ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Οι προκαταβολικές αντιδράσεις της Βουδαπέστης ενόψει της αυριανής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τους όρους χορήγησης ευρωπαϊκών κονδυλίων είναι τόσο έντονες, που κινδυνεύει κανείς να ξεχάσει ότι η ουγγρική κυβέρνηση ήταν αυτή που προσέφυγε στο Δικαστήριο. Αν το Δικαστήριο επιβεβαιώσει ότι ο μηχανισμός που εξαρτά τη χορήγηση ευρωπαϊκών κονδυλίων από την τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου είναι σύμφωνος προς τις ευρωπαϊκές συνθήκες, ανοίγει ο δρόμος για νέο γύρο, ακόμη πιο έντονης διαμάχης ανάμεσα στην Ουγγαρία, την Πολωνία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο μηχανισμός που υιοθετήθηκε στα τέλη του 2020 προβλέπει ότι αν οι θεσμοί μιας χώρας της Ε.Ε. είναι τόσο αδύναμοι ώστε να τίθεται εν αμφιβόλω η χρηστή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, τα κονδύλια αυτά παρακρατούνται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να μάθει από την κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν αν οι αγροτικές ενισχύσεις δίδονται σε πολιτικούς του φίλους που απέκτησαν με αμφιλεγόμενο τρόπο πρώην κρατικές αγροτικές εκτάσεις, αν τα κονδύλια για την ενίσχυση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χορηγούνται σε ιδρύματα πίσω από τα οποία βρίσκονται πολιτικοί του φίλοι, κ.ο.κ.
Ανεπίσημα
Αυτά περιλαμβάνονται στις ανεπίσημες επιστολές που έχουν ανταλλάξει οι Βρυξέλλες με την κυβέρνηση της Ουγγαρίας – επισήμως, ωστόσο, ο μηχανισμός δεν έχει τεθεί ποτέ σε ισχύ και είναι αμφίβολο αν θα τεθεί ακόμη και μετά την αυριανή απόφαση. Στη ζυγαριά θα μπουν λεπτά πολιτικά ζητήματα, όπως το γεγονός ότι στην Ουγγαρία θα γίνουν εκλογές στις 3 Απριλίου και η Κομισιόν θα προτιμήσει να μη φανεί ότι αναμειγνύεται ευθέως στα εσωτερικά της Ουγγαρίας. Επίσης, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν φέρεται να έχει ζητήσει από την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να μην αναστατώσει το εξάμηνο της ευρωπαϊκής προεδρίας με τη διαμάχη αυτή.
Το Δικαστήριο εξετάζει αν ο μηχανισμός που εξαρτά τη χορήγηση ευρωπαϊκών κονδυλίων από την τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου είναι σύμφωνος προς τις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Οποιαδήποτε κίνηση της Κομισιόν απαιτεί τη στήριξη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τουλάχιστον του 55% των ευρωπαϊκών χωρών που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της Ε.Ε.
Στο μεταξύ, ο Βίκτορ Ορμπαν έχει ήδη κατακεραυνώσει την απόφαση του Δικαστηρίου ως βήμα προς μία «ομοσπονδιακή Ευρώπη». «Κάθε φορά η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση παγώνει, το Δικαστήριο πιέζει την Ε.Ε. προς την ομοσπονδοποίηση. Επεκτείνει σκοπίμως τις εξουσίες του και υπονομεύει την εθνική κυριαρχία με αποφάσεις, που στην πραγματικότητα δεν είναι νομικές αλλά πολιτικές», έγραψε ο Ούγγρος πρωθυπουργός το Σάββατο. Οι μύδροι του προς την Ε.Ε. –σε συνέντευξη Tύπου που παραχώρησε την Κυριακή (μίλησε για «ιερό πόλεμο» και «τζιχάντ» της Ε.Ε. κατά της Ουγγαρίας)– ήταν τόσο οξείς που ο ανταποκριτής του γερμανικού πρακτορείου ειδήσεων εκτίμησε ότι υπέκρυπταν έμμεση απειλή αποχώρησης από την Ε.Ε., κάτι που η ουγγρική κυβέρνηση διέψευσε κατηγορηματικά.
Αμφισβήτηση
O Ορμπαν σίγουρα επιχείρησε να μετατρέψει τη διαμάχη της χώρας του με τις Βρυξέλλες σε ευρύτερη αμφισβήτηση απέναντι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός κάλεσε τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να μη συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. «Η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν μας δίνει εργαλεία εναντίον των πολιτικών αποφάσεων του Δικαστηρίου. Αρα τα κράτη πρέπει να πάρουν μέτρα μόνα τους, η υπόθεση δεν αφορά μόνο την Ουγγαρία και την Πολωνία αλλά όλους τους Ευρωπαίους πολίτες και τα κράτη-μέλη», υποστήριξε.
