Σε αυτό το επεισόδιο, οι «Μαμάδες με Ρούμι» κλείνουν σχολικά ημερολόγια, βάζουν σχολικά ταπεράκια στο ντουλάπι, αφήνουν βρεγμένα μαγιό να στεγνώσουν κάτω από μαξιλάρια και γενικά προσπαθούν να βλέπουν το μέλλον ανέμελα, παραβλέποντας όλα όσα κρατούν μικρούς και μεγάλους πίσω.
Μπαρκάρουν στο άγνωστο με μια πυξίδα, αφήνοντας τα κρεβάτια ξέστρωτα και τα πιάτα άπλυτα! Μήπως τα παιδιά θα φροντίσουν για αυτά; Και, αν ναι, μήπως θα βοηθούσε μια κλεψύδρα; Στόχος η ανεξαρτησία. Μικρών και μεγάλων.
Ακούστε εδώ το επεισόδιο…
H ανεξαρτησία είναι κάτι που τα παιδιά διεκδικούν από πολύ μικρή ηλικία. Φράσεις όπως «Ασε με! Θα το κάνω μόνος μου!» και «Μπορώ μόνη μου!» είναι κοινές, καθώς ανακαλύπτουν τον κόσμο γύρω τους.
Τι γίνεται όμως όταν οι γονείς περνούν από το να εξυπηρετούν τα παιδιά τους στο να τα υπηρετούν; Οταν, για να αποφύγουν τυχόν ακαταστασίες ή προβλήματα, βάζουν όρια και περιορισμούς που εμποδίζουν την ανάπτυξη της αυτονομίας; Τι συμβαίνει όταν, για να εξοικονομήσουν χρόνο και προσπάθεια, οι γονείς αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των παιδιών;
Το καλοκαίρι είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να διορθώσουμε πιθανά λάθη που κάνουμε στην καθημερινότητά μας, που ενίοτε οδηγούν τα παιδιά σε πισωγυρίσματα ή λειτουργούν ανασταλτικά για δεξιότητες που κανονικά θα έπρεπε να ενθαρρύνουμε.
Πώς μπορούμε να εμπνεύσουμε την ανεξαρτησία στα παιδιά κατά τη διάρκεια των διακοπών;
Παρατηρούμε τις ανάγκες του παιδιού και προσπαθούμε να το υποστηρίξουμε να τις καλύψει:
- Αν το παιδί είναι ντροπαλό, το ενθαρρύνουμε να πάει να ψωνίσει σε ένα κοντινό μαγαζί. Οσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο διακριτικά στεκόμαστε κοντά του. Σε μεγαλύτερα παιδιά δείχνουμε εμπιστοσύνη να διασχίσουν μόνα τους έναν δρόμο ήπιας κυκλοφορίας, να πάνε στο μαγαζί και να επιστρέψουν.
- Ενθαρρύνουμε χωρίς να πιέζουμε το παιδί να παίξει με συνομήλικους που μπορεί να μη γνωρίζει, όπως παιδιά που συναντάμε στην πλατεία του χωριού ή στην παραλία. Μπορούμε να ζητήσουμε από έναν άλλο γονέα που το παιδί του είναι πιο κοινωνικό να μεσολαβήσει διακριτικά για να επικοινωνήσουν τα παιδιά ή να προσκαλέσουμε ένα άλλο παιδί να παίξει μαζί με το δικό μας στην αμμουδιά. Αφήνουμε το παιδί να συστηθεί μόνο του και δεν απαντάμε εκ μέρους του. Του δίνουμε χρόνο να προσαρμοστεί και κρατάμε ισορροπίες ανάμεσα σε ενθάρρυνση και πίεση.
- Αν το παιδί είναι στην ηλικία που μπορεί να βγάλει την πάνα, το καλοκαίρι είναι καλή περίοδος καθώς τα ρούχα είναι πιο ελαφριά, δεν υπάρχει τόσο έντονα ο φόβος μη λερώσει ή λερωθεί και οι γονείς έχουν μεγαλύτερη ευελιξία και χρόνο ώστε να ασχοληθούν σωστά.
- Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, ενθαρρύνουμε το να αποκτήσει σημαντικές δεξιότητες, όπως το να μάθει να κολυμπάει μόνο του ή να μάθει να κάνει ποδήλατο. Ετσι τονώνει την αυτοπεποίθησή του, αναπτύσσεται συναισθηματικά γιατί νιώθει ικανό και ανεξάρτητο.
- Αφήνουμε το παιδί να «βαρεθεί» και να διαχειριστεί τον ελεύθερο χρόνο του. Δεν του δίνουμε τάμπλετ ή κινητό τηλέφωνο μόλις πει «βαριέμαι» ή μόλις παραπονεθεί πως δεν έχει κάτι να κάνει. Είναι σημαντικό να εξασκήσει την υπομονή και να μάθει να αναζητά το πώς θα διαχειρίζεται αυτό τον χρόνο.
Κατά τη διάρκεια των διακοπών τα παιδιά μπορούν να αναλάβουν αρμοδιότητες που βοηθούν στην αυτονομία και την ανεξαρτησία τους:
- Να συμμετέχουν στην προετοιμασία και στο μαγείρεμα του φαγητού. Φτιάξτε μαζί τη λίστα για τα ψώνια, πηγαίνετε παρέα στη λαϊκή αγορά (είναι μια εξαιρετική εμπειρία για τα παιδιά) και ανάλογα την ηλικία δώστε στο παιδί να αναλάβει περισσότερες αρμοδιότητες. περισσότερες ευθύνες.
- Να ετοιμάσουν τα ρούχα τους και να ντυθούν μόνα τους.
- Να επιλέξουν τα παιχνίδια που θα πάρουν μαζί στην παραλία και μετά να φροντίσουν να τα μαζέψουν, να τα ξεπλύνουν και να τα φέρουν πίσω.
- Κάθε φορά που επιστρέφουν από την παραλία, να ξεπλένουν το μαγιό τους και να το απλώνουν για να στεγνώσει.
10+1 Βιβλία που Εμπνέουν Ανεξαρτησία και Αυτονομία
Τα βιβλία έχει επιλέξει αυτή τη φορά ένας… Μπαμπάς με Ρούμι! Ο κ. Απόστολος Πάππος* από το βιβλιοφιλικό portal Elniplex.
1. Βαθιά. Μια ιστορία αγάπης από τη μία γενιά στην άλλη, Σ. Χόγκτουν, Εκδ.Πατάκη
Γιατί η μαμά φάλαινα δείχνει τον δρόμο σε όλες τις μαμάδες του κόσμου για την ανεξαρτησία και αυτονομία του παιδιού τους.
2. Το σπίτι μου, Α. Ντεμπόρντ, εικ. Π. Μαρτέν, εκδ. Κόκκινο
Γιατί το σπίτι σου είναι η ασφάλειά σου, αλλά είναι γραφτό να μάθεις να το εγκαταλείπεις και να ξέρεις πως είναι εκεί όταν θέλεις να επιστρέφεις σ’ αυτό.
3. Πες κάτι! Π.Χ. Ρέινολντς, εκδ. Μεταίχμιο
Γιατί θα βρεις τη φωνή σου στον κόσμο, να σκέφτεσαι, να μιλάς, να εκφράζεσαι, να την ενώνεις με τις φωνές άλλων, και να δείχνεις στον κόσμο ποιος είσαι.
4. Οταν ανοίγω τα φτερά μου, Μ. Ματζέφκσι, εκδ. Διόπτρα
Γιατί θα μάθεις να ανοίγεις τα φτερά σου ακόμα κι όταν τα τσακίζουν και θα ξέρεις ότι έχεις πάντα κάποιον πίσω να στηρίζει τις επιλογές σου.
5. Τα αργά παπούτσια, Σ. Λεμέρ, εκδ. Παπαδόπουλος
Γιατί θα μάθεις να απολαμβάνεις το τώρα, τη στιγμή, δίχως βιασύνη, θα κερδίζεις εμπειρίες και θα γίνεσαι όλο και περισσότερο ο εαυτός σου.
6. Μια μικρή τελεία, Τζ. Μακρί, Κ. Τζανότι, εκδ. Susaeta
Γιατί η ευμάρεια, η μαζική μετακίνηση πληθυσμών, η αποδοχή, η διαφορετικότητα, η αλληλεγγύη, η συνεργασία, η ανοικοδόμηση και ο αμοιβαίος σεβασμός είναι με μία λέξη ανεξαρτησία.
7. Ο Ελμερ και οι φάλαινες, Ντ. Μακ Κι, εκδ. Πατάκη
Γιατί ο Ελμερ είναι ο βασιλιάς της ανεξαρτησίας, της αυτονομίας, της αυτενέργειας και της φαντασίας και δεν μπορεί να λείπει από τη λίστα.
8. Ο Γαλήνιος και ο Κου σώζουν τον κόσμο, Τζ. Μουθ, εκδ. Αγκυρα
Γιατί ο κόσμος αλλάζει ψηφίδα ψηφίδα, από τα μικρά που βρίσκονται γύρω σου, και αυτή η συνειδητοποίηση φτιάχνει έναν ανεξάρτητο άνθρωπο με μη εγκλωβισμένη στα μεγάλα σκέψη.
9. Τα αγόρια έχουν το δικαίωμα & Τα κορίτσια έχουν το δικαίωμα, Ε. Μπράμι, εικ.: Ε. Μπιγιόν-Σπανιόλ, εκδ. Διόπτρα
Γιατί όταν μαθαίνεις πως έχεις δικαίωμα να είσαι ο εαυτός σου και να κάνεις όσα δήθεν κατηγοριοποιούνται για άλλους, τότε έχεις κάνει σημαντικά βήματα προς την ανεξαρτησία και την ελευθερία της σκέψης σου.
10. Ενας τοίχος στη μέση του βιβλίου, Τζ. Εϊτζί, εκδ. Κλειδάριθμος
Γιατί όταν καταλάβεις ότι τα fake news μπορεί να έρθουν από παντού, ακόμα και από τον ίδιο τον αφηγητή μιας ιστορίας, τότε θα μάθεις να είσαι υποψιασμένος, να σκέφτεσαι, να κρίνεις και να βλέπεις την πραγματικότητα με τα δικά σου μάτια.
11. Κώδικας για ιππότες, Ι. Χοκ, Εκδ. Πατάκη
Γιατί πολύ απλά έχει ένα απόσταγμα γνώσης που σε μαθαίνει να είσαι, να χαίρεσαι και να ζεις με αξίες.
* Ο Α. Πάππος σπούδασε στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (Τ.Ε.Α.Π.Η) και Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Αθηνών. Από το 2003 μέχρι και σήμερα εργάζεται ως νηπιαγωγός στη δημόσια εκπαίδευση. Το 2012 δημιούργησε το βραβευμένο από την IBBY εκπαιδευτικό portal www.elniplex.com. Διαβάζει και γράφει κριτικές για βιβλία παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας. Εχει γράψει και συνδημιουργήσει εκπαιδευτικά βιβλία, με τελευταίο το «Πρόσωπο Ζώο Πράγμα» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.
Ταινίες που εμπνέουν την Ανεξαρτησία και την Αυτονομία
Captain Fantastic (12 χρ.+)
https://www.imdb.com/title/tt3553976/
Στη χώρα των μαγικών πλασμάτων (7 χρ.+)
Where the Wild Things Are
https://www.imdb.com/title/tt0386117/?ref_=vp_close
Κυνήγι ανθρώπων (12 χρ.+)
Original title: Hunt for the Wilderpeople
https://www.imdb.com/title/tt4698684/?ref_=rt_t_24
Matilda (8 χρ.+)
https://www.imdb.com/title/tt0117008/?ref_=fn_al_tt_1
Καράτε Κιντ (10 χρ.+)
Original title: The Karate Kid
https://www.imdb.com/title/tt0087538/?ref_=fn_al_tt_1
Ο Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος (10 χρ.+)
Original title: Harry Potter and the Sorcerer’s Stone
https://www.imdb.com/title/tt0241527/?ref_=fn_al_tt_1
Πίπη η Φακιδομύτη (6 χρ.+)
Original title: Pippi Långstrump
Οι διακοπές προσφέρουν μια ιδανική περίοδο για να ενισχύσουμε τις δεξιότητες των παιδιών μας και να τα βοηθήσουμε να γίνουν πιο ανεξάρτητα. Είναι σημαντικό να υποστηρίζουμε τις προσπάθειές τους και να τους δίνουμε χώρο να αναπτύξουν την αυτονομία τους.
