Το ραντεβού με τους Ουκρανούς στρατιώτες δόθηκε στην είσοδο της μονάδας τους, στα περίχωρα της Μαριούπολης. Όσο βρισκόμαστε στην πύλη του στρατοπέδου βλέπουμε νεαρά παιδιά, αγόρια και κορίτσια ηλικίας 20 – 25 ετών ντυμένα στο χακί να καταφθάνουν κρατώντας Καλάσνικοφ. Οι περισσότεροι οδηγούν παλιά, ταλαιπωρημένα Lada.
Μετά από περίπου 30 λεπτά επιβιβαζόμαστε σε όχημα του στρατού, το οποίο μας οδηγεί μέσα στη ζώνη στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Περάσαμε 4 ίσως και πέντε στρατιωτικά μπλόκα κατά μήκος αγροτικών δρόμων που διασχίζουν τις αχανείς εκτάσεις της περιφέρειας του Ντονιέτσκ μέχρι το χωριό Βοντιάνε.
Τα μπλόκα σχηματίζονται από μεγάλες τσιμεντένιες κατασκευές τοποθετημένες κατά μήκος του δρόμου, με τρόπο που υποχρεώνουν τους οδηγούς να ελαττώσουν ταχύτητα για να συνεχίσουν.
Λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα, ο οικισμός είχε πληγεί από οβίδες των μαχητών της αυτοαποκαλούμενης Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ.
Το Βοντιάνε είναι ένα χωριό – φάντασμα, στο μέσον σχεδόν της νεκρής ζώνης.
Τα περισσότερα σπίτια είναι εγκαταλελειμμένα και ρημαγμένα είτε από τη φτώχεια και την εγκατάλειψη, είτε από τις βόμβες του εχθρού.
Ο ήχος από ένα αλυσοπρίονο κάπου μακριά είναι η μόνη ένδειξη ότι σε πείσμα του πολέμου εκεί ζουν λιγοστοί κάτοικοι, έξι τον αριθμό, όπως μας ενημερώνουν οι στρατιώτες που μας συνοδεύουν.
Από εκεί, συνεχίζουμε πεζή την πορεία προς τα χαρακώματα, μια ανάσα από τις θέσεις των αυτονομιστών.
«Εκεί ξεκινούν τα εδάφη που ελέγχουν οι Ρώσοι» μας λέει ένας στρατιώτης δείχνοντάς μια συστοιχία δέντρων περίπου ένα χιλιόμετρο μακριά.
Στο βάθος του ορίζοντα, στα εδάφη που ελέγχουν οι αυτονομιστές φαίνονται ανεμογεννήτριες. Πίσω μας διακρίνεται ο καπνός από τα φουγάρα των βιομηχανιών μετάλλου, που λειτουργούν στα περίχωρα της Μαριούπολης.
Από αυτό το σημείο είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι το κέντρο της πόλης απέχει όχι πάνω από 5 – 10 χιλιόμετρα από το σημείο όπου μαίνονται οι πολεμικές συγκρούσεις.
Λίγη ώρα αργότερα σταματάμε σε ένα πρόχειρο κατάλυμα φτιαγμένο από ξύλα και πανιά. Υπάρχουν εκεί ξύλινες καρέκλες και μια φθαρμένη πολυθρόνα στην οποία κάθεται ο διοικητής της ομάδας. Ένας 30χρονος στρατιώτης, η οικογένεια του οποίου ζει στην προσαρτημένη από τη Ρωσία περιοχή της Κριμαίας.
Η μεταξύ μας συνεννόηση είναι δύσκολη. Καταφέρνω να μάθω ότι εκπαιδεύτηκε από Βρετανούς στρατιώτες και ότι ο εχθρός ρίχνει εναντίον τους οβίδες διαμετρήματος 120 χιλιοστών.
Στη συνέχεια επιλέγουμε να δείξουμε ο ένας στον άλλο οικογενειακές φωτογραφίες. «Αυτός είναι ο γιος μου» μου λέει με τα ελάχιστα αγγλικά που ξέρει δείχνοντάς μου μια φωτογραφία ενός αγοριού 4 – 5 ετών πλάι στη σύζυγό του. «Ίσως καταφέρω να τους δω τον Αύγουστο» λέει και μου κολλάει το σήμα της ταξιαρχίας του, στο βέλκρο του αλεξίσφαιρου γιλέκου μου.
Μαζί με δυο τρεις ακόμα στρατιώτες ξεκινάμε μια πορεία μέσα στα χαρακώματα. Έχουμε, όπως μας ζήτησαν, το κεφάλι σκυμμένο για να μη γίνουμε ορατοί στους αυτονομιστές στρατιώτες. Η επένδυση του γιλέκου πιέζει το λαιμό και δυσκολεύει την αναπνοή ενώ τα πόδια βουλιάζουν στη παχιά λάσπη. Ένας συνδυασμός που κάνει την πεζοπορία ιδιαίτερα κοπιαστική.
Μετά από πέντε λεπτά που φαίνονται ώρες καταλήγουμε σε ένα όρυγμα που βρίσκεται μια ανάσα από τον εχθρό. Μπαίνουμε σε μια υπόγεια καλύβα που οι στρατιώτες έχουν κατασκευάσει από χώμα και ξύλα. Μέσα υπάρχουν χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, αυτοκόλλητα της Δυναμό Κιέβου και μια γάτα που αποκαλούν «Άστεγη».
Στρατιώτης «χάος»
Ένας στρατιώτης που συναντώ εκεί, 27 ετών, αρνείται να μου αποκαλύψει το πραγματικό του όνομα. Μου ζητάει να τον αναφέρω με την κωδική του ονομασία: «Χάος».
Πριν καταταγεί στον στρατό τον απασχολούσε το ποδόσφαιρο. Είναι οπαδός της Μάντσεστερ Σίτι γιατί στο κλαμπ αγωνίζεται ένας γνωστός Ουκρανός ποδοσφαιριστής. Σήμερα όμως τα δεδομένα είναι διαφορετικά.
«Τίποτα απ όλα αυτά δεν έχουν πια σημασία» λέει. «Η ζωή στο όρυγμα σε αλλάζει. Ωριμάζεις γρήγορα».
Ενώ εμείς κουβεντιάζουμε η γάτα εξαφανίζεται αστραπιαία.
Στον ουρανό ακούγεται ένας ελαφρύς συριγμός και μετά μια δυνατή έκρηξη κάπου κοντά.
