ΛΟΝΔΙΝΟ. Ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής των Ρώσων ολιγαρχών, που έγιναν στόχος δυτικών κυρώσεων, προκάλεσαν ο πόλεμος στην Ουκρανία και η διεθνής απομόνωση της Ρωσίας. Ο 57χρονος Μιχαήλ Φρίντμαν, γεννημένος στην πόλη του Λβιβ της δυτικής Ουκρανίας, ανήκει στο «πρώτο κύμα» ολιγαρχών, αποκτώντας την περιουσία του από την απελευθέρωση του τραπεζικού τομέα και της ενέργειας. Την ημέρα της ρωσικής εισβολής, ο Φρίντμαν βρισκόταν στη Μόσχα για δουλειές. Εγκατέλειψε εσπευσμένα τη ρωσική πρωτεύουσα, για να επιστρέψει στο Λονδίνο. Το μήνυμα του Φρίντμαν προς τα στελέχη των επιχειρήσεών του ήταν σαφές: «Χρησιμοποιήστε όσα κεφάλαια χρειάζονται για να διασφαλίσετε τη ζωή των εργαζομένων και των οικογενειών τους».
Εχασε 4 δισ. δολ.
Ο Φρίντμαν έχασε 4 δισ. δολάρια συνεπεία του πολέμου και των κυρώσεων, με την προσωπική του περιουσία να ανέρχεται πλέον στα 10 δισ. δολάρια, αν και βρίσκεται πια στη δυσάρεστη θέση του «ολιγάρχη χωρίς χρήματα». Στις 15 Μαρτίου, η Βρετανία «πάγωσε» την τελευταία του πιστωτική κάρτα, υποχρεώνοντάς τον να καταθέτει γραπτή αίτηση για κάθε ανάληψη από τους τραπεζικούς του λογαριασμούς. Οι αιτήσεις εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες εκτιμούν ότι ο Φρίντμαν μπορεί να ζήσει με μηνιαίο «χαρτζιλίκι» 2.500 στερλινών. Παρά την οργή του, ο Φρίντμαν αποφεύγει να συγκρίνει την κατάστασή του με εκείνη των Ουκρανών προσφύγων.
Οι δυτικές κυρώσεις είναι, ωστόσο, αποσπασματικές. Οι ΗΠΑ δεν έχουν κινηθεί εναντίον του Φρίντμαν και των συνεταίρων του. Η Ε.Ε. αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων εναντίον του Φρίντμαν ως φυσικού προσώπου, ενώ οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην τράπεζα του Φρίντμαν δεν επηρεάζουν την προσωπική του περιουσία. ΗΠΑ, Βρετανία και Ε.Ε. «τιμώρησαν» τον Αλισέρ Ουσμάνοφ, ο οποίος δεν έχει πια πρόσβαση στη θαλαμηγό και στο ιδιωτικό του αεροσκάφος. Η Ουάσιγκτον, όμως, προσέφερε άδεια στις επιχειρήσεις του Ουσμάνοφ να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους. Ερωτηθείς από το ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg γιατί δεν αποσύρθηκε εγκαίρως από τη Ρωσία, ο Φρίντμαν εξηγεί ότι η εκποίηση μεγάλης τράπεζας, όπως η δική του, απαιτεί πολύ χρόνο και επίπονη διαπραγμάτευση.
Ο Μιχαήλ Φρίντμαν μιλάει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει εξαιτίας των δυτικών κυρώσεων.
Δύσκολες ισορροπίες
Ο Φρίντμαν επισημαίνει ότι προσπαθεί να μείνει εκτός πολιτικής και υποχρεώθηκε έτσι να επιτύχει δύσκολη ισορροπία μεταξύ πολιτικών και ιδεολογικών παρατάξεων στη Μόσχα. Υπήρξε φίλος του δολοφονηθέντος αντικαθεστωτικού Μπόρις Νεμτσόφ, ενώ συνεργάσθηκε την ίδια εποχή με την κόρη του Πούτιν, Μαρία, η οποία είχε αναλάβει τη διοίκηση φιλανθρωπικής οργάνωσης υπό την εποπτεία της τράπεζας του Φρίντμαν.
Ο έκπτωτος ολιγάρχης αναζητάει σήμερα τρόπους για να καλύπτει τις μικρές δαπάνες του, όπως ο μισθός της οικιακής βοηθού του. «Ισως θα πρέπει να μάθω να καθαρίζω μόνος το σπίτι μου», λέει ο Φρίντμαν.
