Ηλεκτρικά πατίνια παρατημένα στη μέση των πεζοδρομίων, πατίνια με ανηλίκους να κινούνται με ιλιγγιώδη ταχύτητα στον δρόμο ή πατίνια που κάνουν ελιγμούς ανάμεσα στους πεζούς στην παραλιακή οδό. Αυτές είναι κάποιες από τις επικίνδυνες καταστάσεις που βιώνουν καθημερινά οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης, στην οποία δραστηριοποιούνται πλέον πέντε εταιρείες ενοικίασης κοινόχρηστων ηλεκτρικών πατινιών.
Κάτοικοι αναφέρουν ότι δρόμοι όπως η παραλιακή έχουν μετατραπεί σε πίστα Formula 1. Εως και πέντε ανήλικοι ανεβαίνουν πάνω στα πατίνια και κάνουν κόντρες. Απίστευτα πράγματα. Είδαμε μέχρι και πατίνι να τρέχει με 90 χιλιόμετρα/ώρα στον Περιφερειακό. – Κώστας Τσιαπακίδης, αντιδήμαρχος δημοτικής αστυνομίας και γειτονιών του δήμου Θεσσαλονίκης.
«Καθημερινά, μέλη μας αναφέρουν ότι έχουν χτυπηθεί από πατίνια. Είναι θέμα χρόνου να γίνει κάτι σοβαρό», αναφέρει μιλώντας στην «Κ» ο Ακης Λαζάρου, πρόεδρος του Σωματείου «Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης», σημειώνοντας ότι τα πατίνια έχουν προστεθεί στα μηχανάκια που διασχίζουν χωρίς κανένα έλεγχο πεζοδρόμια και πεζοδρόμους με άμεσο κίνδυνο για μεγάλους και παιδιά.
Η δυσφορία αυτή επικοινωνήθηκε στον δήμο Θεσσαλονίκης. «Οι κάτοικοι διαμαραρτύρονται» τονίζει από πλευράς του ο Κώστας Τσιαπακίδης, αντιδήμαρχος δημοτικής αστυνομίας και γειτονιών του δήμου Θεσσαλονίκης. «Αναφέρουν ότι δρόμοι όπως η παραλιακή έχουν μετατραπεί σε πίστα Formula 1. Εως και πέντε ανήλικοι ανεβαίνουν πάνω στα πατίνια και κάνουν κόντρες. Απίστευτα πράγματα. Είδαμε μέχρι και πατίνι να τρέχει με 90 χιλιόμετρα/ώρα στον Περιφερειακό», εξηγεί.
Νέο πλαίσιο λειτουργίας και πρόστιμα
Προσπαθώντας να ρυθμίσει την κατάσταση, ο δήμος συναντήθηκε με τις εταιρείες ενοικίασης πατινιών και από κοινού συντάσσουν μια κανονιστική πράξη που θα ρυθμίζει τους χώρους στάθμευσης των πατινιών, τα όρια ταχύτητας αλλά και τον τρόπο που πρέπει να κινούνται εντός της πόλης. Δήμος και εταιρείες βρίσκονται σε διαβούλευση και εντός των επόμενων ημερών θα παρουσιάσουν την κανονιστική, η οποία θα πάει προς έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο και έπειτα στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση της Περιφέρειας.
Μέχρι να τεθεί σε ισχύ, ο δήμος ενεργοποίησε τη δημοτική αστυνομία, η οποία έπειτα από μια ενημερωτική εκστρατεία, πραγματοποιεί πλέον ελέγχους στους δρόμους και επιβάλλει πρόστιμα. Παρότι δεν υπάρχει αναλυτικό κανονιστικό πλαίσιο, ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας αναφέρει πως το όριο ταχύτητας για τα πατίνια είναι τα 25 χιλιόμετρα/ώρα ενώ ορίζει πως πρέπει να κινούνται στον ποδηλατοδρόμο και οι οδηγοί να φορούν κράνος. Ελάχιστοι ωστόσο φαίνεται να τηρούν τους κανονισμούς καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της δημοτικής αστυνομίας, η παραβατικότητα στη χρήση του πατινιού αγγίζει το 90%.
«Μέχρι σήμερα έχουν επιβληθεί περίπου 80 πρόστιμα», σημείωσε ο αντιδήμαρχος. Ο κ. Τσιαπακίδης υπογράμμισε πως σύντομα θα υπάρξουν και μικτά αστυνομικά κλιμάκια που θα ελέγχουν εντατικά τους χρήστες πατινιών. «Ειδικά τώρα με την κίνηση που προκαλούν τα έργα fly over, τα πατίνια διευκολύνουν τη μετακίνηση κάποιων πολιτών. Η μετακίνηση όμως αυτή πρέπει να συμμορφώνεται με τον νόμο», σημείωσε, κάνοντας ειδική έκκληση στους γονείς λέγοντας πως 15 χρονών παιδιά νοικιάζουν χωρίς καμία επιτήρηση με πιστωτικές κάρτες τα πατίνια.
Μικροκινητικότητα: Μια νέα πραγματικότητα
Σημαντικό στοιχείο της κανονιστικής στην οποία οδεύουν να συμφωνήσουν δήμος και εταιρείες είναι οι κοινόχρηστοι χώροι που θα πρέπει να διαμορφωθούν μέσα στην πόλη, έτσι ώστε να λειτουργούν ως χώροι στάθμευσης για οχήματα μικροκινητικότητας, όπως τα πατίνια. Αυτό στοχεύει στο να λύσει το πρόβλημα της άναρχης στάθμευσης των πατινιών, που συχνά καταλήγουν ακόμα και στις διαβάσεις πεζών.
«Οταν αφήνουμε τα πατίνια σε ακατάλληλα σημεία, δημιουργούνται νέα προβλήματα οδικής ασφάλειας. Υπάρχουν πλέον εργαλεία που ορίζουν πόσα πατίνια “αντέχει” κάθε πόλη και αντίστοιχα πόσα hubs μικροκινητικότητας πρέπει να δημιουργηθούν σε αυτή. Εκτός από πάρκινγκ, τα hubs αυτά μπορεί να έχουν και θέσει για κράνη ή άλλα τέτοια στοιχεία προσαρμοσμένα στη μικροκινητικότητα», σημείωσε η Γεωργία Αϋφαντοπούλου, συγκοινωνιολόγος και Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών.
Οπως είπε, τα πατίνια αποτελούν τμήμα μιας νέας πραγματικότητας, την οποία πρέπει να εντάξουμε με ομαλό τρόπο στους κανόνες μετακίνησης της κάθε πόλης. «Η τάση όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη είναι η εξατομικευμένη μετακίνηση. Ειδικά η νεολαία τείνει να χρησιμοποιεί για μικρές και μεσαίες αποστάσεις πατίνια και ποδήλατα. Πρέπει να μπορέσουμε να διαρρυθμίσουμε τους ήδη υπάρχοντες δρόμους ώστε να δίνουν πλέον με ασφάλεια χώρο και σε αυτά τα μέσα μεταφοράς», επισήμανε.
Οπως τόνισε η συγκοινωνιολόγος, πρέπει να ακολουθηθεί μια λογική συνύπαρξης στους δρόμους που μέχρι σήμερα καταλαμβάνονται κατά 90% από ΙΧ και περίπου 10% από αστικά λεωφορεία. Για να γίνει ωστόσο αυτό, πρέπει να προηγηθούν και άλλα βήματα, όπως η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την εκπαίδευση αυτών που οδηγούν πατίνια, εκπαίδευση των υπόλοιπων οδηγών, αλλά και βελτίωση των ίδιων των πατινιών πλέον με την προσθήκη καθρεπτών ή άλλων εξαρτημάτων.
Μηχανικός-μηχανολόγος και πραγματογνώμονας ατυχημάτων, ο Ξενοφών Γάσπαρης ανέφερε στην ίδια λογική πως δεν πρέπει να δαιμονοποιηθούν τα πατίνια αλλά να υπάρξει εκπαίδευση ώστε η οδική συμπεριφορά να είναι τέτοια που δεν θα προκαλεί κίνδυνο ούτε στους οδηγούς, ούτε στους άλλους πεζούς. «Συχνά τα ατυχήματα με πατίνια δεν καταγράφονται καν. Δεν έχει υπάρξει μέχρι τώρα κάτι σοβαρό. Η επικινδυνότητα τους εξαρτάται από την οδική συμπεριφορά αλλά και την παιδεία των υπόλοιπων οδηγών», υπογράμμισε.