ΓΛΑΣΚΩΒΗ. Το παράδοξο της παγκόσμιας κλιματικής διπλωματίας εξετέθη σε κοινή θέα τις τελευταίες μέρες στη Γλασκώβη, σε μια διεθνή σύνοδο που πέρασε σήμερα στην παράταση, καθώς δεν επετεύχθη έως χθες το βράδυ συμφωνία μεταξύ των εκπροσώπων των χωρών του πλανήτη. Το παράδοξο δεν είναι άλλο από την απόπειρα ηγετών να λάβουν αποφάσεις με βάση την πολιτική πραγματικότητα των χωρών τους για στόχους που έχουν καθοριστεί από την επιστήμη με βάση φυσικούς νόμους που αδιαφορούν για τις πολιτικές ισορροπίες.
Υπάρχει πολύ σημαντικός κίνδυνος, αν όχι βεβαιότητα, ότι η διάσκεψη θα κλείσει χωρίς να έχουν αναληφθεί οι δεσμεύσεις εκείνες που θα επέτρεπαν να συγκρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Αυτό σημαίνει ότι στη διάσκεψη COP27, που θα γίνει το 2022 στην Αίγυπτο, πολλές χώρες θα πρέπει να επανέλθουν με νέες, αυστηρότερες δεσμεύσεις. Το προσχέδιο της συμφωνίας δίνει αυτή τη δυνατότητα, αν και η διατύπωση είναι τέτοια που επιτρέπει σε όσες χώρες το επιθυμούν, να ξεφύγουν. Η βρετανική προεδρία της συνόδου υποστήριξε ότι αυτό έγινε προκειμένου να μην υποχρεωθούν σε νέο γύρο δεσμεύσεων οι χώρες που έχουν ήδη παρουσιάσει σοβαρή δουλειά στον τομέα αυτό, αλλά φυσικά τίποτα δεν εμποδίζει τις χώρες που δεν επιθυμούν να αναλάβουν δράση, να χρησιμοποιήσουν το «παραθυράκι». Μεταξύ των χωρών που δεν θεωρούνται σοβαρές ως προς τις δεσμεύσεις τους είναι η Ρωσία, η Αυστραλία και η Σαουδική Αραβία.
Υπάρχει κίνδυνος ότι η διάσκεψη θα κλείσει χωρίς να αναληφθούν οι δεσμεύσεις που θα επέτρεπαν να συγκρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό.
Ενα από τα ζητήματα που εξακολουθούσαν χθες να διχάζουν τη σύνοδο ήταν το θέμα της χρηματοδότησης, καθώς οι χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης θεωρούν ότι δικαιούνται αποζημίωση από τις χώρες που έχουν εκπέμψει τους περισσότερους ρύπους, ενώ οι τελευταίες δεν αναγνωρίζουν τέτοιου είδους υποχρέωση. Επίσης, το περίφημο Αρθρο 6 της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015, το οποίο ρυθμίζει το παγκόσμιο εμπόριο ρύπων, εξακολουθούσε έως χθες να βρίσκεται στον αέρα. Σε κάθε σύνοδο από το 2015 επιχειρείται να καθοριστούν οι τεχνικές λεπτομέρειες του συστήματος αυτού και κάθε φορά το θέμα μετατίθεται για την επόμενη χρονιά. Κάποιες χώρες βλέπουν το σύστημα εμπορίας ρύπων ως μοχλό για την κατάργηση των ρυπογόνων τεχνολογιών, που θα γίνουν πιο ακριβές, όπως έγινε ο λιγνίτης στην Ευρώπη, ενώ άλλες επιδιώκουν να διαμορφώσουν το σύστημα αυτό με τέτοιο τρόπο που να επιτρέπει το ανώδυνο «πρασίνισμα» του προφίλ τους.
Επίσης, διχασμένη ήταν έως χθες το απόγευμα η σύνοδος σχετικά με το επίθετο «αναποτελεσματικές» που προσετέθη μπροστά στην παρότρυνση για κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων. Η παρότρυνση αυτή είναι, από μόνη της, σημαντική πρόοδος, καθώς είναι η πρώτη φορά που μία τέτοια σύνοδος επισημαίνει ότι πρέπει να καταργηθούν οι επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο, στην τελευταία εκδοχή του κειμένου αναγράφεται ότι πρέπει να καταργηθούν οι «αναποτελεσματικές» επιδοτήσεις, κάτι που χωράει πολλαπλές ερμηνείες και μπορεί να λειτουργήσει ως πάτημα για να καταστεί η διάταξη αυτή άνευ περιεχομένου.
