Κλιμακώνονται με γρήγορους ρυθμούς οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία και, δευτερευόντως, στο βόρειο Ιράκ εναντίον Κούρδων μαχητών, που ξεκίνησαν την Κυριακή υπό την επωνυμία «Γαμψό Ξίφος», με τον Ταγίπ Ερντογάν να προαναγγέλλει ότι οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί θα συνοδευθούν σύντομα από εισβολή χερσαίων δυνάμεων.
«Δεν υπάρχει περίπτωση η επιχείρηση αυτή να περιοριστεί αποκλειστικά σε αεροπορικούς βομβαρδισμούς», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος κατά την επιστροφή του από το Κατάρ, όπου είχε παρευρεθεί στην έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Πρόσθεσε, δε, ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διαβουλεύσεις με την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία για να ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις.
Την Κυριακή η τουρκική αεροπορία βομβάρδισε στόχους της παράνομης κουρδικής οργάνωσης ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ και της πολιτοφυλακής Κούρδων της Συρίας YPG στη βόρεια και ανατολική Συρία. Το τουρκικό υπουργείο Αμυνας ανέφερε ότι καταστράφηκαν 89 στόχοι που συνδέονταν με τις δύο «τρομοκρατικές οργανώσεις». Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τους βομβαρδισμούς σκοτώθηκαν 35 Σύροι, εκ των οποίων 14 ήταν Κούρδοι μαχητές και 12 στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ.
Τη διαταγή για την επιχείρηση «Γαμψό Ξίφος» έδωσε την περασμένη Πέμπτη ο Ταγίπ Ερντογάν, επιστρέφοντας από τη σύνοδο κορυφής του G20 στην Ινδονησία. Η τουρκική κυβέρνηση εμφανίζει την επιχείρηση ως αντίποινα για την τρομοκρατική επίθεση της 13ης Νοεμβρίου στην Ιστικλάλ, έναν από τους πιο κεντρικούς και τουριστικούς δρόμους της Κωνσταντινούπολης, όπου έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Η Αγκυρα ενοχοποίησε για τη φονική επίθεση το ΡΚΚ και την YPG, αλλά και οι δύο κουρδικές οργανώσεις αποποιήθηκαν κάθε ευθύνη.
Εισβολή και χερσαίων δυνάμεων προανήγγειλε ο Τούρκος πρόεδρος, καθώς οι Κούρδοι μαχητές ανταποδίδουν τα πυρά.
Η κουρδική διοίκηση που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας και ανατολικής Συρίας ανακοίνωσε ότι κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποφευχθεί μια «μεγάλη καταστροφή», αλλά αν η Τουρκία επιτεθεί, οι μαχητές στην περιοχή «έχουν το δικαίωμα να αντισταθούν και να υπερασπιστούν τα εδάφη τους». Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), στο πλαίσιο των οποίων δρα η YPG, προειδοποίησαν ότι οι τουρκικές επιθέσεις «δεν θα μείνουν αναπάντητες».
Αντεπίθεση
Η πρώτη απάντηση ήρθε χθες το πρωί, όταν όλμοι έπληξαν την τουρκική μεθοριακή κωμόπολη Καρκαμίς, της επαρχίας Γκαζιαντέπ, σκοτώνοντας ένα πεντάχρονο παιδί και μια 22χρονη δασκάλα, ενώ τουλάχιστον έξι άνθρωποι τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης, οι όλμοι εκτοξεύθηκαν από την περιοχή γύρω από τη συριακή μεθοριακή πόλη Κομπάνι, που ελέγχεται από την YPG. Το αιματηρό συμβάν πυροδότησε κλιμάκωση της σύγκρουσης, με τουρκικά αεροπλάνα να βομβαρδίζουν το Κομπάνι, ενώ το τουρκικό πυροβολικό έπληξε την κουρδική πόλη Τελ Ριφάτ και το επίσης κουρδικό χωριό Εϊν Ισα.
Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. θεωρούν το ΡΚΚ τρομοκρατική οργάνωση, αλλά δεν συμμερίζονται τη θέση της Αγκυρας ότι η YPG εμπίπτει στην ίδια κατηγορία, ως παρακλάδι του ΡΚΚ. Μάλιστα, οι Αμερικανοί συνεργάζονται με τις SDF εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και διατηρούν σε περιοχές που ελέγχουν οι Κούρδοι στρατιωτική δύναμη 900 ανδρών, γεγονός που εξοργίζει την κυβέρνηση Ερντογάν. Η Ουάσιγκτον έσπευσε να εκφράσει τα συλλυπητήριά της για τους νεκρούς από την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού παρομοίασε αυτή τη χειρονομία των Αμερικανών με «τον εγκληματία που είναι ο πρώτος που θα επιστρέψει στον τόπο του εγκλήματος».
Διεθνείς αντιδράσεις
«Εξαιρετικά ανησυχητικές» χαρακτήρισε τις αναφορές για θύματα μεταξύ αμάχων από τις τουρκικές επιδρομές το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, καλώντας την Αγκυρα να δράσει «με αναλογικότητα και σεβασμό προς το διεθνές δίκαιο». Σε αυστηρότερους τόνους, ο Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ, εισηγητής για την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τόνισε ότι «καμία τουρκική ανησυχία για την εσωτερική ασφάλεια, όσο δικαιολογημένη κι αν είναι, δεν δικαιολογεί νυχτερινές επιδρομές σε ξένες πόλεις». Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Μιχαήλ Μπογκντάνοφ δήλωσε ότι η Μόσχα τάσσεται υπέρ «λύσεων μέσω διαπραγματεύσεων». Ο Ταγίπ Ερντογάν απάντησε ότι οι Ρώσοι «είχαν την ευθύνη για την εκκαθάριση της περιοχής από τους τρομοκράτες (της YPG), αλλά δεν το έκαναν», παραπέμποντας σε ρωσοτουρκική συμφωνία του 2019 για τη βόρεια Συρία. Η τουρκική επιδρομή έδωσε την ευκαιρία στο Ιράν να εξαπολύσει και αυτό επιθέσεις εναντίον κουρδικών, αυτονομιστικών οργανώσεων στο βόρειο Ιράκ. Η ιρακινή κυβέρνηση καταδίκασε τις επιχειρήσεις και των δύο γειτόνων της. Η κουρδική μειονότητα του Ιράν πρωτοστατεί αυτή την περίοδο στις αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις, τις οποίες πυροδότησε ο θάνατος της Κουρδοϊρανής Μαχσά Αμινί.
