Αν κάποιος γύριζε ντοκιμαντέρ για μερικούς από τους σύγχρονους πρωτοπόρους της τεχνολογίας, όπως για παράδειγμα τον Στιβ Τζομπς, τότε το πρώτο πλάνο θα ξεκινούσε με το γκαράζ τους. Η εικόνα ενός σκοτεινού και σκονισμένου χώρου όπου αναπτύσσεται μία τόσο μεγαλειώδης ιδέα ικανή να αλλάξει τον κόσμο σίγουρα ιντριγκάρει τον θεατή.
Στην περίπτωση του Τάσου, της Ευγενίας και του Μανώλη, γκαράζ δεν υπάρχουν. Ο φακός μπορεί να κάνει «ζουμ» στο σαλόνι του σπιτιού τους, στη σχολική τους τάξη ή ακόμη και στην τοπική τους ομάδα για να δείξει πώς αυτά τα παιδιά παραμέρισαν τα τηλεχειριστήρια των video games και είπαν «ας μάθουμε να φτιάχνουμε ρομπότ». Ξεκινώντας από τις μικρές τοπικές τους κοινότητες, σήμερα οι τρεις μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου μιλούν στην «Κ» για το πώς έφτασαν να βρίσκονται στις κορυφαίες ομάδες του κόσμου στη ρομποτική.
Τάσος Τσακιρίδης: Ξεκινώντας με ένα κομμάτι Lego
Ο 15χρονος Τάσος Τσακιρίδης έπιασε για πρώτη φορά «εργαλείο ρομποτικής» στα χέρια του στην πρώτη δημοτικού. «Προφανώς δεν ήταν κάποιο μεταλλικό εξάρτημα, αλλά ένα κομμάτι Lego» λέει στην «Κ».
«Είχα την τύχη το σχολείο μου να συνεργάζεται με έναν όμιλο ρομποτικής και έτσι είπα στους γονείς μου πως θέλω να γραφτώ», σημειώνει προσθέτοντας πως ο πρώτος διαγωνισμός ξεκίνησε γι’ αυτόν στην πέμπτη δημοτικού.
Τα παιχνίδια με Lego έγιναν ολόκληρες κατασκευές, τα τουβλάκια αντικαταστάθηκαν με πιο βαριά υλικά και ο Τάσος ύστερα από αρκετούς διαγωνισμούς, αποφάσισε να δηλώσει αίτηση ώστε να γίνει μέλος της Εθνικής Ομάδας Ρομποτικής, η οποία φέτος κατέκτησε την τέταρτη θέση στην Ολυμπιάδα της Ρομποτικής FIRST® GLOBAL Challenge μεταξύ 193 χωρών. Για την ιστορία μάλιστα ο παγκόσμιος διαγωνισμός διεξήχθη φέτος στην Ελλάδα μεταξύ 26 και 29 Σεπτεμβρίου 2024.
Εχω αποφασίσει πως θέλω να μπω στο Πολυτεχνείο και να γίνω μηχανικός, οπότε νιώθω πως είμαι στη σωστή κατεύθυνση. – Τάσος Τσακιρίδης
«Ξεκίνησα από την προεθνική και τώρα είναι η δεύτερη χρονιά μου στην εθνική. Αν κάτι κρατώ εκτός από τα ταξίδια και τις γνωριμίες με συμμαθητές απ’ όλο τον κόσμο είναι το ότι μαθαίνω εξειδικευμένα πράγματα που δεν θα μπορούσα να μάθω πουθενά αλλού. Αλλωστε έχω αποφασίσει πως θέλω να μπω στο Πολυτεχνείο και να γίνω μηχανικός, οπότε νιώθω πως είμαι στη σωστή κατεύθυνση», εξηγεί.
Μανώλης Νικηφόρος: Ενας στους 100
Από την άλλη, ο 17χρονος Μανώλης Νικηφόρος είναι ένας από τους μεγαλύτερους σε ηλικία της τελικής δεκάδας που επιλέχθηκε έπειτα από διαγωνισμό συνολικά 100 παιδιών για να εκπροσωπήσει τη χώρα μας στην Ολυμπιάδα. Ο Μανώλης θυμάται να ασχολείται με τα πρώτα «μαραφέτια» από την τετάρτη δημοτικού.
«Οταν ήμουν στο δημοτικό έμαθα πως ο αρμόδιος φορέας για τη δημιουργία της ομάδας, δηλαδή ο εκπαιδευτικός οργανισμός Eduact, είχε δημιουργήσει ένα εργαστήριο ρομποτικής σε μία περιοχή κοντά στην Ιεράπετρα που μένω μόνιμα. Ετσι ασχολήθηκα και εγώ στην αρχή με Lego και μετά έγινα μέλος σε ένα φροντιστήριο ρομποτικής στην Κρήτη», εξηγεί ο 17χρονος.
Οι ευκαιρίες που δίνονται είναι τόσο μεγάλες που ούτε μπορούσα να τις φανταστώ. Από ταξίδια και φιλίες μέχρι συνεργασίες με εταιρείες και ανταλλαγή τεχνογνωσίας με άλλες χώρες. – Μανώλης Νικηφόρος
Ο Μανώλης δήλωσε κι εκείνος μέρος στον διαγωνισμό ώστε να γίνει μέλος της εθνικής ομάδας, καθώς είχε ήδη λάβει μέρος σε πολλές διοργανώσεις σ’ όλη την Ελλάδα. Η τύχη δεν του χαμογέλασε τόσο το 2022 όταν ήταν μέλος στο κλιμάκιο αλλά δεν έφτασε την τελική δεκάδα. Αντίθετα, πέρσι έφτασε μέχρι τη Σιγκαπούρη και φέτος συμπεριελήφθη και εκείνος στη δεκάδα.
«Σίγουρα είμαι πολύ χαρούμενος για τον εαυτό μου που κατάφερα να φτάσω σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο και σίγουρα οι ευκαιρίες που δίνονται με την εθνική είναι τόσο μεγάλες που ούτε μπορούσα να τις φανταστώ. Από ταξίδια και φιλίες μέχρι συνεργασίες με εταιρείες και ανταλλαγή τεχνογνωσίας με άλλες χώρες», σημειώνει.
Ευγενία Γιαννακοπούλου: Εφτιαξε το δικό της εργαστήρι
Η 15χρονη Ευγενία Γιαννακοπούλου στο δημοτικό δεν σκεφτόταν καθόλου τη ρομποτική. Η ίδια αποφάσισε πως θέλει να αφοσιωθεί σε αυτό μόλις πέρσι.
Ξεκίνησε το 2023 από ένα πρόγραμμα με χρηματοδότηση της Αμερικανικής Πρεσβείας που στόχο είχε να μάθει σε παιδιά χωρίς εμπειρία τα βασικά εργαλεία ρομποτικής. Αφού έφτιαξε το δικό της εργαστήρι ρομποτικής, ξεκίνησε να ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα μεταλαμπαδεύοντας τις φρέσκες γνώσεις της σε άλλα παιδιά.
Παρά την ολιγόχρονη ενάσχολησή της με το αντικείμενο, δήλωσε συμμετοχή στο bootcamp για την εθνική. Γι’ αυτό όμως έπρεπε, όπως λέει, να δουλέψει εντατικά.
Στο bootcamp που έγινε το καλοκαίρι με τα υπόλοιπα εννέα παιδιά αφιερώναμε περίπου 10 ώρες την ημέρα στη ρομποτική. – Ευγενία Γιαννακοπούλου
«Οταν έμαθα πως θα είμαι στη δεκάδα, αντιλήφθηκα πως τους επόμενους μήνες θα έπρεπε να βάλω τη ρομποτική υψηλά στην ιεραρχία των καθημερινών μου δραστηριοτήτων. Στο bootcamp που έγινε το καλοκαίρι με τα υπόλοιπα εννέα παιδιά αφιερώναμε περίπου 10 ώρες την ημέρα στη ρομποτική και από εκεί και πέρα προσωπικά καθημερινά ασχολούμουν πάλι πολλές ώρες με αυτό».
Τα συστατικά της επιτυχίας
Είναι σαφές πως ένας τέτοιος διαγωνισμός στον οποίο συμμετέχουν 193 χώρες απ’ όλο τον κόσμο μόνο εύκολος δεν θα μπορούσε να είναι. Ο τρόπος που έχει οργανωθεί μάλιστα είναι τέτοιος ώστε να μην υπάρχουν φαβορί εξαρχής.
Μας στέλνουν ένα κουτί και μας ζητούν να δημιουργήσουμε από το μηδέν ένα ρομπότ μόνο με ό,τι έχει μέσα αυτό το κουτί. Πέτρος Περλαντίδης Παπαδόπουλος, προπονητής
Οπως εξηγεί ο προπονητής της ομάδας, Πέτρος Περλαντίδης Παπαδόπουλος, το θέμα του διαγωνισμού είναι ένα μυστήριο για όλους που φανερώνεται μόλις δύο μήνες πριν από τον διαγωνισμό. Μέσα σε αυτό το χρονικό περιθώριο η ομάδα δημιούργησε ένα ρομπότ στις προδιαγραφές που ζήτησε η διοργανώτρια επιτροπή.
«Μας στέλνουν ένα κουτί και μας ζητούν να δημιουργήσουμε από το μηδέν ένα ρομπότ μόνο με ό,τι έχει μέσα αυτό το κουτί. Η ομάδα, δηλαδή, πρέπει να συναρμολογήσει ένα ρομπότ με πιο εξελιγμένα κομμάτια –σιδερένιες κατασκευές– και να ενσωματώσει μία γλώσσα προγραμματισμού που υπάρχει ήδη και στη βιομηχανική ρομποτική», εξηγεί.
Για να φτάσει όμως σε ένα σημείο τελειότητας, η εθνική ομάδα έχει προπονηθεί αρκετά, καθώς όπως περιγράφει ο συντονιστής της ομάδας, Χρήστος Συμεωνίδης, τα παιδιά έχουν ήδη λάβει μέρος σε workshops και κατασκηνωτικά προγράμματα με συνεχόμενες προκλήσεις, ενώ από ένα σημείο και μετά οι συναντήσεις ήταν καθημερινές.
Οσο για τα συστατικά της επιτυχίας που τους έφεραν σε μία τόσο καλή θέση, ο κ. Περλαντίδης Παπαδόπουλος ξεχώρισε την εμπειρία, το πάθος, αλλά και το κίνητρο λέγοντας χαρακτηριστικά: «Γνωρίζαμε πως “it’s more than robots”».
Το μπριτζ μοριοδοτείται για τις Πανελλαδικές, η ρομποτική όχι
Παρότι όμως αυτό το πάθος αναγνωρίστηκε ευρέως, αφού η είδηση της επιτυχίας της Εθνικής διαδόθηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, ο προπονητής της ομάδας ακόμη νιώθει λύπη επειδή στη χώρα μας η ρομποτική δεν αναγνωρίζεται ως άθλημα και δεν υπάρχει καμία μοριοδότηση για τις Πανελλαδικές. «Είναι στενάχωρο που το μπριτζ μοριοδοτείται στις Πανελλαδικές και η ρομποτική όχι, ενώ και η δική μας ομάδα κάνει τόσο μεγάλη προσπάθεια».
Σκεφτείτε διαφορετικά
Στην ερώτηση πώς μπορεί ένα παιδί να γίνει μέλος μίας τέτοιας ομάδας, ο Κώστας Βασιλείου, ιδρυτής και πρόεδρος του Eduact και πρεσβευτής STEM προγραμμάτων & διαγωνισμών ρομποτικής της FIRST® στην Ελλάδα, σημειώνει πως οι κοινότητες είναι περισσότερες από αυτές που κάποιοι νομίζουν. Ο ίδιος τονίζει πως εκτός από τις δραστηριότητες σε σχολεία με δράσεις του υπουργείου Παιδείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, υπάρχουν διάφορες κοινότητες εργαστηρίων ρομποτικής καθώς και άλλες ελεύθερες κοινότητες και όλες είναι πάρα πολύ χρήσιμες.
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να φτιάξουν μία ομάδα με τους φίλους τους, να ανοίξουν το σπίτι τους και να υποδεχθούν τις παρέες. Να μη διστάσουν να αφήσουν τα παιδιά να ξεδιπλώσουν τη δημιουργία τους, αλλά και να τους δώσουν χώρο και χρόνο για να βρουν τα ταλέντα τους. – Κώστας Βασιλείου, ιδρυτής και πρόεδρος του Eduact
Ωστόσο αναπόσπαστο στοιχείο για να φτάσει ένα παιδί να είναι μέλος αυτής της κοινότητας και να συμμετέχει σε διαγωνισμούς είναι και η βοήθεια των γονέων, οι οποίοι σύμφωνα με τον κ. Βασιλείου, το πρώτο που μπορούν να κάνουν είναι να… τολμήσουν να σκεφτούν διαφορετικά.
«Μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να φτιάξουν μία ομάδα με τους φίλους τους, να ανοίξουν το σπίτι τους και να υποδεχθούν τις παρέες. Να μη διστάσουν να αφήσουν τα παιδιά να ξεδιπλώσουν τη δημιουργία τους, αλλά και να τους δώσουν χώρο και χρόνο για να βρουν τα ταλέντα τους. Να δουν, δηλαδή, ποιο παιδί θα βιδώνει, ποιο θα φωτογραφίζει τις κατασκευές, ποιο θα φτιάχνει κώδικα, κ.λπ.», εξηγεί.
Αλλωστε όπως ο ίδιος καταλήγει, «μην ξεχνάμε πως και η Εθνική Ομάδα Ρομποτικής συστάθηκε από τα ίδια τα παιδιά που ξεκίνησαν πριν λίγα χρόνια να ασχολούνται με τη ρομποτική, είτε στο σχολείο τους είτε στο σαλόνι του σπιτιού τους».
