Εξαιτίας των αυξανόμενων επιθέσεων κατά δημοσιογράφων το ολλανδικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο NOS στέλνει πλέον ρεπόρτερ και τεχνικούς στους δρόμους «ανώνυμα». Η βία κατά του Τύπου τείνει να γίνει κανόνας στην Ευρώπη;
«Πάντα. Παντού. NOS». Αυτό το μήνυμα συνόδευε για χρόνια το λογότυπο του ολλανδικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού δικτύου NOS (Nederlandse Omroep Stichting). Όπως ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα o αρχισυντάκτης του προγράμματος «NOS Nieuws» Μαρσέλ Γκέλαουφ, θα αφαιρεθεί το λογότυπο του NOS από όλα τα βαν του σταθμού με στόχο την προστασία των δημοσιογραφικών ομάδων.
Οι επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων στην Ολλανδία αυξάνονται. Σχεδόν κάθε μέρα δημοσιογράφοι του NOS έρχονται αντιμέτωποι με υβριστικές συμπεριφορές στους δρόμους. Άγνωστοι πετάνε σε δημοσιογράφους σκουπίδια, ενώ συχνά εμποδίζεται η διέλευση οχημάτων του ΝΟS. Εδώ και καιρό ρεπόρτερ του ολλανδικού δικτύου, που καλύπτουν διαδηλώσεις και στέλνονται σε επικίνδυνες αποστολές, συνοδεύονται από μπόντιγκαρντ. Το ΝΟS, αν και δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο που οφείλει να είναι ορατό και να διέπεται από διαφάνεια, έκρινε ότι τα μέτρα αυτά είναι αναγκαία για την προστασία του προσωπικού του.
«Κοινωνική αποτυχία»
Η απόφαση του ΝΟS έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία τόσο στην Ολλανδία όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο αρμόδιος για τα ΜΜΕ υπουργός, Άριε Σλομπ, δήλωσε ότι θεωρεί την κατάσταση πολύ σοβαρή. Η Γερμανική Ένωση Δημοσιογράφων DJV χαρακτήρισε τη βία εναντίον συναδέλφων «απαράδεκτη». Ο Λουτς Κίνκελ από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ (ECPMF) μιλώντας στη DW ανέφερε ότι κατανοεί τους λόγους, για τους οποίους αφαιρέθηκαν τα λογότυπα από τα βαν του ΝΟS. «Η προστασία των εργαζομένων έχει προτεραιότητα. Αλλά αποτελεί φοβερή κοινωνική αποτυχία το να βλέπουμε τους δημοσιογράφους σαν εχθρούς». Και ο Κίνκελ παρατηρεί ότι το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στην Ολλανδία αλλά αφορά πολλές χώρες στην Ευρώπη.
Μόνο στο διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου το ECPMF κατέγραψε 34 περιπτώσεις επιθέσεων κατά δημοσιογράφων, ως επί το πλείστον σε διαδηλώσεις. Παράλληλα οι λεκτικές επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων στο διαδίκτυο έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Όπως παρατηρούν οι ειδικοί του ECPMF για το διαδίκτυο, η ανωνυμία πολλών χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ευνοούν σε μεγάλο βαθμό τις υβριστικές επιθέσεις, όπως και τη διάδοση ακραίων απόψεων. Έτσι αυξάνεται η δυσπιστία στα παραδοσιακά μέσα.
Επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων παρατηρήθηκαν και στο Βερολίνο στις διαδηλώσεις για τον κορωνοϊό. Η δημοσιογράφος του ZDF Ντούνια Χαγιάλι αναγκάστηκε να διακόψει τα γυρίσματα ενός ρεπορτάζ στο πλαίσιο διαδήλωσης κατά των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού στο Βερολίνο. Επίσης τον Αύγουστο ομάδα 15 ατόμων επιτέθηκε σε τηλεοπτικό συνεργείο της εκπομπής «Ηeute Show» του ZDF.
Aνησυχητικά στοιχεία για επιθέσεις κατά δημοσιογράφων
Σύμφωνα με στοιχεία ECPMF από το 2015 μέχρι τον Μάρτιο του 2020 υπήρξαν 119 τεκμηριωμένες μαρτυρίες για επιθέσεις κατά δημοσιογράφων στη Γερμανία. Οι περισσότερες επιθέσεις προέρχονται από τον χώρο της δεξιάς. Όπως προκύπτει από την έρευνα του ECPMF «οι πολιτικές διαδηλώσεις του δεξιού χώρου είναι οι πλέον επικίνδυνες για δημοσιογράφους». Μάλιστα το μίσος κατά δημοσιογράφων συχνά τροφοδοτείται από πολιτικούς. «Οι δεξιοί λαϊκιστές παίζουν σημαντικό ρόλο στην ολοένα μεγαλύτερη στοχοποίηση δημοσιογράφων» αναφέρει ο Λουτς Κίνκελ. Για παράδειγμα συχνά ισχυρίζονται ότι τα ΜΜΕ ελέγχονται από την κυβέρνηση. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2014, όταν γίνονταν οι μεγάλες διαδηλώσεις του ξενοφοβικού κινήματος PEGIDA, η λέξη της χρονιάς ήταν «ο ψεύτης τύπος» (Lügenpresse).
Ο Mαρσέλ Γκέλαουφ αναφέρει επίσης ότι στην Ολλανδία εθνολαϊκιστικές πολιτικοί, όπως ο Γκέερτ Βίλντερς ή ο Τιερί Μποντέ, σιγοντάρουν επιθέσεις κατά δημοσιογράφων και ενθαρρύνουν τμήματα του πληθυσμού να ριζοσπαστικοποιηθούν. Όπως όμως υπογραμμίζει, οι πολιτικοί πρέπει να στηρίζουν τη δημοσιογραφία «γιατί αποτελεί θεμέλιο της δημοκρατίας.»
Σύμφωνα με τον Λουτς Κίνκελ, ενώ στη Δυτική Ευρώπη στο στόχαστρο αντίστοιχων επιθέσεων βρίσκονται κυρίως δημόσια ΜΜΕ, στην Ανατολική Ευρώπη στοχοποιούνται κυρίως ιδιωτικά ΜΜΕ. Από την πλευρά τους οι Reporters Without Borders παρατηρούν ότι οι επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων τείνουν να γίνουν κανόνας. Κατά τον Κίνκελ, το πρόβλημα είναι γνωστό εδώ και χρόνια και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι συνεχίζουν να εργάζονται με διαφάνεια. Ως μέσο για την καταπολέμηση αυτής της μορφής πόλωσης στην κοινωνία, ο Κίνκελ θεωρεί μόνο ένα: την εκπαίδευση και την καλλιέργεια δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη διαχείριση της πληροφορίας και αλλά τη διεξαγωγή ουσιαστικού και δημοκρατικού δημόσιου διαλόγου.
Πηγή: Deutsche Welle
