Μεγάλη Βρετανία, Ισραήλ και σταδιακά οι ΗΠΑ αποτελούν ζωντανά παραδείγματα ότι τα εμβόλια «εξολοθρεύουν» τον κορωνοϊό. Πόσο όμως διαρκεί η προστασία του ανθρώπινου οργανισμού; Το Associated Press δίνει απαντήσεις με βάση τα επιστημονικά δεδομένα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία ο αριθμός δεν είναι απόλυτος, καθώς οι ειδικοί εξακολουθούν να μελετούν άτομα που έχουν εμβολιαστεί για να δουν πότε μπορεί να «εξασθενίσει» η προστασία. Το πόσο καλά λειτουργούν τα εμβόλια κατά των μεταλλάξεων θα καθορίσει επίσης εάν, πότε και πόσο συχνά μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες δόσεις του εμβολίου, όπως είχε προαναγγείλει και ο CEO της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά.
Η ερευνήτρια εμβολιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, Deborah Fuller, ανέφερε πως «έχουμε πληροφορίες μόνο για όσο διάστημα έχουν μελετηθεί τα εμβόλια. Πρέπει να μελετήσουμε τον εμβολιασμένο πληθυσμό και να αρχίσουμε να βλέπουμε, σε ποιο σημείο οι άνθρωποι γίνονται ξανά ευάλωτοι».
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το εμβόλιο της Pfizer παραμένει εξαιρετικά αποτελεσματικό για τουλάχιστον έξι μήνες και πιθανότατα περισσότερο, ενώ στα άτομα που έλαβαν το σκεύασμα της Moderna κατεγράφησαν αξιοσημείωτα επίπεδα αντισωμάτων κατά του ιού έξι μήνες μετά τη δεύτερη απαιτούμενη δόση.
Διαβάστε ακόμη: E.E.: «Όχι» στα 100 εκατ. επιπλέον δόσεις εμβολίων της AstraZeneca
Όσον αφορά το εμβόλιο της Astrazeneca παραμένει αποτελεσματικό περίπου έξι μήνες, ενώ την ίδια ώρα η προστασία που παρέχει το μονοδοσικό εμβόλιο Johnson & Johnson είναι για τουλάχιστον τρεις μήνες.
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ειδικοί, τα αντισώματα δεν λένε ολόκληρη την ιστορία. Για να καταπολεμήσουμε τους «εισβολείς» όπως ο κορωνοϊός, το ανοσοποιητικό μας σύστημα έχει άλλη μία γραμμή άμυνας που ονομάζεται Τ και Β λεμφοκύτταρα, μερικά από τα οποία μπορούν να μείνουν στην «περιοχή» για μεγάλη διάρκεια μετά τη μείωση των επιπέδων αντισωμάτων. Εάν έρθουν αντιμέτωπα με τον ίδιο ιό στο μέλλον, αυτά τα κύτταρα που έχουν «δοκιμαστεί στη μάχη» θα μπορούσαν ενδεχομένως να ενεργοποιηθούν πιο γρήγορα. Ακόμα κι αν δεν μπορούν να εξολοθρεύσουν πλήρως τον «εχθρό», θα μπορούσαν να βοηθήσουν σημαντικά. Αλλά ποιος είναι ακριβώς ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσουν αυτά τα κύτταρα «μνήμης» στον κορωνοϊό- και για πόσο καιρό – δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο.
Ενώ τα τρέχοντα εμβόλια κατά της Covid-19 πιθανότατα θα διαρκέσουν τουλάχιστον για περίπου ένα χρόνο, πιθανότατα δεν θα προσφέρουν δια βίου προστασία, όπως τα εμβόλια κατά της ιλαράς, δήλωσε η Δρ. Kathleen Neuzil, ειδικός εμβολιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ. «Θα είναι κάπου στη μέση αυτού του πολύ μεγάλου εύρους», είπε.
Οι μεταλλάξεις ίσως «απαιτήσουν» τρίτη δόση
Τα εμβόλια που είναι ήδη σε κυκλοφορία έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν ενάντια σε μια συγκεκριμένη ακίδα πρωτεΐνης του κορωνοϊού. Εάν ο ιός μεταλλάσσεται διαρκώς με την πάροδο του χρόνου, τα εμβόλια μπορεί να χρειαστεί να κάνουν update για να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητά τους.
Μέχρι στιγμής, τα εμβόλια παρέχουν προστασία έναντι των πιο σημαντικών παραλλαγών που έχουν εμφανιστεί, αν και μέχρι στιγμής ίσως κάπως λιγότερο για το στέλεχος της Νοτίου Αφρικής
Η ανάγκη τρίτης δόσης θα εξαρτηθεί εν μέρει και από την επιτυχία του εμβολιασμού σε παγκόσμιο επίπεδο και από τη μείωση της διασποράς του ιού και των αναδυόμενων μεταλλάξεων.
Πάνω από 944 εκατ. δόσεις εμβολίων έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως
Η μεγαλύτερη εκστρατεία εμβολιασμού στην ιστορία βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή στον πλανήτη. Πάνω από 944 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά του νέου κορωνοϊού έχουν χορηγηθεί σε 170 χώρες, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το πρακτορείο Bloomberg. Ο πιο πρόσφατα καταγεγραμμένος ρυθμός εμβολιασμών ήταν περίπου 15,9% εκατομμύρια δόσεις ημερησίως.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν χορηγηθεί μέχρι σήμερα 216 εκατομμύρια δόσεις. Την περασμένη εβδομάδα, χορηγούνταν κατά μέσο όρο 3,02 εκατομμύρια δόσεις κάθε μέρα.
Τα 944 εκατομμύρια δόσεων που έχουν χορηγηθεί αντιστοιχούν στον πλήρη εμβολιασμό του 6,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ωστόσο, η προμήθεια των εμβολίων έχει υπάρξει ανομοιόμορφη, καθώς οι ανεπτυγμένες χώρες εμβολιάζουν 25 φορές ταχύτερα σε σχέση με τις φτωχότερες χώρες.
Πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα;
Ενώ τα καλύτερα εμβόλια κατά της Covid-19 θεωρούνται 95% αποτελεσματικά, χρειάζεται ένα συντονισμένο σχέδιο προκειμένου να αναχαιτιστεί μια πανδημία. Ο κορυφαίος λοιμωξιολόγος Άντονι Φάουτσι, έχει πει ότι ο εμβολιασμός του 70%–85% του πληθυσμού τον ΗΠΑ θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για επιστροφή στην κανονικότητα.
Σε παγκόσμια κλίμακα, τα ποσοστά παραμένουν απογοητευτικά. Αν ο ρυθμός των εμβολιασμών παραμείνει στους 15,9 εκατομμύρια ημερησίως, θα χρειαστούν χρόνια προκειμένου να επιτευχθεί ένα αξιόλογο επίπεδο παγκόσμιας ανοσίας.
Ωστόσο, ο ρυθμός των εμβολιασμών παρουσιάζει σταθερή αύξηση, ενώ εισέρχονται στην αγορά και νέα εμβόλια από άλλους κατασκευαστές.
ECDC: Υπέρ της χαλάρωσης των μέτρων προστασίας μεταξύ εμβολιασμένων
Στο μεταξύ, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) αναφέρει πως τα μέτρα της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της χρήσης μάσκας θα μπορούσαν σταδιακά να χαλαρώσουν για τους εμβολιασμένους κατά του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με οδηγίες, προτείνεται μια σχετική χαλάρωση των «μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων» (μάσκες, κοινωνικές αποστάσεις κ.λπ.) για τους πλήρως εμβολιασμένους πολίτες.
«Καθώς προχωρά το πρόγραμμα εμβολιασμού, είναι ενθαρρυντικό ότι έχουμε τεκμηριωμένες συστάσεις ότι η ανοσοποίηση μπορεί αργά να επιτρέψει χαλάρωση μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων, όπως η χρήση μάσκας και η φυσική απόσταση. Ενώ η χαλάρωση των μέτρων προστασίας πρέπει να γίνει σταδιακά και βάσει προσεκτικών εκτιμήσεων των σχετικών κινδύνων, είμαστε πεπεισμένοι ότι η αυξημένη εμβολιαστική κάλυψη θα έχει θετικό και άμεσο αντίκτυπο στην επιστροφή στην κανονική ζωή», δήλωσε η Andrea Ammon, διευθύντρια του ECDC.
