Αποτιμώντας το περιβαλλοντικό κόστος των πρώτων 100 ημερών του πολέμου στην Ουκρανία, θα μπορούσε κανείς να ξεκινήσει από τα καλά νέα. Δεν έχουν εκτοξευθεί πυρηνικά όπλα, δεν έχουν πληγεί πυρηνικά εργοστάσια και δεν έχει βομβαρδιστεί το γιγάντιο εργοστάσιο αζωτούχων λιπασμάτων κοντά στην Οδησσό.
Το αποθετήριο σπόρων κοντά στο Χάρκοβο, που φιλοξενεί 150.000 ποικιλίες τοπικών σπόρων, παραμένει ανέπαφο, παρά τον πρόσφατο βομβαρδισμό εργαστηρίου που συνδέεται με αυτό. Και κάποιοι ουκρανικοί περιβαλλοντικοί φορείς, όπως ο φορέας διαχείρισης του εθνικού πάρκου του Δέλτα του Τούζλα, εξακολουθούν να λειτουργούν.
Κάπου εδώ τελειώνουν τα καλά νέα, γιατί οι επιστήμονες του φορέα αυτού μόλις προχώρησαν σε μια ανατριχιαστική διαπίστωση. Χιλιάδες δελφίνια έχουν χάσει τη ζωή τους στη Μαύρη Θάλασσα τους τελευταίους μήνες, υφιστάμενα το κόστος του πολέμου.
Αντίστοιχα ευρήματα έχουν αναφερθεί από επιστήμονες στη Βουλγαρία και την Τουρκία. «Κάποια δελφίνια έφεραν τραύματα από βόμβες ή νάρκες, δεν μπορούσαν να προσανατολιστούν και φυσικά ούτε να αναζητήσουν τροφή», είπε στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» ο περιβαλλοντολόγος από τον φορέα της Τούζλα, Ιβαν Ρούσεφ.
Τα πανίσχυρα σόναρ των πολεμικών πλοίων αποπροσανατολίζουν τα δελφίνια, που βασίζονται στην ακοή τους για να αναζητήσουν τροφή, οι νάρκες σε παράκτιες περιοχές τις οποίες επισκέπτονται για να τραφούν μπορεί να τα σκοτώσουν ή να τα τραυματίσουν, οι διαρροές καυσίμων και τοξικών χημικών από βυθισμένα καράβια, όπως η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου «Μόσκβα», επιβαρύνουν το θαλάσσιο περιβάλλον (θεωρείται πιθανό ότι το «Μόσκβα», που χτυπήθηκε από ουκρανικό πύραυλο με αμερικανική καθοδήγηση και βρίσκεται στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας τον Απρίλιο, να έφερε και πυρηνικούς πυραύλους. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την κατάστασή τους). Οι ερευνητές δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν ποιοι από όλους αυτούς τους παράγοντες ευθύνονται για τους χιλιάδες θανάτους και αναμένουν το τέλος του πολέμου για να προχωρήσουν σε νέα καταμέτρηση του πληθυσμού δελφινιών της Μαύρης Θάλασσας, τα οποία προπολεμικά αριθμούσαν 253.000 άτομα. Τον Μάρτιο, το Τουρκικό Ιδρυμα Θαλασσίων Ερευνών ανέφερε επίσης μια «εντελώς ασυνήθιστη αύξηση» του αριθμού νεκρών δελφινιών στις τουρκικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Στην ξηρά, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι του πολέμου είναι πολλαπλοί. Τα εκατομμύρια τόνοι πυρομαχικών που εξαπολύονται στις πόλεις, τις βιομηχανικές υποδομές και την αγροτική γη περιέχουν τοξικά μέταλλα, ενώ από τις εκρήξεις προκύπτουν βλαβερές ουσίες όπως υδροκυάνιο και οξείδια του αζώτου, που προξενούν όξινη βροχή.
Χιλιάδες νεκρά δελφίνια έχουν ξεβραστεί στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας σύμφωνα με Ουκρανούς, Βούλγαρους και Τούρκους ερευνητές.
«Ξεχάστε τα πηγάδια»
Ρεπορτάζ του CNN από τον Απρίλιο ανέφερε ότι η κατάρριψη ρωσικού πυραύλου από τον ουκρανικό στρατό, τον Απρίλιο, σε αγροτική περιοχή οδήγησε τις Αρχές να εκδώσουν επείγουσες οδηγίες προς τους πολίτες να μην πίνουν το νερό από τα πηγάδια, λόγω των τοξικών ουσιών που σκορπίστηκαν στην περιοχή. Νεκρά ψάρια εντοπίστηκαν σε ποτάμι σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων.
«Τώρα και στο μέλλον, τα βαρέα μέταλλα θα βρίσκονται στο υπέδαφος και στα υπόγεια νερά μας», είπε στο δίκτυο Global Citizen η επικεφαλής της οργάνωσης Ecoaction, Εβγκενία Ζασιάντκο. Αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών έχουν πληγεί κατ’ επανάληψη όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και μέσα στη Ρωσία, στις πόλεις Περμ και Μπριάνσκ, προξενώντας και στις δύο περιπτώσεις γιγάντιες στήλες καπνού και τοξικές αναθυμιάσεις. Επιπλέον, τον Μάρτιο οι κάτοικοι της πόλης Νοβοσελίτσια της βόρειας Ουκρανίας υποχρεώθηκαν να μείνουν στα σπίτια τους λόγω διαρροής αμμωνίας από χημικό εργοστάσιο που βομβαρδίστηκε. Η ανατολική Ουκρανία είναι η βιομηχανική καρδιά της χώρας και ταυτόχρονα η περιοχή που διεξάγονται οι περισσότερες μάχες, συνδυασμός δραματικός ως προς τα περιβαλλοντικά αποτελέσματα.
Καύση σκουπιδιών
Στη διάρκεια του πολέμου, υπηρεσίες όπως η αποκομιδή απορριμμάτων καταρρέουν εντελώς, με αποτέλεσμα τη μαζική καύση σκουπιδιών σε ανοικτούς χώρους που παράγει διοξίνες. Επιπλέον, η κινητοποίηση των στρατιωτικών οχημάτων, πλοίων και αεροσκαφών καταναλώνει γιγάντιες ποσότητες καυσίμων, επιδεινώνοντας την κλιματική κρίση. Αμερικανοί ερευνητές υπολόγισαν ότι στη διάρκεια του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» οι αμερικανικές δυνάμεις εξέπεμψαν ρύπους ίσους με τις εκπομπές 257 εκατομμυρίων αυτοκινήτων.
Πηγή: ΝEW YORK TIMES, CNN
