Στην αναγνώριση των «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, που έχουν ανακηρύξει μονομερώς οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές στην περιοχή του Ντονμπάς, στη νοτιοανατολική Ουκρανία, προχώρησε χθες το βράδυ ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Υστερα από ένα μακροσκελές διάγγελμα προς τον λαό του, ο Ρώσος πρόεδρος υπέγραψε ενώπιον των ηγετών των δύο «Δημοκρατιών» και τηλεοπτικών συνεργείων το σχετικό διάταγμα, ενταφιάζοντας τις ειρηνευτικές συμφωνίες του Μινσκ για το ουκρανικό πρόβλημα και ανοίγοντας τον δρόμο για την είσοδο ρωσικών στρατευμάτων στο Ντονμπάς. Η δραματική εξέλιξη στενεύει σε μεγάλο βαθμό τα περιθώρια διπλωματικής επίλυσης της κρίσης και θέτει εν αμφιβόλω τη συνάντηση κορυφής Πούτιν – Μπάιντεν, επί της οποίας υπήρξε καταρχήν συμφωνία από Ουάσιγκτον και Μόσχα, ύστερα από μεσολάβηση του Γάλλου προέδρου.
Συναισθηματικά φορτισμένο, το διάγγελμα Πούτιν κράτησε περίπου μία ώρα και ήταν βαρυφορτωμένο με ιστορικές αναφορές. Ο Ρώσος ηγέτης υποστήριξε ότι «η Ουκρανία δεν είχε ποτέ παράδοση γνήσιας κρατικής οντότητας», τη σκιαγράφησε ως δημιούργημα του Λένιν και καταλόγισε στην ηγεσία των μπολσεβίκων ότι διέπραξε βαρύτατα σφάλματα, δωρίζοντας στη νεοπαγή Ουκρανία ιστορικά ρωσικά εδάφη. Οσο για το σύγχρονο ουκρανικό κράτος, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, το περιέγραψε ως λεία των ολιγαρχών, βασίλειο διαφθοράς και, μετά το «πραξικόπημα» (ανατροπή του φιλορώσου Γιανουκόβιτς) του 2013, «μαριονέτα των Αμερικανών», όπου μένουν ασύδοτοι οι νεοναζί.
Επαναφέροντας τις γνωστές αιτιάσεις της Μόσχας για διωγμούς και διακρίσεις εναντίον 14 εκατ. ρωσόφωνων στην Ουκρανία, ο Πούτιν επέμεινε ότι η ένταξή της στο ΝΑΤΟ είναι «ευθεία απειλή» για τη Ρωσία, τονίζοντας ότι αν εγκατασταθούν στο Κίεβο πύραυλοι Τόμαχοκ, θα μπορούν να πλήξουν τη Μόσχα σε 35 λεπτά, ενώ αμερικανικά αεροπλάνα θα μπορούσαν να πλήξουν ολόκληρη την ευρωπαϊκή Ρωσία, μέχρι τα Ουράλια. Υποστηρίζοντας ότι το Κίεβο δεν ενδιαφέρεται για την εφαρμογή του Μινσκ, παρά μόνο για στρατιωτική λύση στο πρόβλημα του Ντονμπάς, ο Ρώσος ηγέτης δικαιολόγησε την απόφασή του για αναγνώριση των δύο «Δημοκρατιών», τονίζοντας ότι η παράταση της αιματοχυσίας θα βαρύνει «πλήρως και αποκλειστικά» τη συνείδησή του. Το κλείσιμο της ομιλίας του περιείχε ευθείες απειλές προς την ουκρανική ηγεσία. «Οσο γι’ αυτούς που άρπαξαν και κρατούν την εξουσία στο Κίεβο, απαιτούμε να σταματήσουν άμεσα τη στρατιωτική δράση. Διαφορετικά θα φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για ενδεχόμενη παράταση της αιματοχυσίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το Συμβούλιο
Νεκρές οι ειρηνευτικές συμφωνίες του Μινσκ, ανοιχτός ο δρόμος για είσοδο ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Η προετοιμασία της εσωτερικής και της διεθνούς κοινής γνώμης για την κρίσιμη απόφαση του Ρώσου προέδρου έγινε με την εντελώς ασυνήθιστη τηλεοπτική μετάδοση συνεδρίασης του κατεξοχήν κρατικού οργάνου που συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών: του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Εκεί ο πρόεδρος του Συμβουλίου και της χώρας έθεσε υπό συζήτηση το θέμα της αναγνώρισης, την οποία είχε προτείνει το ρωσικό Κοινοβούλιο και είχαν ζητήσει οι δύο «Δημοκρατίες». Το ένα μετά το άλλο, τα μέλη του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου του και πρώην προέδρου της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, του ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ και του υπουργού Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού, τάσσονταν υπέρ της αναγνώρισης. Μάλιστα ο Σοϊγκού ανέβασε τους τόνους υποστηρίζοντας ότι η Ουκρανία σκοπεύει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αποσύροντας την υπογραφή της από το Πρωτόκολλο της Βουδαπέστης, του 1994, όταν όλες οι πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες που φιλοξενούσαν τέτοια όπλα στον Ψυχρό Πόλεμο προσχώρησαν στον πυρηνικό αφοπλισμό. Το ενδεχόμενο αυτό είχε υπονοήσει ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη διεθνή διάσκεψη ασφαλείας του Μονάχου, το Σαββατοκύριακο.
Μερικές ώρες νωρίτερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε δημιουργήσει ελπίδες εκτόνωσης της κρίσης, ανακοινώνοντας ότι τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας τόσο ο Τζο Μπάιντεν όσο και ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχαν συμφωνήσει να συναντηθούν σε μια προσπάθεια αναζήτησης διπλωματικής λύσης. Την προλείανση του εδάφους για τη σύνοδο κορυφής θα επιχειρούσαν οι ΥΠΕΞ των δύο μεγάλων δυνάμεων.
Αντιδράσεις ηγετών
Αμέσως μετά τη χθεσινοβραδινή «βόμβα» Πούτιν συνεκλήθησαν εκτάκτως τα συμβούλια Εθνικής Ασφαλείας στο Κίεβο, στην Ουάσιγκτον και στο Παρίσι. Ο Μακρόν και ο Σολτς, που είχαν ενημερωθεί προκαταβολικά για την απόφαση Πούτιν, του εξέφρασαν την έντονη αποδοκιμασία τους, ενώ η Ε.Ε. ήδη κινούνταν για την επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Πάντως, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, αν και καταδίκασε και αυτός εμφαντικά την κίνηση Πούτιν χαρακτηρίζοντάς την «πολύ μελανό σημάδι», εκτίμησε ότι δεν αποκλείεται «να κάνει πίσω» και ομολόγησε ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί τι ακριβώς έχει στο μυαλό του ο Ρώσος ηγέτης.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr