Δεν ξέρω γιατί οι νεαροί Γάλλοι αγαπούν τόσο να ζωγραφίζουν μουστάκια.
Στις ελάχιστες αφίσες που θα δεις στο Παρίσι η Λεπέν έχει τσιγκελωτό μουστάκι, τσαρικής μάλλον αισθητικής, και ο Μακρόν έναν μικρό μύστακα που δίνει μια εσάνς αυταρχισμού στο καλοδουλεμένο προεδρικό πορτρέτο.
Οι εικαστικές παρεμβάσεις όμως των νέων με τους μαρκαδόρους στις αφίσες της Λεπέν δεν σταματούν εδώ. Η λέξη που συνοδεύει το πρόσωπό της είναι «Πούτιν», πότε με αγκυλωτό σταυρό και πότε με σφυροδρέπανο.
Οπως και στην Ελλάδα έτσι και στη Γαλλία ένα μεγάλο μέρος του ακροδεξιού και ακροαριστερού ακροατηρίου γοητευόταν με τον αυταρχισμό του Ρώσου ηγέτη. Σε κάποιους θύμιζε τον Στάλιν και σε κάποιους άλλους τους βασιλείς τους ή τέλος πάντων τους δικτατορίσκους που βάζουν τάξη στην «αναρχία της δημοκρατίας». Η Λεπέν όμως το παράκανε και δανείστηκε για το κόμμα της αρκετά εκατομμύρια ευρώ από μια τράπεζα που οι Ρώσοι αντικαθεστωτικοί αποκαλούν «μαφιόζικη».
Αυτό ίσως ήταν και το πιο εντυπωσιακό χαρτί που ανέσυρε ο Μακρόν στο ντιμπέιτ με τη Λεπέν τη Μεγάλη Τετάρτη. Και ήταν ίσως η μόνη στιγμή στην πολύωρη αντιπαράθεση που έσκασε λίγο η «πούδρα» της Λεπέν, γιατί κατά άλλα η υποψήφια της ακροδεξιάς εμφανίστηκε καλά «πουδραρισμένη». «Αν δεν την ήξερες μέχρι που θα τη συμπαθούσες», σχολίασε μια φίλη Παριζιάνα. Οι εργάτες όμως που έπιναν μπίρα σε μια μάλλον βρώμικη παμπ κοντά στο Πάνθεον στο 5ο διαμέρισμα δεν φάνηκαν να τρέφουν τρυφερά αισθήματα ούτε για τη Λεπέν ούτε για τον Μακρόν. «Αδιαφορούμε». «Τους παρακολουθούμε όπως θα βλέπαμε ένα ματς». Μα και στο ματς με κάποιον πρέπει να είσαι… «Για εμάς είναι ξένες ομάδες. Χάζι κάνουμε».
Στο «ξένες ομάδες» γέλασε και ο μπάρμαν. Μα θα μου πείτε, «οι μισομεθυσμένοι εργάτες θα σου λύσουν τις απορίες στο Παρίσι;». Ναι! Γιατί στα δεκάδες καφέ και bistro των κεντρικών δρόμων η κουβέντα τα ανοιξιάτικα βράδια αφορά οτιδήποτε άλλο εκτός από τους δύο μονομάχους. Αλλωστε στις 15 ημέρες που μεσολαβούν από την πρώτη μέχρι τη δεύτερη προεδρική μάχη, οι διαφημίσεις απαγορεύονται και «οι Γάλλοι συζητούν μόνο με τον εαυτό τους», άντε και με τα κορίτσια και τα αγόρια των ερευνών κοινής γνώμης. Ο Μακρόν, λένε οι δημοσκοπήσεις, κέρδισε το ντιμπέιτ και κέρδισε και τους ψηφοφόρους του Μελανσόν, το 61% των οποίων τον βρήκαν πιο πειστικό από τη Λεπέν.
Ας επιστρέψουμε όμως στους μαρκαδόρους. Δίπλα από το ξενοδοχείο μου σε ένα εργοστασιακό τρέιλερ –που θα μπορούσε να είχε μέσα από καλώδια μέχρι φτυάρια για τους διπλανούς δημόσιους κήπους– οι ξεχασμένες αφίσες του Μελανσόν είχαν και αυτές ένα πρόσθετο μουστάκι. Μια πεσμένη αριστερή παρένθεση σαν και αυτές που κάναμε παιδιά στα πρόσωπα όταν θέλαμε να δείξουμε λύπη.
Βέβαια τα ποσοστά του Μελανσόν δεν ήταν καθόλου για λύπηση. Λίγο ακόμη και θα ήταν αυτός ο δεύτερος της προεδρικής εκλογής. Εμεινε όμως τρίτος. Ο πολυπόθητος γαμπρός ή αν θέλετε ο πλούσιος θείος που κουβαλάει καραμέλες… συγγνώμη ψήφους στις τσέπες του και κανένας δεν θέλει να τον δυσαρεστήσει. Πολλά από αυτά που είπε ο Μακρόν στη Λεπέν θα τα έλεγε και στον Μελανσόν αν αυτός ήταν στον 2ο γύρο. Και αυτός έχει κατηγορηθεί για φιλορωσισμό, όπως βέβαια για αντιευρωπαϊσμό.
Για σκεφθείτε το! Αυτοί που «υπερασπίζονται τους Γάλλους από τις ευρωπαϊκές υπερβολές» είναι πλέον στη Γαλλία πάνω από το 52%! Μελανσόν 22%, Λεπέν 23,1% και Ζεμούρ 7,1%. Ο Μελανσόν μιλάει εξ ονόματος των Γάλλων εργατών και η Λεπέν εκ μέρους των Γάλλων εργατών που δεν είναι μουσουλμάνοι…
Οι νέοι όμως και οι συνταξιούχοι αντιστέκονται στον αντιευρωπαϊκό λαϊκισμό. Ναι, ο Μακρόν παρά τη λάσπη που έχει φάει από τα τρολ των αντιπάλων του («πρόεδρος των πλουσίων» κ.λπ.) έχει καταφέρει να έχει μαζί του την πλειοψηφία των νέων. Οπως έχει και τους συνταξιούχους. Γι’ αυτό κάποιοι τον ψέγουν ότι τον επιλέγουν μόνο όσοι δεν μετέχουν στην παραγωγική διαδικασία. Κάποιοι μάλιστα αριστεροί διανοούμενοι (δεν ξέρω πού να βάλω τα εισαγωγικά, στο «αριστεροί» ή στο «διανοούμενοι»;) το χοντραίνουν και μιλούν για πρόβλημα νομιμοποίησης του νέου προέδρου αν εκλεγεί με την ψήφο κυρίως των οικονομικά μη ενεργών, δηλαδή των νέων έως 25 ετών και των συνταξιούχων.
Οι περισσότεροι που ψήφισαν Μελανσόν θα κάτσουν σπίτι ή θα ρίξουν λευκό, με τη σιγουριά ότι κάποιοι άλλοι θα κάνουν τη «βρώμικη δουλειά» γι’ αυτούς.
Ποιοι όμως επιλέγουν τον Μελανσόν, τον κρυφό πρωταγωνιστή του τελικού γύρου των προεδρικών εκλογών. Ως γνωστόν, ο αρχηγός της Ανυπότακτης Γαλλίας ούτε μία στιγμή αυτές τις 15 ημέρες δεν ζήτησε «ψήφο στον Μακρόν» και αρκέστηκε να λέει απλώς «καμία ψήφος στη Λεπέν». Σε αντίθεση με τους οικολόγους που κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους «να μπλοκάρουν την ακροδεξιά ρίχνοντας στην κάλπη το ψηφοδέλτιο του Μακρόν».
Οι «διαδικτυακοί ακόλουθοι» του Μελανσόν εκπαιδευμένοι στη λογική «άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος, όλοι οι σκύλοι μιας γενιάς», απάντησαν στο ερώτημα του «τι ψηφίζουμε» ως εξής: λευκό 38% (81.051 ψήφοι), αποχή 29% (62.342 ψήφοι) και Μακρόν 33% (71.899 ψήφοι). Για να μην κατηγορηθεί ευθέως ως νεροκουβαλητής της Ακροδεξιάς ο Μελανσόν δεν είχε βάλει το όνομα της Λεπέν στο διαδικτυακό του «δημοψήφισμα», οι δημοσκοπήσεις όμως που βγήκαν τις ίδιες ημέρες υποστηρίζουν ότι ένα 17% με 22% των ψηφοφόρων του Μελανσόν θα ψηφίσει Λεπέν την Κυριακή.
Θέλετε να μάθετε τους λόγους; Σταχυολογώ τρεις απαντήσεις από καταγραφές σε έγκυρα ΜΜΕ.
• Ιδιωτική υπάλληλος, 29 ετών: «Η Λεπέν είναι λίγο ρατσίστρια, αλλά τι χειρότερο θα γίνει από αυτό που ήδη ζούμε;».
• Καθηγητής πανεπιστημίου, 51 ετών: «Δεν είμαι με τη Λεπέν, αλλά με την εκλογή της τελειώνουμε με τον Μακρόν».
• Δασκάλα γυμναστικής, 62 ετών: «Το φόβητρο της Λεπέν δεν λειτουργεί πλέον για μένα. Προέχει να σταματήσουμε να παχαίνουμε τους πλούσιους».
Οι περισσότεροι βέβαια που ψήφισαν Μελανσόν την Κυριακή θα κάτσουν σπίτι ή θα ρίξουν λευκό. Και θα το κάνουν με τη σιγουριά ότι κάποιοι άλλοι θα κάνουν τη «βρώμικη δουλειά» γι’ αυτούς. «Ποντάρω στο ότι ο Μακρόν θα βγει χωρίς την ψήφο μου, οπότε εγώ θα ρίξω άκυρο», λέει ένας τεχνίτης 55 ετών.
Η προσέγγιση ακροδεξιών –όχι φασιστών– που κινούνται στο αντισυστημικό στρατόπεδο ήταν το κύριο μέλημα του Μελανσόν στην προεκλογική περίοδο. Αντιευρωπαίοι, αντιεμβολιαστές, αντισυστημικοί που τώρα λένε ότι «και η Λεπέν δεν τα λέει άσχημα». Η μάχη άλλωστε κατά της ακροδεξιάς δεν συγκινεί πλέον, όπως έδειξαν οι αναιμικές διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο Σάββατο σε όλη τη Γαλλία. Οι διοργανωτές είχαν στόχο τους 40.000 στο Παρίσι και τους 150.000 σε όλη τη Γαλλία, και η αστυνομία λέει ότι διαδήλωσαν 13.600 άτομα (έναν έναν τους μετρούσαν;).
Τις τελευταίες ημέρες το επικοινωνιακό τρικ του Μελανσόν ότι έχουμε και τρίτο γύρο –τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου– έχει δημιουργήσει άλλη μία πονηρή σκέψη στους φανατικούς υποστηρικτές του. «Σημασία έχει ο Μακρόν να βγει κουτσουρεμένος από τη μάχη με τη Λεπέν και να αναγκασθεί να πέσει στην ανάγκη του Μελανσόν που θα είναι πρωθυπουργός»!
Εχει εκφραστεί μάλιστα και μια πιο αρρωστημένη εκδοχή του σεναρίου που έχει τον τίτλο «Μελανσόν πρωθυπουργός»: «Να ψηφίσουμε Λεπέν η οποία έτσι κι αλλιώς δεν θα έχει πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και θα αναγκαστεί να μην είναι ακραία με τους μουσουλμάνους. Στα υπόλοιπα θα συνεννοηθούμε». Απόψεις άλλωστε που έχουμε ακούσει και στην Ελλάδα το 2014 για να δικαιολογηθούν τα αγκαλιάσματα με ακροδεξιούς.
Βέβαια το πιο πιθανό είναι ότι τίποτε από όλα αυτά δεν θα συμβεί.
Το σύνθημα «ούτε Μακρόν – ούτε Λεπέν» –που φωτογράφισε και παρουσίασε η Journal du Dimanche–, γραμμένο με κόκκινη μπογιά σε μια στάση λεωφορείου, έχει αρχίσει να ξεθωριάζει και με τις βροχές που προβλέπονται το Σαββατοκύριακο μάλλον θα σβήσει εντελώς.
Χρόνια Πολλά –και καλή φώτιση σε όλους μας– από το Παρίσι.