Η ομιλία Σολτς στην Μπούντεσταγκ ανατρέπει το μεταψυχροπολεμικό δόγμα της εξωτερικής πολιτικής στην Ευρώπη και σηματοδοτεί την απόφαση της Γερμανίας να «αναλάβει» τον Πούτιν, λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο αντιπρόεδρος της δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund στο Βερολίνο, Τόμας Κλάινε-Μπρόκχοφ, ο οποίος επισημαίνει την επικινδυνότητα της πυρηνικής απειλής της Ρωσίας απλώς και μόνο ως απάντηση στις ευρωπαϊκές κυρώσεις για την εισβολή στην Ουκρανία.
– Η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία, η Ε.Ε. προχωρεί στις πλέον αυστηρές κυρώσεις και η Γερμανία δημιουργεί ταμείο για την αναβάθμιση της εθνικής της άμυνας. Τι σημαίνουν όλα αυτά;
– Αυτό που είδαμε εδώ στη Γερμανία την Κυριακή, στην ειδική συνεδρίαση της Βουλής, είναι η μεγαλύτερη αιφνίδια στροφή πολιτικής που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Δεν είναι μόνο η ενίσχυση του προϋπολογισμού για την άμυνα. Η όλη στάση εξωτερικής πολιτικής όπως τη γνωρίζαμε πετάχτηκε έξω από το παράθυρο. Για τη Γερμανία, η μεταψυχροπολεμική εποχή τελείωσε την Κυριακή. Και μια νέα πολιτική έναντι της Ρωσίας, έναντι της αλληλεξάρτησης με τη Ρωσία, έναντι των εταίρων στο ΝΑΤΟ, και τελικά ως προς την αμυντική στάση της Γερμανίας εισήχθη από τον καγκελάριο. Μπορούσες να το δεις και να το νιώσεις ακόμη και από την τηλεόραση. Τη σοβαρότητα της στιγμής. Την ενότητα του σκοπού των mainstream κομμάτων της Βουλής, περιλαμβάνοντας και την αντιπολίτευση. Τους όρθιους χειροκροτητές. Hταν η στιγμή που η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αποφάσισε να «αναλάβει» τον Πούτιν.
– Θεωρείτε ότι οι τελευταίες εξελίξεις θα δώσουν την ώθηση που ενδεχομένως χρειαζόταν για την ευρωπαϊκή εμβάθυνση σε τομείς όπως η άμυνα; Και αν ναι, τι σημαίνει αυτό σε σχέση με το ΝΑΤΟ;
– Βασικά, δεν το πιστεύω. Eχουμε δει ότι η άμυνα της Ευρώπης είναι το ΝΑΤΟ. Και η ευρωπαϊκή άμυνα είναι μια επαυξητική, ελάχιστη συνδρομή στις σταθεροποιητικές, ειρηνευτικές αποστολές. Η άμυνα της Ευρώπης εξαρτάται από όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ. Το 80% των δυνάμεων του ΝΑΤΟ προέρχεται από μη ευρωπαϊκές χώρες. Θα μπαίναμε λοιπόν σε μεγάλο κίνδυνο αν στοιχηματίζαμε στην Ε.Ε. ως αμυντικό παίκτη και παραμελούσαμε το ΝΑΤΟ σε αυτόν τον ρόλο.
– Eχουμε δει μέχρι στιγμής ότι σε γενικές γραμμές το αέριο μάλλον μένει εκτός αντιπαράθεσης μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, υπό την έννοια ότι συνεχίζεται το εμπόριο στον συγκεκριμένο τομέα. Είναι αυτό κάτι το οποίο μπορεί να αλλάξει στη συνέχεια;
– Δεν είμαι βέβαιος ότι το αέριο βρίσκεται εκτός σύγκρουσης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Υπό την έννοια ότι τους προηγούμενους μήνες οι Ρώσοι είχαν εσκεμμένα προετοιμαστεί γι’ αυτό που συμβαίνει σήμερα παραδίδοντας αέριο στις απολύτως μίνιμουμ ποσότητες. Και σίγουρα η ματαίωση του Nord Stream 2 είναι κατά μία έννοια μέρος της συμπερίληψης του αερίου στις γεωπολιτικές επιπτώσεις.
Ο Τόμας Κλάινε- Μπρόκχοφ, αντιπρόεδρος της δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund στο Βερολίνο, μιλάει στην «Κ».
– Εδώ έρχεται αναπόφευκτα στη συζήτηση το Freedom Energy Project.
– Πράγματι. Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Κρίστιαν Λίντνερ, μίλησε για τις ΑΠΕ ως ενέργεια της ελευθερίας, καθώς μπορεί να παραχθεί τοπικά. Βεβαίως θα χρειαστεί καιρός μέχρι να φτάσουμε εκεί και θα πρέπει στο μεταξύ να διαχειριστούμε τη Ρωσία, που βρίσκεται σε πόλεμο. Στο πλαίσιο αυτό θα παίξουν ρόλο οι αποθηκευτικοί χώροι για πετρέλαιο και αέριο, αλλά τον μεγαλύτερο αποθηκευτικό χώρο στη Γερμανία τον «τρέχει» η Gazprom. Επιπλέον θα πρέπει επιτέλους να κατασκευαστούν οι δύο σταθμοί LNG οι οποίοι συζητούνται στη Γερμανία εδώ και 15 χρόνια. Μια άλλη παράμετρος είναι η εξάρτηση της Γερμανίας από τη χρηματαγορά και από μακροπρόθεσμα συμβόλαια. Oλα αυτά θα πιέσουν τις τιμές συνολικά για την Ευρώπη.
– Συμφωνείτε με την προσέγγιση ότι αλλάζει ο κόσμος που ξέραμε; Ή είναι μια υπερβολική άποψη;
– Βρισκόμαστε πράγματι σε μια νέα πραγματικότητα, καθώς ο επιθετικός πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη. Και επέστρεψε μάλιστα με ανοιχτή την πυρηνική απειλή. Δεν ξέρω τι άλλο θα έπρεπε να έχουμε μπροστά μας για να πούμε ότι ο κόσμος που ξέρουμε αλλάζει και θα πρέπει να αντιδράσουμε.
– Αυτή θα ήταν η επόμενη ερώτηση: πόσο σας ανησυχεί πραγματικά το ακραίο σενάριο της πυρηνικής απειλής, όπως την έβαλε στο τραπέζι η Ρωσία.
– Ανησυχώ. Διότι η πυρηνική απειλή διά στόματος Πούτιν δεν ήταν κάτι που συνέβη στο πεδίο της μάχης ανάμεσα στους μαχητές, αλλά ως απάντηση στις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Διευρύνοντας ως εκ τούτου δραματικά τη δυνητική ζώνη σύγκρουσης και τα μέσα με τα οποία μπορεί να διενεργηθεί αυτή η σύγκρουση.
