Τη δριμύτερη –μέχρι στιγμής– κριτική στις επιδόσεις του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία εξέφρασαν Ρώσοι σχολιαστές και ακτιβιστές, μετά την ταπεινωτική υποχώρηση από τη Χερσώνα. Την Κυριακή, ακόμη και το ταμπού που ήθελε τον πρόεδρο Πούτιν και το σύστημα διακυβέρνησης να παραμένουν στο απυρόβλητο, παραβιάστηκε. Ο Αλεξάντερ Ντούγκιν, ο ακροδεξιός διανοούμενος η θεωρία του οποίου για τον ρωσικό κόσμο ενέπνευσε τον πόλεμο, σημείωσε ότι κύρια αποστολή κάθε αυταρχικού ηγέτη είναι η προστασία του λαού και του εδάφους. «Οι ρωσικές αρχές δεν μπορούν να παραδώσουν τίποτε άλλο. Φτάσαμε στο όριο», έγραψε ο Ντούγκιν σε δημοφιλή ιστοσελίδα.
Πολλές δημοσιεύσεις σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης αμφισβητούσαν τη γνησιότητα του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος του Σεπτεμβρίου στη Χερσώνα, που έδειξε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων στήριζε την προσάρτηση στη Ρωσία. Το αποτέλεσμα της κάλπης διέψευσαν οι εικόνες λαϊκού ενθουσιασμού που προκάλεσε η είσοδος Ουκρανών στρατιωτών στην πόλη την Παρασκευή.
Το Κ.Κ. ζητεί εξηγήσεις
Το Κομμουνιστικό Κόμμα στη Δούμα, που σπάνια διαφωνεί με το Κρεμλίνο, ζήτησε εξηγήσεις από το υπουργείο Αμυνας για την υποχώρηση από τη Χερσώνα. Ο συνασπισμός του Πούτιν, Ενωμένη Ρωσία, τορπίλισε το κοινοβουλευτικό αίτημα του Κ.Κ. Αναλυτές εκτιμούν ότι το κύμα κριτικής δείχνει ότι ο Πούτιν απέτυχε να αποστασιοποιηθεί από τις επαναλαμβανόμενες ήττες στο πεδίο της μάχης, αν και ο όγκος της κριτικής δεν δημιουργεί για την ώρα πρόβλημα. Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν υιοθετήσει τη «γραμμή» ότι η εκκένωση της Χερσώνας αποτελεί προσωρινή επιχειρησιακή επιλογή και ότι η προσάρτηση της περιοχής, σύμφωνα με το δημοψήφισμα, συνεχίζει να ισχύει.
Οι εντονότερες επικρίσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συνδέονται με τον Ομιλο Βάγκνερ, τον μισθοφορικό στρατό του Γεβγκένι Πριγκόζιν, έχουν ως στόχο τους το ανώτατο ρωσικό επιτελείο στρατού. Οι επιτελείς, από τη μεριά τους, απορρίπτουν τις επικρίσεις αυτές ως προσπάθεια υποβάθμισής τους στα μάτια του κοινού.
Το μήνυμα του Ντούγκιν, που δημοσιεύθηκε σε ιστοσελίδα ιδιοκτησίας συντηρητικού μεγιστάνα, οπαδού της αναβίωσης του τσαρικού καθεστώτος, άφηνε να εννοηθεί ότι το Κρεμλίνο καταγράφει ήττες γιατί αποδίδει υπερβολική σημασία στις δημόσιες σχέσεις, αντί να ασπασθεί τη «ρωσική ιδέα». Το δημοσίευμα δεν κατονόμαζε τον Πούτιν, επιλέγοντας μυθολογικές αναλογίες από την αφρικανική παράδοση. Η κόρη του Ντούγκιν, Ντάρια, δολοφονήθηκε τον Αύγουστο σε βομβιστική ενέργεια, την οποία οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών απέδωσαν στο Κίεβο.
Αντιπροτάσεις
Σε άρθρο του, ο διευθυντής εφημερίδας στη νότια Ρωσία, Ολεγκ Παχόλκοφ, επισήμανε ότι οι υπερασπιστές του Στάλινγκραντ –αγαπημένη ιστορική αναλογία του προέδρου Πούτιν– είχαν την επιλογή να υποχωρήσουν στην ανατολική όχθη του Βόλγα, αλλά δεν το έκαναν «προκειμένου να τσακίσουν τον εχθρό και να τον εξουθενώσουν και να αποδείξουν στον πλανήτη ότι μπορούσαν. Η παράδοση της Χερσώνας στέλνει το αντίθετο μήνυμα. Αυτοί που πήραν τη Χερσώνα, θα συνεχίσουν τη προέλασή τους και δεν φαίνεται ότι μπορούμε να τους σταματήσουμε». Ορισμένοι σχολιαστές αναρωτήθηκαν σε ΜΜΕ γιατί η Ρωσία δεν αξιοποίησε το πυρηνικό της οπλοστάσιο και γιατί η ρωσική αεροπορία δεν βομβαρδίζει με πυρηνικά όπλα πεδίου μάχης τις γραμμές ανεφοδιασμού των Ουκρανών.
