Σάλο έχουν προκαλέσει τις τελευταίες μέρες οι αποκαλύψεις για το λογισμικό κατασκοπείας Pegasus, το οποίο φέρεται να ευθύνεται για την παρακολούθηση εκατοντάδων δημοσιογράφων, πολιτικών και ακτιβιστών.
Περίπου 50.000 αριθμοί τηλεφώνου ήταν πιθανοί στόχοι για παρακολούθηση με χρήση του Pegasus, σύμφωνα με έρευνα μιας ομάδας οργανισμών μέσων. Πελάτες της ισραηλινής εταιρίας όπλων στον κυβερνοχώρο NSO Group που παράγει το λογισμικό υποκλοπής spyware χρησιμοποίησαν την εφαρμογή για να διεισδύσουν στις συσκευές επικοινωνίας χιλιάδων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, η παρακολούθηση ενός τόσο μεγάλου αριθμού ατόμων θα χρειαζόταν πολύ χρόνο, κόπο και χρήματα. Πλέον η ηλεκτρονική κατασκοπεία είναι ένας αποτελεσματικός και εύκολος τρόπος για την παρακολούθηση και κατασολή πολιτικών και όχι μόνο αντιπάλων.
Κατασκοπεία: Η εξέλιξη μέσα από 5 κεφάλαια της ιστορίας
1. Watergate: Η CIA κατασκοπεύει τους Αμερικανούς
Τον Ιούνιο του 1972, ξέσπασε ένα μεγάλο πολιτικό σκάνδαλο στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από μια διάρρηξη στην έδρα της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατικών (DNC) στο συγκρότημα γραφείων Watergate στην Ουάσιγκτον και την απόπειρα συγκάλυψης και συμμετοχής σε αυτές τις ενέργειες από τον τότε πρόεδρο, Ρίτσαρντ Νίξον και της κυβέρνησής του. Όταν η συνωμοσία αποκαλύφθηκε και ερευνήθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, ο Νίξον αντιστάθηκε στους ελέγχους, το οποίο οδήγησε σε μια συνταγματική κρίση.
Το σκάνδαλο οδήγησε στην ανακάλυψη καταχρήσεων εξουσίας από τα μέλη της κυβέρνησης του Νίξον, την έναρξη διαδικασίας καθαίρεσης εναντίον του προέδρου που τελικά οδήγησε στην παραίτηση του Νίξον.
Η υπόθεση ξεκίνησε με τη σύλληψη πέντε ανδρών. Το FBI στην έρευνά του ανακάλυψε σύνδεση μεταξύ των μετρητών που βρέθηκαν υπό την κατοχή των διαρρηκτών και παρανόμων χρηματοδοτήσεων (μαύρο ταμείο), οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από την Επιτροπή για την επανεκλογή του Προέδρου (CREEP) για τις εκλογές του 1972. Επιπλέον, η έρευνα αποκάλυψε ότι ο πρόεδρος Νίξον είχε μια μαγνητοταινία καταγραφής στο γραφείο του και ότι είχε καταγράψει πολλές συζητήσεις
Το σκάνδαλο είχε τεράστια επίδραση στην αμερικανική πολιτική ζωή και έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο. Μέχρι και σήμερα στα αγγλικά και σε άλλες γλώσσες η κατάληξη -gate χαρακτηρίζει πολιτικά ή άλλα σκάνδαλα.
2. Echelon: Τα πέντε μάτια που παρακολουθούν ολόκληρο τον κόσμο
Το σύστημα του Echelon που λειτουργούσαν από κοινού οι ΗΠΑ μαζί με την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο περιελάμβανε ένα δίκτυο σταθμών υποκλοπής, δορυφόρους παρακολούθησης, επίγεια δίκτυα τηλεπικοινωνιών και άλλες ασύρματες επικοινωνίες – όλα οργανικά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Σε κάθε σταθμό του δικτύου υπήρχαν ταχύτατοι υπολογιστές που αναζητούσαν ανάμεσα σε εκατομμύρια υποκλεμμένα μηνύματα εκείνα τα οποία περιέχουν ορισμένες προεπιλεγμένες λέξεις-κλειδιά. Αυτές ήταν συνήθως ονόματα, αρχικά, γεωγραφικές ονομασίες, συντομογραφίες, «ζωτικά» θέματα και «ύποπτες» φράσεις. Όταν μια προεπιλεγμένη λέξη εντοπιστεί, με τεχνικές αναγνώρισης φωνής (VOR) ή χαρακτήρων (OCR), τότε καταγράφεται αυτομάτως ολόκληρη η συνομιλία. Κατόπιν τα δεδομένα επεξεργάζονταν από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και στη συνέχεια από ειδικούς αναλυτές, οι οποίοι αποφάσιζαν και την προώθηση των πληροφοριών που αλίευαν στους κατάλληλους αποδέκτες.
Το Echelon λειτουργούσε σαν ένα «φίλτρο πληροφοριών» τριών επιπέδων. Μέσω πέντε επίγειων σταθμών, δορυφόρους και διεθνείς τηλεπικοινωνίες. Μόνον η NSA είχε πρόσβαση στις πληροφορίες όλων των σταθμών υποκλοπής, που ουσιαστικά λειτουργούσαν ως υποσταθμοί αυτής της υπερ-υπηρεσίας.
Η συμμαχία κατασκοπείας δεν τερμάτισε τις δραστηριότητές της μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Αντ ‘αυτού, εξελίχθηκε σε ένα περίπλοκο και εκτεταμένο όμιλο που, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ήταν σε θέση να παρακολουθεί την παγκόσμια κυκλοφορία δεδομένων . Οι στόχοι του Echelon ήταν Βρετανοί υπουργοί, πολιτικές οργανώσεις, ακόμη και εμπορικοί και βιομηχανικοί ανταγωνιστές των Πέντε.
3. Σκάνδαλο παρακολούθησης της NSA
Echelon δεν ήταν το μόνο σύστημα που αξιοποίησε τις παγκόσμιες επικοινωνίες. Το 2013, οΈντουαρ Σνόουντεν, 29χρονος πρώην τεχνικός της CIA ως πληροφοριοδότης έφερε στο φως όλα τα απόρρητα έγγραφα της αμερικανικής NSA που μαρτυρούσαν το τεράστιο αμερικανικό σκάνδαλο παρακολούθησης PRISM.
Ο Σνόουντεν αποκάλυψε πώς η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ και οι βρετανικοί οργανισμοί πληροφοριών συνεργάστηκαν στενά για να υποκλέψουν προσωπικά δεδομένα. Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο υποστήριξαν ότι τα προγράμματα κατασκοπείας τους είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση των απειλών ασφαλείας και της τρομοκρατίας και έχουν εγκριθεί. Αλλά η αποκάλυψη ότι ηγέτες όπως η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, μαζί με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους, παρακολουθήθηκαν από την NSA έθεσαν εν αμφιβόλω αυτές τις αιτιάσεις.
4. Εταιρείες τεχνολογίας συμμετέχουν στο …παιχνίδι
Οι αποκαλύψεις του Σνόουντεν κατέστησαν προφανές ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων παρακολούθησης στους παγκόσμιους ηγέτες. Η ζήτηση για λογισμικό υποκλοπής spyware έκτοτε αυξήθηκε, και ορισμένες εταιρείες τεχνολογίας έχουν κάνει περιουσίες, πωλώντας τα σε κυβερνήσεις.
Το χακάρισμα και η «διείσδυση» σε συσκευές επικοινωνίας έγιναν πλέον ένας κοινός τρόπος απόκτησης πληροφοριών για κυβερνήσεις, ακόμη και για ιδιωτικές εταιρείες. Τα smartphone, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης το έχουν κάνει ακόμα πιο εύκολο.
5. Pegasus: Το Spyware στην αγορά ως «οπλικό σύστημα»
Η εταιρεία διαθέτει εμπορικά το λογισμικό Pegasus, το οποίο, αφού εγκατασταθεί εν αγνοία του κατόχου του/της σε οποιοδήποτε smartphone, επιτρέπει την υποκλοπή μηνυμάτων, φωτογραφιών, επαφών, καθώς και των κλήσεων.
Η NSO, η οποία κατηγορείται συχνά πως παίζει το παιγνίδι αυταρχικών καθεστώτων, διαβεβαιώνει πως το λογισμικό της χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παρακολούθηση και την εξάρθρωση κυκλωμάτων κακοποιών ή τρομοκρατών, ενώ απαγορεύεται η εξαγωγή από το Ισραήλ γιατί θεωρείται «οπλικό σύστημα». Ωστόσο, τα δεδομένα τη διαψεύδουν.
Με το Pegasus ο «εισβολέας» μπορεί να μπει στα αρχεία των γραπτών μηνυμάτων, των επαφών, του ιστορικού κλήσεων, όσων έχουμε σημειώσει στο ημερολόγιο, στα emails, στα instant messages και την ιστορία περιήγησης.
Επίσης, μπορεί να «κλέψει» φωτογραφίες, εγγεγραμμένες κλήσεις, χωρίς να το καταλάβει ο χρήστης.
Στόχος ήταν τα τηλέφωνα τουλάχιστον 180 δημοσιογράφων, 600 πολιτικών, ανδρών και γυναικών, 85 υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 65 επικεφαλής επιχειρήσεων. Αυτοί προέκυψαν από την έρευνα του consortium των μέσων ενημέρωσης, που μπόρεσαν να ταυτοποιήσουν αρκετούς αριθμούς, στο Μαρόκο, στη Σαουδική Αραβία, στο Μεξικό.
Η λίστα συμπεριλαμβάνει επίσης αρκετές πολιτικές προσωπικότητες – έναν αρχηγό κράτους και δυο αρχηγούς κυβερνήσεων στην Ευρώπη – τα ονόματα των οποίων θα αποκαλυφθούν τις προσεχείς ημέρες.
Οι δημοσιογράφοι που έκαναν την έρευνα που βαπτίστηκε Pegasus Project συνάντησαν κάποιους από τους κατόχους των αριθμών και συγκέντρωσαν 67 τηλεφωνικές συσκευές, που εξετάστηκαν από τεχνικούς σε εργαστήριο της Διεθνούς Αμνηστίας.
Πηγή: DW
