«Θυμάμαι πως ήταν πρωί. Κοιμόμουν, με φώναξε ο αδερφός μου και μου είπε, “Κριστίνα, ξύπνα αμέσως, άρχισε ο πόλεμος”». Το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου, η 22χρονη Κριστίνα Μπαλαχούρ συνειδητοποίησε ότι η Ρωσία είχε εισβάλει στη χώρα της. Τρεις μέρες μετά ξεκίνησε με τον σκύλο της τον δρόμο για την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τον αδερφό της, ο οποίος πολεμάει για την Ουκρανία. Η Κριστίνα, μία από τους πάνω από 2.000 Ουκρανούς πολίτες, που μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης είχαν φτάσει στην Ελλάδα, διηγείται στην «Κ» την ιστορία του ξεριζωμού από την πατρίδα της, για να σώσει τη ζωή της.
«Οταν ξύπνησα, δεν ήξερα τι έπρεπε να κάνω, τι να πρωτομαζέψω». Το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να αγκαλιάσει το λευκό σκυλάκι της –το όνομά του Lucky, «τυχερός» στα ελληνικά– και να βάλει σε μια άκρη έγγραφα και χρήματα. «Το πρωί εκείνο, όπως και για όλους τους Ουκρανούς, ξεκίνησε με πολύ πανικό και καυτά δάκρυα», αναφέρει. «Αποφάσισα να φύγω από την Ουκρανία όταν άρχισαν να βομβαρδίζουν το Κίεβο, όταν γνωστοί άρχισαν να φεύγουν από την πόλη και ικέτευαν για βοήθεια, ζητούσαν να περάσουν τη νύχτα στο σπίτι μας», λέει η ίδια, η οποία είναι από τη Λβιβ στη δυτική Ουκρανία. Ο αδερφός της της είπε ότι πρέπει να πάει στην Ελλάδα, να είναι με τους γονείς τους, να σωθεί. «Οι τελευταίες λέξεις του σε μένα ήταν “Ποιος άλλος εκτός από μένα θα υπερασπιστεί την Ουκρανία; Εσύ πρέπει να είσαι ασφαλής”», λέει η Κριστίνα. Σκεφτόταν αρχικά πως θα πετούσε από τη Λβιβ στην Αθήνα με την πτήση της Κυριακής, η Κυριακή στο μυαλό της έγινε εμμονή, η μόνη σκέψη της ήταν να μείνει ζωντανή μέχρι την Κυριακή, μέχρι την Κυριακή. «Από την Πέμπτη μέχρι την Κυριακή δεν κοιμήθηκα», λέει στην «Κ», κυριολεκτώντας. Ηθελε απεγνωσμένα να κοιμηθεί, αλλά έβαζε κάθε βράδυ ξυπνητήρια – «για να μη χάσω τις σειρήνες που θα προειδοποιούσαν για βομβαρδισμό, φοβόμουν πως δεν θα έχω χρόνο να τρέξω στο καταφύγιο».
Στο κινητό της τα έχει ακόμα αυτά τα ξυπνητήρια. Την Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου έφτιαξε τη βαλίτσα της. Στις 27 Φεβρουαρίου, Κυριακή, δεν υπήρχε, φυσικά, η δυνατότητα να πετάξει από την Ουκρανία πια, πήρε το λεωφορείο που θα την πήγαινε από τη Λβιβ στην Ελλάδα, μέσω Ρουμανίας. Το εισιτήριο κόστισε 130 ευρώ. Το ταξίδι της ξεκίνησε στις 8.30 το πρωί – σχεδόν 12 ώρες μετά έφτασε στα ουκρανικά σύνορα με τη Ρουμανία. «Είναι δύσκολο να βλέπεις 20 χιλιόμετρα κίνησης μπροστά σου», σημειώνει. Οταν είδε τους συνταξιδιώτες της, έβαλε τα κλάματα – «μητέρες με μικρά παιδιά κάθονταν στο κρύο, έφευγαν από τη χώρα όσο πιο γρήγορα γίνεται για να σώσουν τα παιδιά τους». Στο λεωφορείο –ήταν γεμάτο με παιδιά ηλικίας 4 με 6 ετών– δεν ήθελε να μιλήσει σε κανέναν, ούτε να ακούσει μουσική που τόσο πολύ την αγαπάει, ούτε καν να σκεφτεί. «Προσευχόμουν, κοιμόμουν, διάβαζα τα νέα», λέει. Φτάνοντας στη Ρουμανία, όπου είχε πολύ κόσμο, εθελοντές τούς έδωσαν φαγητό –σάντουιτς, φρούτα, κρουασάν–, νερό και διάφορα προϊόντα υγιεινής, τους προσέφεραν ό,τι βοήθεια χρειάζονταν. «Πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωσα τέτοια υποστήριξη από μια άλλη χώρα στους Ουκρανούς, τους ευχαριστώ», δηλώνει. Στο κατάμεστο λεωφορείο για την Ελλάδα, οι περισσότεροι επιβάτες έκλαιγαν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Μετανάστευσης, οι Ουκρανοί πολίτες έχουν δικαίωμα να μείνουν στη χώρα, χωρίς να υποβάλλουν αίτηση για άσυλο, για 90 ημέρες – «εντός του διαστήματος των 90 ημερών θα παρασχεθεί από την Υπηρεσία Ασύλου του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου προσωρινή προστασία ενός έτους, με δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη», λέει το υπουργείο. Μέχρι το βράδυ της Τετάρτης, από τον Προμαχώνα είχαν περάσει 1.541 Ουκρανοί πολίτες, λέει στην «Κ» ο αντιπεριφερειάρχης Σερρών Παναγιώτης Σπυρόπουλος. «Γυναίκες και ανήλικα παιδιά», αναφέρει, «οι περισσότεροι κατευθύνονται προς την Αθήνα, κάποιοι πηγαίνουν στη Χαλκιδική και άλλοι στην Πιερία – όλοι έχουν συγκεκριμένο προορισμό, φίλους ή συγγενείς». «Δεν μας έχει ζητήσει κανείς να πάει σε δομή ή στέγη που μπορούμε να παράσχουμε», λέει στην «Κ» πηγή του υπουργείου Μετανάστευσης.
Φτάνοντας ύστερα από 18 ακόμα ώρες στην Ελλάδα, όπου ήρθε, όπως και η πλειοψηφία των Ουκρανών πολιτών μέχρι στιγμής, με το διαβατήριό της, η Κριστίνα ένιωσε ότι γύρισε σπίτι της. «Ζούσα στην Αθήνα για επτά χρόνια», λέει – οι γονείς έγιναν οικονομικοί μετανάστες πριν από δέκα χρόνια, εξαιτίας της δυσχερούς οικονομικής κατάστασης στην Ουκρανία. «Εδώ πήγα σχολείο, έκανα μπαλέτο, έμαθα γλώσσες, αγαπώ αυτή την πόλη πάρα πολύ». Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει σκοπό να μείνει. Πήρε μόνο τον σκύλο της και λίγα απαραίτητα πράγματα μαζί της. «Σκοπεύω να επιστρέψω στην Ουκρανία, να ζήσω και να δουλέψω εκεί», τονίζει η Κριστίνα, η οποία έχει δική της σχολή χορού στη Λβιβ. «Είμαι εδώ μόνο για να καταφέρω να σώσω τη ζωή μου».
