Η παράσυρση ενός νεαρού ζευγαριού και του δίχρονου παιδιού τους στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, με αποτέλεσμα οι γονείς να νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, έρχεται να προστεθεί στο μακρύ κατάλογο των περιστατικών παράσυρσης πεζών από αυτοκίνητα στη Θεσσαλονίκη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τροχαίας, σημειώνεται μια αυξητική τάση στις παρασύρσεις καθώς το πρώτο πεντάμηνο του 2024 καταγράφηκαν 145 συμβάντα, από 87 το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
«Εχει αλλάξει η οδηγική συμπεριφορά των ανθρώπων»
«Εχουμε αύξηση των ατυχημάτων. Ανάμεσά τους και αύξηση παρασύρσεων. Εξαιτίας της κυκλοφοριακής συμφόρησης και της κατάστασης στους δρόμους, έχει αλλάξει η οδηγική συμπεριφορά των ανθρώπων», σημείωσε η Γεωργία Αϋφαντοπούλου, συγκοινωνιολόγος και διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών.
Σύμφωνα με επιστήμονες και ακτιβιστές, οι λόγοι που οδηγούν στην αύξηση αυτή είναι η οδηγική συμπεριφορά, οι αστοχίες στις υποδομές αλλά και η ελλιπής οδηγική παιδεία και κουλτούρα.
Χωρίς πεζοδρόμια και διαβάσεις
Το συγκεκριμένο ατύχημα δεν σημειώθηκε όπως γίνεται τις περισσότερες φορές σε κεντρικές οδικές αρτηρίες της πόλης, παρά στα ανατολικά προάστια τα οποία αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Η κ. Αϋφαντοπούλου διευκρίνισε πως όσο επεκτείνεται η πόλη και όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να ζουν σε περιαστικές ζώνες, πρέπει να αναπτύσσονται και οι αντίστοιχες οδικές υποδομές. Οπως παρατήρησε, μέχρι σήμερα υπάρχουν σημεία στις περιοχές αυτές χωρίς πεζοδρόμια και διαβάσεις.
Οδοί στις οποίες σημειώνονται πολλές παρασύρσεις, όπως η Εγνατίας, η Παπαναστασίου, η Λαγκαδά και η Μοναστηρίου, συνδυάζουν πυκνή κυκλοφορία οχημάτων και πεζών.
Τα λάθη στις υποδομές βεβαίως παρατηρούνται και εντός του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Οδοί στις οποίες σημειώνονται πολλές παρασύρσεις, όπως η Εγνατίας, η Παπαναστασίου, η Λαγκαδά και η Μοναστηρίου, συνδυάζουν πυκνή κυκλοφορία οχημάτων και πεζών. «Οι παρασύρσεις συνδυάζονται τόσο με τον κυκλοφοριακό φόρτο όσο και με τις χρήσεις γης και υποδομών», δήλωσε η συγκοινωνιολόγος, σχολιάζοντας χαρακτηριστικά το παράδειγμα της οδού Παπαναστασίου, η οποία αποτελεί την ίδια στιγμή σημαντική αστική αρτηρία στην ανατολική είσοδο της πόλης και τον δρόμο που θα διασχίσει ένας πεζός για να αγοράσει ψωμί από τον φούρνο.
Στη χώρα μας το 50% των θανατηφόρων τροχαίων γίνονται εντός κατοικημένων περιοχών, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι το 38%.
«Χρειάζονται παρεμβάσεις ώστε να υπάρχει περισσότερος χώρος για τους πεζούς αλλά και διαφοροποίηση μεταξύ των ροών πεζών και αυτοκινήτων». Παράλληλα στις οδούς αυτές όπου συγκεντρώνονται άνθρωποι και αυτοκίνητα, εντοπίζονται συχνά και άλλα προβλήματα, όπως παραδείγματος χάρη σταθμευμένα φορτηγά ή διπλοπαρκαρισμένα που εμποδίζουν τον οδηγό να δει έναν πεζό αλλά και μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των φωτεινών σηματοδοτών με αποτέλεσμα πεζοί να επιλέγουν να περάσουν ενδιάμεσα και όχι από τις διαβάσεις.
Στις υποδομές στάθηκε και ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, Αθανάσιος Τσιάνος, λέγοντας πως η Θεσσαλονίκη φέρει και αυτή τις παθογένειες των ελληνικών αστικών κέντρων που στερούνται κατάλληλων υποδομών για πεζή μετακίνηση, με μικρά πεζοδρόμια που δεν επιτρέπουν πάντα την ασφαλή μετακίνηση και κακοφτιαγμένες πεζοδιαβάσεις. Απόδειξη αυτών είναι πως η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά νεκρών από τροχαία σε κατοικημένες περιοχές. «Στη χώρα μας το 50% των θανατηφόρων τροχαίων γίνονται εντός κατοικημένων περιοχών, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι το 38%».
Αντιδήμαρχος βιώσιμης κινητικότητας, ο Πρόδρομος Νικηφορίδης σημείωσε πως ένας από τους στόχους του κεντρικού δήμου το επόμενο διάστημα είναι η βελτίωση των πεζοδιαβάσεων, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στις σχολικές διαβάσεις.
«Οδηγείτε επιθετικά εδώ»
Ο Κώστας Τερζόπουλος, ακτιβιστής, ποδηλάτης και ένθερμος υποστηρικτής της ήπιας κινητικότητας, αναφέρεται και στην προβληματική συμπεριφορά των οδηγών. «Με το που μπαίνει το κλειδί στο αυτοκίνητο, όλα είναι λάθος. Είμαι και εγώ οδηγός Ι.Χ. Οταν στρίβουν, δεν σταματάνε για να ελέγξουν, μπαίνουν στα στενά με τη φόρα που έχουν στον κεντρικό ενώ παραβιάζουν μόνιμα τα όρια ταχύτητας. Η συμπεριφορά στις διαβάσεις έχει βελτιωθεί αλλά απέχουμε ακόμα πολύ όχι μόνο από χώρες εξωτερικού αλλά και χώρες των Βαλκανίων».
«Μας επισκέφθηκε μια ομάδα επιστημόνων από το εξωτερικό και μας είπαν την εξής φράση: “Οδηγείτε πολύ επιθετικά εδώ”», σχολίασε αντίστοιχα η κ. Αϋφαντοπούλου παρατηρώντας πως μετά την πανδημία, στη διάρκεια της οποίας συνήθισαν να οδηγούν με μεγάλες ταχύτητες σε άδειους δρόμους, η συμπεριφορά των οδηγών έχει αλλάξει. Την οδηγική συμπεριφορά, σύμφωνα με την ίδια, έχει επηρεάσει και η αυξημένη κίνηση, καθώς οι οδηγοί προσπαθούν να τρέξουν παραπάνω ή να βρουν τρόπο να φτάσουν γρηγορότερα στον προορισμό τους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι χρόνοι μετακίνησης έχουν αυξηθεί σημαντικά εξαιτίας και των έργων για την κατασκευή του Fly Over που άρχισαν στα τέλη του προηγούμενου έτους.
Σχεδόν διπλάσιες παραβάσεις για υπερβολική ταχύτητα βεβαίωσε το 2023 η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης σε σχέση με τη ΓΑΔ Αττικής για το 2023.
Η οδηγική συμπεριφορά διαφαίνεται και από τα στατιστικά παραβάσεων που συλλέγει η αστυνομία. Σύμφωνα με αυτά, η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης βεβαίωσε σχεδόν διπλάσιες παραβάσεις για υπερβολική ταχύτητα σε σχέση με τη ΓΑΔ Αττικής για το 2023, καθώς στη Θεσσαλονίκη βεβαιώθηκαν 37.410 παραβάσεις ενώ στην Αττική 20.107. Στη παράβαση προτεραιότητας, οι παραβάσεις ήταν σχεδόν ισάριθμες, με την Αττική να καταγράφει 127 και τη Θεσσαλονίκη 120.
Αντίστοιχα, παραβάσεις γίνονται και από τους πεζούς, οι οποίοι επίσης όπως σημειώνουν οι συγκοινωνιολόγοι πρέπει να σέβονται τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Τσιάνος, ειδικά στο ελληνικό πλαίσιο όπου παρατηρούνται ελλείψεις στις υποδομές, οι πεζοί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να ακολουθούν τον νόμο και να επιλέγουν να διασχίσουν έναν δρόμο μόνο από τις πεζοδιαβάσεις.
