι 1000 λιγότεροι σε σχέση με περίσυ.
Φοιτητές και γονείς που μίλησαν στην «Κ» υποστήριξαν ότι το μεγάλο πρόβλημα εύρεσης φοιτητικής στέγης στα Ιωάννινα έχει γίνει γνωστό, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να μην συμπεριλαμβάνουν την πόλη στις επιλογές σπουδών τους. Φέτος άλλωστε οι εγγεγραμμένοι φοιτητές στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είναι 1.000 λιγότεροι σε σχέση με περίσυ. «Οι κόρες μου έπρεπε να διανύουν μεγάλες διαδρομές για να πάνε στη σχολή καθώς τα φθηνότερα σπίτια βρίσκονται εκτός πόλεως» λέει η Ελένη μητέρα δύο κοριτσιών που σπουδάζουν στην πόλη. «Τελικά πληρώνεις κάτι παραπάνω για να έχεις ασφάλεια και ένα καλύτερο σπίτι, όχι να νοικιάζεις, χιλιόμετρα μακριά» προσθέτει. Οσο για το αν νοικιάζονται διαμερίσματα που ανήκουν σε ξένους στην πόλη των Ιωαννίνων, η Ελένη απαντάει. «Προς το παρόν δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο αλλά με τον ρυθμό που αγοράζουν οι ξένοι, κυρίως οι Ισραηλινοί, θα το δούμε και αυτό σύντομα».
