ΒΕΡΟΛΙΝΟ. «Πρέπει να επιλέξουμε αν θα δράσουμε όλοι μαζί ή αν θα αυτοκτονήσουμε ομαδικά», είπε χθες ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, θυμίζοντας ότι ο καύσωνας που δοκιμάζει τη δυτική Ευρώπη με θερμοκρασίες – ρεκόρ και έχει ήδη οδηγήσει σε πάνω από 1.000 θανάτους σε Ισπανία και Πορτογαλία είναι μια εικόνα από το μέλλον της κλιματικής κρίσης.
Αν αυτό είναι το δίλημμα, τότε η μεγάλη στροφή προς τα ορυκτά καύσιμα, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, τοποθετεί την ανθρωπότητα ακόμη πιο αποφασιστικά στη δεύτερη επιλογή, της ομαδικής αυτοκαταστροφής. Στη διάσκεψη που έγινε χθες στο Βερολίνο, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, υποστήριξε ότι αυτή η παρέκκλιση είναι προσωρινή. Μιλώντας ενώπιον των εκπροσώπων 40 χωρών, η Μπέρμποκ χαρακτήρισε την κλιματική αλλαγή ως τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη πρόκληση, μια πρόκληση που «απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα».
«Ακούω τις ανησυχίες όσων ρωτούν αν η Ευρώπη και η Γερμανία ξεχνούν τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα λόγω του πολέμου της Ρωσίας. Ας μην κρυβόμαστε. Βραχυπρόθεσμα πρέπει να πάρουμε δύσκολες αποφάσεις που δεν μας αρέσουν, για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό αέριο και πετρέλαιο. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα θα πρέπει να επιστρέψουμε στον λιγνίτη. Αυτό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπουμε τον στόχο μας, τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό. Ούτε σταματάμε την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το αντίθετο». Η Ευρώπη βρίσκεται στην περίεργη θέση να ανησυχεί ταυτόχρονα ότι καταναλώνει υπερβολικά πολλή ενέργεια από ορυκτά καύσιμα και ταυτόχρονα να φοβάται ότι η διαθεσιμότητα των καυσίμων αυτών θα είναι υπερβολικά λίγη.
Εως χθες, ο καύσωνας που γονάτισε τη Βρετανία και τη Γαλλία δεν είχε πλήξει τη Γερμανία στον μέγιστο βαθμό. Ετσι υπήρχε η διάθεση για μια αναδρομή στο παρελθόν με τη βοήθεια του ερευνητικού ινστιτούτου Prognos, που συνέταξε έκθεση για τις ζημιές που έχει προξενήσει η κλιματική κρίση στη χώρα από το 2000. Σύμφωνα με την έκθεση, οι ζημιές από την κλιματική κρίση ανέρχονται σε τουλάχιστον 6,6 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Οι καύσωνες του 2018 και του 2019 καθώς και οι τρομακτικές πλημμύρες του 2021 αθροίζονται σε ζημιές 80 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Για ομαδική αυτοκτονία έκανε λόγο ο γ.γ. του ΟΗΕ, αν δεν δράσουμε άμεσα – Προσωρινή η επιστροφή στον λιγνίτη, διαμηνύει η Γερμανίδα ΥΠΕΞ.
Η αναφορά σε συγκεκριμένα ποσά μεταφέρει το μήνυμα ότι η κλιματική κρίση θα πληρωθεί σε κάθε περίπτωση· είτε πριν επιδεινωθεί περισσότερο, με πολιτικές που αποτρέπουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είτε αφού επιδεινωθεί, μέσα από το κόστος των ζημιών και των θανάτων που θα προκληθούν. Στη δεύτερη περίπτωση το κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο και θα περιλαμβάνει δεινά που δεν μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήματα, όπως είναι η καταστροφή της βιοποικιλότητας και η κατάρρευση των οικοσυστημάτων.
Εκτακτα μέτρα
Αυτές τις μέρες οι κυβερνήσεις σπεύδουν να λάβουν έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του καύσωνα, αλλά αυτό που πραγματικά χρειάζονται οι πόλεις είναι δράσεις με πλατύτερο ορίζοντα. Η Σούκγε Φίλιπ από την ολλανδική μετεωρολογική υπηρεσία περιέγραψε κάποιες από αυτές: το πρασίνισμα των πόλεων με περισσότερα ψηλά δέντρα, τη θερμομόνωση στα κτίρια που θα βοηθήσει και απέναντι στο ψύχος, καθώς και τη δημιουργία συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης.
Στη βρετανική μετεωρολογική υπηρεσία, που αυτές τις μέρες έχει υιοθετήσει νέους χρωματικούς κώδικες για να απεικονίσει το ανήκουστο ύψος της θερμοκρασίας, ο κλιματολόγος Νίκος Χρηστίδης υπογραμμίζει ότι τέτοιου είδους καύσωνες δεν είναι φυσιολογικοί. «Οι πιθανότητες να ανεβεί η θερμοκρασία στη Βρετανία στους 40 βαθμούς είναι ως και δεκαπλάσιες στο τωρινό κλίμα σε σχέση με το κλίμα όπως θα ήταν αν δεν είχε υποστεί τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων», είπε στην ιστοσελίδα Politico.
Ρεκόρ θερμοκρασίας στη Βρετανία
Σε κόλαση επί της Γης μετέτρεψε χθες τη Βρετανία ο πρωτοφανής καύσωνας, ενώ τις επόμενες ημέρες ο υδράργυρος αναμένεται να φτάσει τους 41 βαθμούς Κελσίου, ιστορικό ρεκόρ για τη χώρα. Στο Λονδίνο, στις τρεις το μεσημέρι, το θερμόμετρο έδειχνε 37,5 βαθμούς – η υψηλότερη θερμοκρασία για φέτος. Η Ουαλλία κατέγραψε την υψηλότερη θερμοκρασία της ιστορίας της, με 35,3 βαθμούς Κελσίου στο Γκόγκερνταν.
Η βασιλική πολεμική αεροπορία διέκοψε τις πτήσεις από τη βάση Πράις Νόρτον στο Οξφορντσίρ, γιατί ο διάδρομος προσγείωσης έλιωσε. Εξαιτίας της αφόρητης ζέστης ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν απηύθυνε έκκληση στους παραγωγικούς φορείς να προσαρμόσουν το εργασιακό ωράριο προκειμένου να μην κινδυνεύσουν οι εργαζόμενοι, αλλά και να ληφθούν μέτρα ώστε τα παλαιά κτίρια να αποκτήσουν κλιματισμό. Πολλά νοσοκομεία ακύρωσαν επεμβάσεις γιατί τα χειρουργεία ήταν υπερβολικά θερμά, ενώ με δυσκολία πραγματοποιούνται τα σιδηροδρομικά δρομολόγια.
«Aποκάλυψη τώρα» στη Γαλλία
Προειδοποίηση για τον «καύσωνα της Αποκαλύψεως» τις επόμενες ημέρες απηύθυναν Γάλλοι μετεωρολόγοι, με δεκάδες περιοχές να έχουν τεθεί σε «κόκκινο συναγερμό» για φωτιά. Στην περιοχή του Μπορντό, στη δυτική Γαλλία, 25.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν σπίτια, καταλύματα και κατασκηνώσεις προκειμένου να ξεφύγουν από την πύρινη λαίλαπα. Στη μάχη με τις φλόγες στη Ζιρόντ, στην περιφέρεια του Μπορντό, έχουν ριχτεί 1.500 πυροσβέστες, ενώ από την περασμένη Τρίτη έχουν αποτεφρωθεί 140.000 στρέμματα πευκοδάσους γύρω από τον αμμόλοφο του Πιλά, τον υψηλότερο της Ευρώπης. Οι πυρκαγιές είναι οι πιο καταστροφικές που βίωσε η περιοχή από το 1949, με το πύρινο μέτωπο να έχει μήκος 9 χλμ. και πλάτος περίπου 8 χλμ. Η θερμοκρασία στην περιοχή αναμένεται τις επόμενες ημέρες να υπερβεί τους 44 βαθμούς Κελσίου. To υπουργείο Εσωτερικών ήδη ανακοίνωσε την αποστολή πτητικών μέσων και πυροσβεστών. Συνολικά φέτος στη Γαλλία καταστράφηκαν από τις πυρκαγιές 791.000 στρέμματα δασικών και καλλιεργήσιμων γαιών.
Θανατηφόρος καύσωνας στην Ισπανία
Ο καύσωνας της περασμένης εβδομάδας προκάλεσε εκατοντάδες θανάτους στην Ισπανία και δημιούργησε κατάλληλες συνθήκες για το ξέσπασμα δασικών πυρκαγιών που μαίνονται ακόμα και σήμερα, με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή 300.000 στρεμμάτων γης. Το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας Κάρλος Γ΄ ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 360 θάνατοι μεταξύ της περασμένης Κυριακής και Παρασκευής οφείλονται στις ακραία υψηλές θερμοκρασίες. Από την αρχή της χρονιάς έως χθες έχουν καταστραφεί από τις πυρκαγιές περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια στρέμματα δασικής και καλλιεργήσιμης γης. Στη νότια Ισπανία, κοντά στη Μάλαγα, χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν πρόσκαιρα τις κατοικίες τους για να σωθούν από τις φλόγες. Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, κατά τη χθεσινή επίσκεψή του στην πυρόπληκτη περιοχή Εξτρεμαδούρα, της νοτιοδυτικής Ισπανίας, τόνισε ότι «είναι σαφές ότι η κλιματική αλλαγή σκοτώνει ανθρώπους, τα οικοσυστήματα, τη βιοποικιλότητα, όλα όσα ως κοινωνία αγαπούμε και εκτιμούμε, τα σπίτια μας και τις περιουσίες μας».
Επί ποδός πολέμου η Γερμανία
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι γερμανικές αρχές για τον επερχόμενο καύσωνα τις επόμενες ημέρες, με τις θερμοκρασίες σήμερα να φτάνουν ακόμα και τους 40 βαθμούς σε περιοχές της δυτικής και νοτιοδυτικής χώρας, όπως προειδοποίησε η γερμανική μετεωρολογική υπηρεσία. Ενδεικτικό της κατάστασης η έκκληση της γερμανικής ένωσης ιατρών και υγειονομικού προσωπικού για την εκπόνηση εθνικού σχεδίου αντιμετώπισης της ακραίας ζέστης, ώστε να μπορούν οι μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και τα νοσοκομεία να προετοιμάζονται για τις περιόδους καύσωνα και να ενημερώνουν τους πολίτες για τη σωστή συμπεριφορά. Το εργατικό συνδικάτο ver.di επίσης κάλεσε για τη λήψη μέτρων προστασίας του εργατικού δυναμικού τις ημέρες της ακραίας ζέστης, όπως χρονικά μεγαλύτερα διαλείμματα από την εργασία, βραχύτερο ημερήσιο ωράριο ή ακόμα και άδεια από αυτήν. Την ίδια στιγμή, η Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων της Γερμανίας προειδοποίησε για το ενδεχόμενο λειψυδρίας σε κάποιες περιοχές. Εξαιτίας του καύσωνα προβλήματα αντιμετώπισε και η γειτονική Ελβετία.
Θα «κοκκινίσει» και η Ελλάδα
Ενας ακόμα καύσωνας, μέτριας έντασης για τα δεδομένα της χώρας, βρίσκεται προ των πυλών. «Το κυρίαρχο στοιχείο του καιρού μέχρι και την Πέμπτη θα είναι το μελτέμι, οι βόρειοι-βορειοανατολικοί άνεμοι έως 8 μποφόρ», εξηγεί στην «Κ» ο μετεωρολόγος δρ Δημήτρης Ζιακόπουλος, πρώην διευθυντής της ΕΜΥ. Από την Πέμπτη και μετά το σκηνικό αλλάζει. «Η ένταση των μελτεμιών πέφτει και ανεβαίνει η θερμοκρασία», λέει ο κ. Ζιακόπουλος. «Ο υδράργυρος θα φτάσει τους 41 και στην ενδοχώρα τους 42 βαθμούς». «Κόκκινο» θα χτυπήσει το θερμόμετρο στα νησιά του Ιονίου και την ηπειρωτική Ελλάδα. «Στην Αθήνα, έως και το Σάββατο, η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 39 βαθμούς, καθώς θα διατηρείται το βόρειο ρεύμα», διευκρινίζει. «Αντίστοιχα, πιο υποφερτή θα είναι η κατάσταση στα νησιά του Αιγαίου χάρη στα μελτέμια, που θα προσφέρουν δροσιά». Ο καύσωνας θα εδραιωθεί από την Κυριακή έως και τα μέσα της επόμενης εβδομάδας. «Βάσει των δεδομένων το τέλος του καύσωνα δεν είναι ορατό». Αυτό είναι που ανησυχεί τον έμπειρο μετεωρολόγο. «Με προβληματίζει η διάρκεια και όχι η ένταση του φαινομένου, το οποίο συνδέεται με υψηλή πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιών».
Πηγή: SPIEGEL, SZ, POLITICO
