Ταξί: Τα «χαλασμένα» POS και η μάχη για το αυτοκόλλητο

«Πριν από τρία χρόνια συνεργαζόμουν με μια εταιρεία ραδιοταξί. Οταν από το κέντρο μάς ενημέρωναν πως υπάρχει πελάτης που ζητάει ταξί με POS επικρατούσε –στην κυριολεξία– σιγή ασυρμάτου. Hμουν ο μόνος που διεκδικούσε την κούρσα, και πάντα την έπαιρνα».

Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας, και ο κλάδος μας πρέπει κάποια στιγμή να το αντιληφθεί και να εκσυγχρονιστεί – Νικήτας, οδηγός ταξί

Ο Νικήτας εργάζεται ως οδηγός ταξί εδώ και επτά χρόνια και είχε προμηθευτεί συσκευή POS πολύ πριν από την 1η Απριλίου του 2024, την ημερομηνία δηλαδή που η εγκατάστασή του έγινε υποχρεωτική για 35 κλάδους, ανάμεσά τους και για τα ταξί. Για τον ίδιο το να δίνει στους πελάτες του τη δυνατότητα να πληρώνουν με κάρτα ήταν αυτονόητο, όπως και το να παρέχει wi-fi και καλώδια φόρτισης σε όσους τα χρειάζονται.

«Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας, και ο κλάδος μας πρέπει κάποια στιγμή να το αντιληφθεί και να εκσυγχρονιστεί», είναι η δική του άποψη, αναγνωρίζει όμως πως αυτή ίσως αποτελεί τη μειοψηφία. «Οι περισσότεροι συνάδελφοί μου είναι οδηγοί παλιάς κοπής και εναντιώνονται στη δική μου προσέγγιση. Γι’ αυτό και ορισμένοι αντιστέκονται στη χρήση των POS, ειδικά όσοι δεν είναι οργανωμένοι σε κάποιο ραδιοταξί ή πλατφόρμα και εργάζονται ελεύθεροι, καθώς με αυτόν τον τρόπο φανερώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα».

177% αύξηση εισπράξεων 

Η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να καταστήσει υποχρεωτική την ύπαρξη POS στα ταξί από τις αρχές του 2024 είχε ως στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη διευκόλυνση των πελατών.

Πράγματι, συνολικά στα ταξί οι εισπράξεις μέσω POS παρουσίασαν το τρέχον έτος εντυπωσιακή αύξηση 177% σε σχέση με το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου του 2023.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, ο τζίρος μέσω POS ήταν 26 εκατ. ευρώ, με το οκτάμηνο να φτάνει τα 18 εκατ. ευρώ. Φέτος, μετά τη διασύνδεση ταμειακών με POS, η ΑΑΔΕ κατέγραψε τζίρο 50 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά για το 2024 υπολογίζεται να φτάσει τα 73 εκατ. ευρώ.

Για το 2025 αυτοί οι αριθμοί ενδέχεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο, καθώς με πρόσφατη απόφαση της ΑΑΔΕ και του υπουργείου Οικονομικών οι οδηγοί ταξί υποχρεούνται να τοποθετήσουν ειδική σήμανση –πιο συγκεκριμένα ένα αυτοκόλλητο 25×12 εκατοστών που αναγράφει στα ελληνικά και τα αγγλικά την υποχρέωση αποδοχής πληρωμών με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες– ενθαρρύνοντας με αυτόν τον τρόπο τους επιβάτες να επιλέξουν τον ηλεκτρονικό τρόπο πληρωμής. Η προθεσμία των τριών εβδομάδων ξεκίνησε στις 9 Οκτωβρίου και η μη συμμόρφωση με αυτή την υποχρέωση επιφέρει πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ.

Μπορεί να μην μου αρέσει, ωστόσο δεν πρόκειται να το αρνηθώ, δεν έχω άλλωστε το δικαίωμα. Θεωρώ όμως την οδηγία για το αυτοκόλλητο απαράδεκτη. Κατ’ αρχάς είναι πολύ μεγάλο και κόβει την ορατότητα, καθώς μας υποχρεώνουν να το τοποθετήσουμε στο τζάμι της πίσω δεξιάς πόρτας. Επιπλέον δίνει στον κόσμο το μήνυμα πως οι ταξιτζήδες είμαστε απατεώνες – Χάρης, οδηγός ταξί

Ο Χάρης είναι οδηγός ταξί εδώ και 10 περίπου χρόνια. Οπως λέει, δουλεύει κυρίως στο αεροδρόμιο και οι τρεις στους τέσσερις πελάτες του είναι τουρίστες που θεωρούν αυτονόητο ότι θα πληρώσουν με κάρτα. «Μπορεί να μη μου αρέσει, ωστόσο δεν πρόκειται να το αρνηθώ, δεν έχω άλλωστε το δικαίωμα. Θεωρώ όμως την οδηγία για το αυτοκόλλητο απαράδεκτη. Κατ’ αρχάς είναι πολύ μεγάλο και κόβει την ορατότητα, καθώς μας υποχρεώνουν να το τοποθετήσουμε στο τζάμι της πίσω δεξιάς πόρτας. Επιπλέον δίνει στον κόσμο το μήνυμα πως οι ταξιτζήδες είμαστε απατεώνες».

Ο Χάρης δεν είναι ο μόνος που εναντιώνεται. H Πανελλήνια Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ιδιοκτητών Αυτοκινήτων Ταξί και Αγοραίων μαζί με σωματεία και ραδιοταξί της Ελλάδας έχουν προσφύγει στο ΣτΕ υποστηρίζοντας ότι η υπουργική απόφαση παραβιάζει τόσο την Ευρωπαϊκή Οδηγία όσο και τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, που απαγορεύει την τοποθέτηση σήματος στο πίσω δεξί τζάμι του οχήματος, καθώς εμποδίζει τον οπτικό έλεγχο από το κάθισμα του οδηγού και δημιουργεί προβλήματα ασφάλειας.

Τα «χαλασμένα» POS

Αν και η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών έχει πλέον καθιερωθεί στην καθημερινότητα των καταναλωτών, για τους επιβάτες ταξί η συνθήκη μοιάζει να είναι διαφορετική, ειδικά εκτός εφαρμογών. Οπως περιγράφουν στην «Κ», το να βρουν στον δρόμο οδηγούς που δεν θα διαμαρτυρηθούν για το POS είναι η εξαίρεση και σε καμία περίπτωση ο κανόνας. Ειδικά σε περιπτώσεις αυξημένης κινητικότητας, όπως λόγω καιρικών συνθηκών ή απεργίας των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, η έλλειψη μετρητών συνεπάγεται ταλαιπωρία. «Είναι Σάββατο βράδυ, είμαι στο Σύνταγμα και βρέχει καταρρακτωδώς. Δεν έχω μαζί μου ούτε μετρητά ούτε κάρτα, μόνο το κινητό μου. Προσπαθώ για ώρα κάτω από ένα υπόστεγο να βρω ταξί μέσω εφαρμογών, δεν εμφανίζεται όμως κανένας διαθέσιμος οδηγός. Ξέρω πως θα χάσω τον χρόνο μου και θα βραχώ, ωστόσο κάνω την κίνηση και πηγαίνω στην πιάτσα. Ρωτάω το ένα ταξί μετά το άλλο αν μπορώ να πληρώσω με POS και όλοι μου αρνούνται. Περίμενα να καταλαγιάσει η βροχή και μόνο τότε βρήκα ταξί, μέσω εφαρμογής», διηγείται η Ελευθερία. 

Πάντα το POS έχει “χαλάσει”, και τις ελάχιστες φορές που έχουν δεχθεί να με εξυπηρετήσουν το έχουν κάνει να φανεί λες και μου κάνουν κάποια τεράστια εξυπηρέτηση – Νίκος, κάτοικος Αθήνας

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιβατών, καθώς η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη ως προς την ύπαρξη των POS μέσα στα ταξί, οι οδηγοί ορισμένες φορές γίνονται ευρηματικοί ως προς τις δικαιολογίες που παρουσιάζουν, προκειμένου να αρνηθούν την πληρωμή μέσω κάρτας. «Πάντα το POS έχει “χαλάσει”, και τις ελάχιστες φορές που έχουν δεχθεί να με εξυπηρετήσουν, το έχουν κάνει να φανεί λες και μου κάνουν κάποια τεράστια εξυπηρέτηση», αναφέρει ενδεικτικά ο Νίκος, που τους τελευταίους μήνες χρειάστηκε να κινείται με ταξί στο κέντρο της Αθήνας.

Η «μάχη» για το αυτοκόλλητο

Ωστόσο, η επίσημη γραμμή των αυτοκινητιστών ταξί είναι αρκετά διαφορετική. Ο Χρήστος Σκάντζαρης, ως αναπληρωτής ταμίας στο Συνδικάτο Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Ιδιοκτητών Αυτοκινήτων Ταξί και Αγοραίων, έχει μια σφαιρική εικόνα για το πώς κινείται η αγορά των συναδέλφων του. «Στην Αττική είναι δηλωμένα 13.500 ταξί. Από αυτά περίπου τα 4.000 είναι οργανωμένα είτε σε ραδιοταξί είτε σε πλατφόρμες και είχαν προμηθευτεί POS πριν καν γίνει υποχρεωτικό. Ιδίως όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό δεν είχαν άλλη επιλογή, καθώς υπάρχουν ημέρες που 10 στους 10 πελάτες θα ζητήσουν να πληρώσουν με κάρτα. Πλέον όμως όλα, και τα 13.500 ταξί της Αττικής, διαθέτουν μηχάνημα POS, καθώς είναι υποχρεωτικό. Υπάρχει άλλωστε ο μηχανισμός ελέγχου για να εντοπιστούν οι τυχόν παραβάτες». 

Μια μειοψηφία μη οργανωμένων οδηγών, αν και έχουν τοποθετήσει POS στα αυτοκίνητά τους, αρνούνται να τα χρησιμοποιήσουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις εμείς προτρέπουμε τον κόσμο να ανοίγει την πόρτα του οχήματος και να φεύγει, καθώς βάσει νομοθεσίας δεν είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν, αλλά τους ζητάμε επίσης να καταγγέλλουν τέτοιου είδους περιστατικά στον ΣΑΤΑ. – Χρήστος Σκάντζαρης, μέλος ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ταξί 

Ο κύριος Σκάντζαρης διευκρινίζει πως, ακόμα και αν πράγματι κάποιο POS δεν λειτουργεί, οι επιβάτες μπορούν να πληρώσουν μέσω IRIS. «Ενθαρρύνουμε το επιβατικό κοινό να διεκδικεί τα δικαιώματά του, καθώς υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πληρώσουν τα ταξί που χρησιμοποιούν», λέει αναγνωρίζοντας πως μια μειοψηφία μη οργανωμένων οδηγών, αν και τα έχουν τοποθετήσει στα αυτοκίνητά τους, αρνούνται να τα χρησιμοποιήσουν. «Σε αυτές τις περιπτώσεις εμείς προτρέπουμε τον κόσμο να ανοίγει την πόρτα του οχήματος και να φεύγει, καθώς βάσει νομοθεσίας δεν είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν, αλλά τους ζητάμε επίσης να καταγγέλλουν τέτοιου είδους περιστατικά στον ΣΑΤΑ», τονίζει. 

Ωστόσο εξηγεί γιατί τόσο ο ίδιος όσο και η Πανελλήνια Ομοσπονδία εναντιώνονται στην τοποθέτηση του αυτοκόλλητου. «Είναι πρωτίστως θέμα ασφάλειας. Δεν εμποδίζει μόνο τη δική μας ορατότητα, αλλά και των επιβατών μας, που δεν θα μπορούν να κατεβαίνουν από τα αυτοκίνητά μας με ασφάλεια. Αν έρχεται δηλαδή ένα μηχανάκι, είναι πολύ πιθανόν να μην μπορέσουν να το δουν και να ανοίξουν την πόρτα τη λάθος στιγμή. Δεν έχουμε κανένα απολύτως πρόβλημα να το τοποθετήσουμε σε άλλο σημείο του αυτοκινήτου, όπως για παράδειγμα στο φινιστρίνι ή να το ενσωματώσουμε στον τιμοκατάλογο. Το σημαντικότερο όμως είναι πως δεν θέλουμε ο κόσμος να απομακρυνθεί από τα ταξί. Είμαστε εδώ πρώτα από όλα για τη δική τους εξυπηρέτηση».