Οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι τον αποκαλούσαν «γλάστρα», σαρκάζοντας τη ματαιοδοξία του και κάποιες ιδιορρυθμίες ασυνήθιστες για έναν ηγέτη της κομμουνιστικής Κίνας. Γεγονός είναι ότι ο Ζιανγκ Ζεμίν, που απεβίωσε χθες σε ηλικία 96 ετών από λευχαιμία, ξένιζε πολλούς στη χώρα του όταν μνημόνευε αποφθέγματα του Αβραάμ Λίνκολν, όταν εξομολογούνταν την αγάπη του για ταινίες του Χόλιγουντ ή όταν δεν δίσταζε να τραγουδήσει δημοσίως. Ωστόσο, η Ιστορία μάλλον θα τα ξεπεράσει όλα αυτά ως ήσσονος σημασίας, αναγνωρίζοντάς του ότι ήταν ο πρόεδρος που ηγήθηκε της Κίνας στη χρυσή δεκαετία της εκρηκτικής οικονομικής της απογείωσης, πήρε πίσω το Χονγκ Κονγκ από τους Βρετανούς το 1997 και κατάφερε να βάλει τη χώρα του στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Γεννημένος το 1926 στη Γιανγκζού, ο Ζιανγκ έγινε μέλος του ΚΚΚ το 1946, όταν βρισκόταν σε εξέλιξη ο εμφύλιος με τους Εθνικιστές της Κουομιτάνγκ. Σπούδασε ηλεκτρολόγος μηχανικός στη Σαγκάη, όπου έμαθε αγγλικά. Μετά τη νίκη του Μάο Τσετούνγκ στάλθηκε για επαγγελματική εκπαίδευση στην αυτοκινητοβιομηχανία Στάλιν, στη Μόσχα. Στη θυελλώδη περίοδο της Πολιτιστικής Επανάστασης κράτησε χαμηλό προφίλ, για να έρθει στο προσκήνιο μετά τον θάνατο του Μεγάλου Τιμονιέρη, όταν ισχυρός άνδρας της Κίνας ήταν πλέον ο Ντενγκ Σιαοπίνγκ, ο οποίος δρομολόγησε το άνοιγμα στην αγορά και στις δυτικές επενδύσεις.
Σε ηλικία 96 ετών απεβίωσε ο ηγέτης που επιτάχυνε το άνοιγμα στην αγορά, κάνοντας την Κίνα βιομηχανικό εργαστήρι του κόσμου.
Το 1982 αναλαμβάνει υπουργός Ηλεκτρονικών και πιστώνεται την πρώτη εκτόξευση κινεζικού τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου στο Διάστημα. Το 1985 εκλέγεται δήμαρχος της Σαγκάης και δύο χρόνια αργότερα γίνεται γραμματέας της οργάνωσης Σαγκάης και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΚ. Ο Ντενγκ τον έχει ήδη ξεχωρίσει για το αποτέλεσμά του στη διαχείριση των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών, που γίνονταν μαγνήτες ξένων κεφαλαίων και καταλύτες για τη μετατροπή της Κίνας στο κατεξοχήν βιομηχανικό εργαστήρι του κόσμου.
Η μεγάλη ώρα του Ζιανγκ ήρθε μετά την άγρια καταστολή των διαδηλώσεων υπέρ της Δημοκρατίας στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου, το 1989. Ο Ντενγκ και οι σύμμαχοί του, που ήθελαν τον οικονομικό φιλελευθερισμό, αλλά δεν εννοούσαν να ανεχθούν τον πολιτικό, παραμέρισαν τον τότε γενικό γραμματέα Ζάο Ζιγιάνγκ, που αντιτάχθηκε στην καταστολή των διαδηλώσεων, και έφεραν στη θέση του τον Ζιανγκ, προς γενική έκπληξη. Παρ’ όλα αυτά έμεινε γενικός γραμματέας για 13 χρόνια και πρόεδρος της Κίνας για δέκα.
Οι σχέσεις του με τον Ντενγκ πέρασαν από σαράντα κύματα, αλλά τα δάκρυά του όταν εκφωνούσε τον επικήδειό του, το 1997, ήταν ειλικρινή. Ο Ζιανγκ συνδύασε τα οικονομικά ανοίγματα με την πολιτική καταστολή κάθε αντιπολιτευτικής διάθεσης, είτε επρόκειτο για τη θρησκευτική σέχτα Φαλούν Γκονγκ είτε για εργάτες ακτιβιστές. Φρόντισε όμως να διατηρήσει λειτουργικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, παρά τις συγκρούσεις του με τον Κλίντον για τον βομβαρδισμό της κινεζικής πρεσβείας στο Βελιγράδι το 1999 και με τον Μπους για τη σύγκρουση αμερικανικού αναγνωριστικού αεροπλάνου με κινεζικό μαχητικό το 2001.
Στο τελευταίο συνέδριο του ΚΚΚ, τον Οκτώβριο, ο Ζιανγκ Ζεμίν δεν μπόρεσε, λόγω υγείας, να παραστεί. Ωστόσο, η κληρονομιά και η επιρροή του είχαν από καιρό σβήσει.
