Νέα ορμή αποκτά το φιλόδοξο πρόγραμμα «Αρτεμις» της NASA, το οποίο στοχεύει στην ανακατάκτηση της Σελήνης από τον άνθρωπο και στην πραγματοποίηση αποστολών πέρα από αυτήν.
Με τη βοήθεια των ιδιωτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της αεροδιαστημικής, η ΝASA σε πρώτη φάση θα αναζητήσει στο υπέδαφος του Νότιου Πόλου τoυ φυσικού μας δορυφόρου εκμεταλλεύσιμους πόρους και κυρίως αποθέματα ύδατος με τη μορφή πάγου. Ο εντοπισμός και η εκμετάλλευσή τους για την παραγωγή οξυγόνου, πόσιμου νερού, αλλά και προωθητικών καυσίμων, αποτελεί απαραίτητη συνθήκη για τη μακροχρόνια ανθρώπινη παρουσία στη Σελήνη και τα ταξίδια σε μακρινότερους πλανήτες.
Η αποστολή της «Εχιδνας» (Viper), όπως ονομάζεται το διαστημικό όχημα που θα ψάξει για πάγο, το 2023, θα διαρκέσει 100 ημέρες. Η τοποθεσία των ερευνών δεν επελέγη τυχαία από τους ειδικούς της NASA. Ο Νότιος Πόλος της Σελήνης είναι μία από τις ψυχρότερες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος, με θερμοκρασία κάτω από 233 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν, βρίσκεται διαρκώς στη σκιά, γεγονός που ευνοεί τη διατήρηση πάγου και μέχρι στιγμής παραμένει εντελώς ανεξερεύνητος.
Ολες οι γνώσεις που διαθέτουμε για αυτόν συγκεντρώθηκαν εξ αποστάσεως, μέσα από καταγραφές και μετρήσεις προηγούμενων αποστολών, όπως των Lunar Reconnaissance Orbiter και Lunar Crater Observation and Sensing Satellite. Τα στοιχεία, όμως, που ανέλυσαν οι ειδικοί είναι ενθαρρυντικά, αφού υποδεικνύουν ότι στο υπέδαφος πιθανώς κρύβονται όλα όσα αναζητεί η NASA.
Το ρομποτικό όχημα θα προσσεληνωθεί στον κρατήρα Nόμπιλε, που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση κάποιου μικρού ουράνιου σώματος. Το ακριβές σημείο θεωρείται ιδανικό για την έρευνα όχι μόνο λόγω της προσβασιμότητάς του, αλλά και εξαιτίας των περιοχών μεγάλου επιστημονικού ενδιαφέροντος που το περιβάλλουν. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το διαστημικό όχημα θα επισκεφθεί έξι από αυτές, ενώ θα συλλέξει δείγματα από τουλάχιστον τρεις, στις οποίες θα βυθίσει το τρυπάνι του. Εκτός από πάγο, το Viper θα ψάξει και για άλλους «πτητικούς» πόρους, όπως υδρογόνο, αμμωνία και διοξείδιο του άνθρακα, αλλά και στοιχεία που ενδεχομένως να είναι επικίνδυνα για τις μελλοντικές αποστολές.
Ο Τόμας Ζουρμπούχεν, επικεφαλής του επιστημονικού τμήματος της NASA, τονίζει ότι το Viper, εκτός από τον εντοπισμό πάγου, θα συγκεντρώσει πολύτιμες γνώσεις για την κοσμική προέλευση, την εξέλιξη και την ιστορία της Σελήνης. Ενα από τα ερωτήματα που οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα απαντηθεί με τη βοήθεια της «Εχιδνας», είναι ο τρόπος με τον οποίο πάγος και άλλα στοιχεία κατέληξαν στο φεγγάρι, η προέλευσή τους και πώς διατηρήθηκαν εκεί επί δισεκατομμύρια χρόνια.
Η αποστολή του Viper, όμως, είναι μόνο η ανατολή ενός λαμπρού μέλλοντος για τη NASA. Oπως αποκάλυψε ο επικεφαλής της, Μπιλ Νέλσον, η υπηρεσία έχει δρομολογήσει για τα επόμενα χρόνια σειρά φιλόδοξων προγραμμάτων, μεταξύ των οποίων η δημιουργία μιας μόνιμης ανθρώπινης αποικίας στη Σελήνη και επανδρωμένες αποστολές στον Αρη.
Στη μεταστροφή της στόχευσης της NASA προς την κυριαρχία του ανθρώπου στη διαστημική εξερεύνηση συνέβαλαν σημαντικά οι ιδιώτες. Η αμερικανική Astrobotic είναι εκείνη που έχει επιφορτισθεί με τη μεταφορά του Viper στην επιφάνεια της Σελήνης.
Οι ιδιωτικές εταιρείες αεροδιαστημικής έχουν αναλάβει, άλλωστε, τη μεταφορά φορτίων, προμηθειών αλλά και πληρωμάτων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η SpaceX του Ελον Μασκ, που μετέφερε πέρυσι τους Αμερικανούς αστροναύτες στον ΔΔΣ, απέδειξε έμπρακτα ότι αυτή η δραστηριότητα δεν αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των κυβερνητικών παικτών του χώρου, όπως η ρωσική RosCosmos και η NASA.
Σε υψηλή τροχιά
Καθώς οι επιχειρηματίες «βαρώνοι του Διαστήματος» μονοπωλούν τις πτήσεις σε χαμηλή τροχιά, η NASA άδραξε την ευκαιρία να στρέψει το βλέμμα στην εξερεύνηση του βαθέος Διαστήματος, αλλά και στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών για τα μελλοντικά της προγράμματα. Ηδη, ο Μασκ συνήψε συμβόλαιο δισ. δολαρίων της αμερικανικής υπηρεσίας για την κατασκευή του διαστημοπλοίου που θα μεταφέρει αστροναύτες στη Σελήνη.
Παρά τις αισιόδοξες εξελίξεις, το πρόγραμμα «Αρτεμις» έχει ήδη παρουσιάσει μεγάλες καθυστερήσεις και η προσσελήνωση αστροναυτών, το 2024, θεωρείται μάλλον ανέφικτος στόχος.
