ΠΑΡΙΣΙ. Κορυφαία στον κόσμο θεωρούνταν μέχρι πρότινος τα κρατικά συστήματα υγείας στη Δυτική Ευρώπη. Η γήρανση του πληθυσμού, η αύξηση του αριθμού ασθενών με χρόνιες παθήσεις, η συνεχιζόμενη κρίση στις προσλήψεις και στη διατήρηση του προσωπικού σε κρατικά θεραπευτήρια, και η κόπωση του ιατρικού κόσμου από την πανδημία απειλούν με κατάρρευση πολλά εθνικά συστήματα υγείας της Γηραιάς Ηπείρου, όπως εξηγεί σε άρθρο της η εφημερίδα The Guardian.
Στη Γαλλία, ο αριθμός γιατρών βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδό του από το 2012. Περισσότεροι από 6 εκατομμύρια Γάλλοι, συμπεριλαμβανομένων και 600.000 ασθενών με χρόνιες παθήσεις, δεν έχουν πρόσβαση σε παθολόγο και το 30% του πληθυσμού δεν καλύπτεται επαρκώς υγειονομικά.
Στη Γερμανία, 35.000 θέσεις εργασίας στον υγειονομικό τομέα έμειναν κενές το περασμένο έτος, ποσοστό αυξημένο κατά 40% από το 2011. Εκθεση που δημοσιοποιήθηκε το καλοκαίρι έδειξε ότι το 2035 το 30% των θέσεων εργασίας στο γερμανικό σύστημα υγείας δεν θα καλυφθεί. Ακόμη και η Φινλανδία θα χρειαστεί 200.000 νέους υγειονομικούς μέχρι το 2030.
Στην Ισπανία, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τον Μάιο ότι περισσότεροι από 700.000 ασθενείς βρίσκονται σε λίστες αναμονής για χειρουργικές επεμβάσεις. Την ίδια στιγμή, 5.000 γενικοί γιατροί και παιδίατροι στη Μαδρίτη απεργούν εδώ και τρεις εβδομάδες διαμαρτυρόμενοι για τον υπερβολικό φόρτο εργασίας, την υποστελέχωση και την ελλιπή χρηματοδότηση.
Στο ένα τρίτο των κρατών της Δυτικής Ευρώπης τουλάχιστον το 40% των γιατρών έχει ηλικία άνω των 55 ετών, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η άρνηση νέων γιατρών να εργασθούν σε απομακρυσμένες περιοχές ή σε υποβαθμισμένες αστικές ζώνες δημιουργεί «υγειονομικές ερήμους», που αποδεικνύονται ανθεκτικές σε κάθε κυβερνητική πρωτοβουλία.
«Οι απειλές αυτές είναι ωρολογιακές βόμβες, που θα οδηγήσουν σε μείωση του προσδόκιμου ζωής, υπερφόρτωση των κρατικών υγειονομικών δομών, ακόμη και στην πιθανή κατάρρευση κρατικών συστημάτων υγείας», λέει ο Χανς Κλούγκε, περιφερειακός διευθυντής Ευρώπης του ΠΟΥ.
Η άρνηση νέων γιατρών να εργασθούν σε απομακρυσμένες περιοχές ή σε υποβαθμισμένες αστικές ζώνες δημιουργεί «υγειονομικές ερήμους», που αποδεικνύονται ανθεκτικές σε κάθε κυβερνητική πρωτοβουλία.
Σε πολλές χώρες οι μεγαλύτερες ελλείψεις αφορούν γενικούς γιατρούς, με τη Γαλλία να πληρώνει ακριβά το τίμημα προηγούμενων πολιτικών αστοχιών. Το 1971 η χώρα επέβαλε ανώτατο όριο στον αριθμό φοιτητών Ιατρικής, με στόχο τον περιορισμό μελλοντικών κρατικών δαπανών και τη διασφάλιση αυξημένων αποδοχών για τον ιατρικό κλάδο. Το αποτέλεσμα ήταν η δραστική μείωση του αριθμού των γιατρών. Παρά την άρση της ποσόστωσης το 2020, η έλλειψη γενικών γιατρών θα απαιτήσει χρόνια για να καλυφθεί στη Γαλλία. Την ίδια ώρα, οι εισοδηματικές ανισότητες φροντίζουν ώστε εύπορες περιοχές της χώρας να έχουν 125 γενικούς γιατρούς ανά 100.000 πληθυσμού, ενώ φτωχότεροι δήμοι να διαθέτουν λιγότερους από 60.
«Είναι ακριβές να πούμε ότι το 87% της Γαλλίας είναι υγειονομική έρημος», είπε τον περασμένο μήνα η υφυπουργός Υγείας της χώρας Ανιές Φιρμέν, για να δεσμευθεί σε «πλήρη ανοικοδόμηση» των υπηρεσιών γενικής ιατρικής μέσω «πολυδύναμων» κέντρων υγείας και επέκτασης της τηλεϊατρικής.
Στη Γερμανία, η οποία χρηματοδοτεί πιο γενναιόδωρα το κρατικό σύστημα υγείας από κάθε άλλη χώρα, τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν κρίση με υπερφορτωμένα επείγοντα, ασθενείς να κοιμούνται σε ράντζα σε διαδρόμους, και μεγάλες ελλείψεις ιατρικών ειδικοτήτων σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. «Η χώρα βιώνει την κατάρρευση ενός συστήματος υγείας με σκηνές που πριν από λίγα χρόνια θα ήταν αδιανόητες», έγραψε η εφημερίδα Suddeutsche Zeitung.
Περισσότερες από 23.000 θέσεις εργασίας σε γερμανικά νοσοκομεία παραμένουν κενές, κυρίως σε προσωπικό εντατικής θεραπείας και χειρουργείων. Οι υγειονομικοί εργάζονται τόσο εντατικά, που το διάλειμμα για τουαλέτα είναι πολυτέλεια γι’ αυτούς. Ο υπουργός Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ ανακοίνωσε πακέτο βοήθειας ύψους 300 εκατ. ευρώ για τη στελέχωση παιδιατρικών κλινικών και για ασαφή «επανάσταση στη νοσοκομειακή περίθαλψη» με μετακινήσεις ιατρικού προσωπικού σε υποστελεχωμένα νοσοκομεία. Συνδικαλιστικές ενώσεις υγειονομικών εκτιμούν ότι τα κυβερνητικά σχέδια έχουν ως κύριο στόχο τους τον περιορισμό των δαπανών.
Στην Ιταλία, σοβαρές ελλείψεις προσωπικού καταγράφει το εθνικό σύστημα υγείας, που επλήγη σκληρά από την πανδημία. Ο κορωνοϊός οδήγησε σε μαζική φυγή ιατρικού προσωπικού, με πρόωρες συνταξιοδοτήσεις ή μετακίνηση στον ιδιωτικό τομέα. Τοπικές κυβερνήσεις σε όλη την Ιταλία υπέγραψαν δαπανηρές συμβάσεις με ιδιώτες γιατρούς, προκειμένου να καλυφθούν οι εφημερίες κρατικών νοσοκομείων.
Το Σάββατο, Ιταλοί γιατροί και νοσηλευτές θα διαδηλώσουν σε πόλεις της χώρας καταγγέλλοντας την κυβερνητική αδιαφορία. «Είμαστε αόρατοι για την κυβέρνηση. Οι μισθοί των Ιταλών γιατρών είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη», λέει συνδικαλιστής του υγειονομικού κλάδου.
