Ιστορία

Η οικία Δέλτα στην Κηφισιά είναι ένα από αυτά τα κτίρια που ελπίζεις να βρίσκονταν στο κέντρο της πόλης για να τα επισκέπτεσαι συχνότερα. Για τη μορφή του –χαρακτηριστικό δείγμα της όψιμης νεοκλασικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ού αιώνα και άψογα συντηρημένο– αλλά και για το «περιεχόμενο»· ένας ζωντανός θύλακος της νεότερης ελληνικής ιστορίας.

Το 1989 το θυμάμαι καλά. Τέλειωνα το διδακτορικό μου στο Μάντσεστερ κι έκανα, με αισιοδοξία, σχέδια για το μέλλον. Κολλημένος στο BBC παρακολουθούσα με συγκίνηση το ραγδαίο ξήλωμα των κομμουνιστικών καθεστώτων.

Στο μυστήριο ερώτημα πότε το παρελθόν μετατρέπεται σε Ιστορία δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση, ωστόσο οι πολιτικοί επιστήμονες συχνά προτάσσουν το διάστημα των 30 χρόνων ως απαραίτητη ανάσα.

Με ξύπνησε ο αδελφός μου για να το δούμε στην τηλεόραση. Εκλαψα, έκλαιγα. Οχι από χαρά αλλά με μια ενστικτώδη, ανεξήγητη στενοχώρια. Τίποτα δεν θα ήταν όπως πριν. Ποιος θα γινόταν το Αβαταρ του απόλυτου καλού και ποιος θα ενσάρκωνε το απόλυτο κακό; Στον βωμό ποιου θρησκευτικού υποκατάστατου θα θυσιαζόταν η επαχθής ατομική ελευθερία και πόση κριτική θα άντεχαν οι δυτικές αξίες τώρα που όλα θα ήταν «Δύση»;

Ο Λένιν γκρεμίζεται από τις πλατείες, τεράστιες αφίσες της κόκα κόλα καλύπτουν τους τοίχους, διαφημιστικά αερόστατα τσιγάρων με το μότο «Taste The West» πετούν στον ουρανό του Ανατολικού Βερολίνου, ενώ οι Μερτσέντες και οι BMW, παρότι σκουριασμένες από την ακινησία στις μάντρες της απόσυρσης, κερδίζουν κατά κράτος το ολοκαίνουργιο Τράμπαντ. 

Οι σχέσεις των δύο χωρών επιδεινώνονται άμεσα και ραγδαία, σε μια ιδιαιτέρως αρνητική για την Ελλάδα συγκυρία.

Το 1973 η νεοελληνική λογοτεχνία αποχαιρέτιζε δύο εμβληματικούς εκπροσώπους της γενιάς του ’30: πρώτα τη Μέλπω Αξιώτη, που πέθανε στις 22 Μαΐου 1973, και σχεδόν δύο μήνες αργότερα τον Ηλία Βενέζη, στις 3 του Αυγούστου εκείνης της πολυκύμαντης ιστορικο-κοινωνικοπολιτικής περιόδου.

Τα τελευταία χρόνια, τόσο οι ιστοριογράφοι και ερευνητές όσο και οι συλλέκτες έστρεψαν το ενδιαφέρον τους από τις φωτογραφίες των επίσημων αρχείων σε έναν άλλο τύπο φωτογραφιών, αυτές που οι ίδιοι οι «ανώνυμοι» στρατιώτες τράβηξαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Η ηρωική αντίσταση της Ελλάδας στην απόπειρα της φασιστικής Ιταλίας να εισβάλει στο έδαφός της, που ξεκίνησε την 28η Οκτωβρίου 1940, αλλά και η προέλαση του ελληνικού στρατού στην υπό κατοχή αλβανική ενδοχώρα προκάλεσαν τον θαυμασμό όχι μόνο των δυτικών συμμάχων, αλλά και της γείτονος Τουρκίας.

Η συμβολή της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε τεράστια, πολύπλευρη και ανεκτίμητη, είχε όμως και μεγάλο τίμημα τόσο για τον ναυτιλιακό στόλο, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό.

Η εγκαθίδρυση της διασυμμαχικής διοίκησης σαν σήμερα πριν από έναν αιώνα αποτέλεσε το πρώτο βήμα προς την ελευθερία.

Η πλούσια συλλογή του Ελληνοαμερικανού Γκρέγκορι Πάππας παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Ο τίτλος της είναι «Η ώρα της Ελλάδας» (The Hour of Greece) και επιχειρεί να αναδείξει την απήχηση που είχε στις ΗΠΑ η νίκη της Ελλάδας στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.