Από την «αυγή» του ίντερνετ, ενήλικοι παρασύρουν ανηλίκους σε ανάρμοστες σχέσεις. Το TikTok, ωστόσο, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης με τις περισσότερες λήψεις τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύεται ραγδαία στην πιο σοβαρή ζώνη κινδύνου, σύμφωνα με υπηρεσίες και οργανώσεις που παρακολουθούν κι εντοπίζουν την παιδική εκμετάλλευση.
Το TikTok παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο διαδικτυακό κόσμο, το 2017. Το 2022, χρήστες ηλικίας 4 έως 18 χρόνων περνούσαν κατά μέσον όρο 107 λεπτά ημερησίως στην πλατφόρμα, σύμφωνα με την Qustodio, μια εταιρεία για τη διαδικτυακή ασφάλεια. Το αμέσως πιο δημοφιλές μέσο στην ίδια ηλικιακή ομάδα ήταν το Snapchat, με μέσο όρο «σερφαρίσματος» τα 72 λεπτά και τρίτο το YouTube, με 67 λεπτά.
Το TikTok, με εκατομμύρια σύντομα βίντεο κάθε είδους, αποτελεί μαγνήτη για παιδιά και εφήβους που τείνουν να περνούν στο συγκεκριμένο μέσο το μεγαλύτερο μέρος τού χρόνου που αφιερώνουν ημερησίως στα social media. Δισεκατομμύρια βίντεο αναρτώνται κάθε μήνα στην πλατφόρμα με πρωταγωνιστές ανθρώπους που χορεύουν, τραγουδούν ή μιλούν για την προσωπική τους ζωή.
Αυτό που προβληματίζει, ωστόσο, όσους παρακολουθούν το φαινόμενο, είναι πως ο αλγόριθμος του TikTok είναι σχεδιασμένος να μαθαίνει τι είδος περιεχομένου αρέσει στον κάθε χρήστη, τον οποίο στη συνέχεια «σφυροκοπά» με ανάλογο, προσωποποιημένο περιεχόμενο. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο είναι τόσο εθιστικό για τους νέους και πολύ ευκολότερο ως πεδίο δράσης για παιδόφιλους.
«Μεγάλο μέρος του κοινού που ακολουθεί αυτά τα παιδιά, είναι ενήλικοι άνδρες που ενδιαφέρονται σεξουαλικά για ανηλίκους» σημειώνει ο Τζον Ράους, 38χρονος βετεράνος της Αστυνομίας που ηγείται μιας ομάδας της Ιντερπόλ που στοχεύει δράστες σεξουαλικών αδικημάτων.
«Ερωτεύτηκα μια 14χρονη»
Σημειώνεται πως το TikTok είναι για χρήστες ηλικίας άνω των 13 ετών, όμως πρόσβαση στην πλατφόρμα έχουν και πολύ νεότερα παιδιά, αν και με περιορισμούς σε κάποιες λειτουργίες – όπως να μην μπορούν να κοινοποιήσουν ή να σχολιάσουν ένα βίντεο και να στείλουν μήνυμα σε άλλο χρήστη – ενώ το σύστημα μπλοκάρει κάθε χρήστη που δηλώνει ηλικία κάτω των 16 από τη χρήση άμεσου ιδιωτικού μηνύματος.
Παρόλα αυτά, όπως και με πολλές άλλες εφαρμογές, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάποιο εργαλείο που να εμποδίζει τους χρήστες να δηλώνουν ψευδή χρονολογία γέννησης όταν κάνουν εγγραφή.
Χαρακτηριστική η περίπτωση ενός 14χρονου κοριτσιού στο Τέξας που επικοινωνούσε μέσω της υπηρεσίας προσωπικού μηνύματος με ενήλικο άνδρα, παρότι κάτι τέτοιο απαγορευόταν για άτομα της ηλικίας της. Ο Γκρέιντι Μόφετ τελικά συνελήφθη τον περασμένο Μάρτιο για φερόμενη σεξουαλική επίθεση κατά ανηλίκου. «Την ερωτεύτηκα» ισχυρίστηκε ο ίδιος μέσα από φυλακή της κομητείας Φορτ Γουόρθ.
Η οικογένεια της ανήλικης ανέφερε πως το παιδί ήταν συναισθηματικά ευάλωτο και περνούσε πολύ χρόνο στο διαδίκτυο χωρίς επιτήρηση, με τη μητέρα να χαρακτηρίζει την κατάσταση ως «τον εφιάλτη κάθε γονέα».
Και η περίπτωση του Μόφετ δεν είναι η μόνη, ασφαλώς.
Το 2021, μια μητέρα ανακάλυψε πως η 8χρονη κόρη της επικοινωνούσε με έναν 22χρονο που είχε γνωρίσει μέσω TikTok, ο οποίος ωστόσο τής είχε συστηθεί σαν 13χρονος. Κατά την ομολογία του, ο Κρίστιαν Σάντοβαλ παραδέχτηκε πως είχε δει βίντεο της ανήλικης και είχε σχολιάσει το πόσο χαριτωμένη είναι. Όταν αντάλλαξαν τηλέφωνα μέσω TikTok, εκείνος της έστειλε φωτογραφίες των γεννητικών του οργάνων και της έδειξε πώς θα τραβήξει βίντεο με την ίδια γυμνή να αυτοϊκανοποιείται, και πώς θα του το στείλει. Τον Απρίλιο ομολόγησε την ενοχή του για παιδική πορνογραφία και καταδικάστηκε σε κάθειρξη άνω των 19 χρόνων.
Σε άλλη περίπτωση, ένας 36χρονος από την Καλιφόρνια, υποδυόμενος τον 13χρονο, ξεκίνησε συζητήσεις πορνογραφικού περιεχομένου με τουλάχιστον 21 ανήλικες, σύμφωνα με την αστυνομία της κομητείας του Λος Άντζελες. Σε μια περίπτωση, ο Τζέιμς Άντονι Γκονζάλες έμαθε τη διεύθυνση ενός 9χρονου κοριτσιού και εμφανίστηκε στο κατώφλι του προσποιούμενος τον διανομέα φαγητού. Η μητέρα του κοριτσιού κάλεσε την αστυνομία κι ο ίδιος καταδικάστηκε, τον Ιανουάριο του 2020, σε 11 χρόνια φυλάκιση για κατοχή πορνογραφικού υλικού ανηλίκων και ασελγείς πράξεις σε βάρος παιδιού.
«Σα βιτρίνα καταστήματος»
Όπως και σε άλλα δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έτσι και στο TikTok οι χρήστες έχουν την ευχέρεια να περιορίζουν τις αναρτήσεις τους σε οικογένεια και φίλους. Άλλοι έφηβοι επιλέγουν να κάνουν πλήρως δημόσιες τις αναρτήσεις τους για να συγκεντρώνουν «likes» και χρησιμοποιούν δημοφιλείς λειτουργίες όπως εκείνη που τους επιτρέπει να ποστάρουν ένα βίντεο δίπλα σε εκείνο ενός παντελώς ξένου.
Μάλιστα, λόγω της επιτυχίας τού εγχειρήματος, ανταγωνιστές τής πλατφόρμας προσπαθούν να αντιγράψουν το φορμάτ του με τα βίντεο μικρής διάρκειας, εντείνοντας την ανησυχία γονιών και αρμόδιων υπηρεσιών για τους κινδύνους μέσα σε ένα χείμαρρο περιεχομένου και την ευκολία στοχοποίησης των παιδιών.
Σύμφωνα με τον πρώην πράκτορα του FBI, Τζέφρι Ρίνεκ, τα βίντεο αυτά παρέχουν στους θύτες προσωπικές λεπτομέρειες των θυμάτων τους, όπως η φωνή, η εμφάνισή τους και πιθανώς ακόμα και η τοποθεσία διαμονής τους.
«Έχεις νέα παιδιά να χορεύουν και να δείχνουν τις ζωές τους παντού στο TikTok. Που αποτελεί κάτι σα βιτρίνα καταστήματος για όσους θέλουν να τα εκμεταλλευτούν» λέει ο Τζόζεφ Σκαραμούτσι, αστυνομικός ερευνητής στο Γουάκο του Τέξας και εθελοντής στην ομάδα κρούσης του αρμόδιου τμήματος του υπουργείου Εθνικής Ασφάλειας.
Με την ανεξέλεγκτη αυτή ροή περιεχομένου στην πλατφόρμα, οι ειδικοί στα φαινόμενα παιδικής εκμετάλλευσης έχουν βάσιμες ενστάσεις σχετικά με το εάν το TikTok είναι σε θέση να παρακολουθεί αποτελεσματικά τη ροή για ανάρμοστες συμπεριφορές.
Ενώπιον Κογκρέσου ο CEO του TikTok
Το TikTok, ιδιοκτησίας της ByteDance με έδρα την Κίνα, έχει διαμηνύσει πως λαμβάνει μέτρα προστασίας των νεότερων χρηστών και εργάζεται για τη διαρκή βελτίωσή τους.
Εκπρόσωπος τής εταιρείας δήλωσε ότι η πλατφόρμα χρησιμοποιεί τεχνολογία για τον έλεγχο αναρτήσεων, λεζάντων και σχολίων, και πως σε περιπτώσεις αμφιλεγόμενου ή ανησυχητικού περιεχομένου, αυτό αξιολογείται από τους αρμόδιους. Παρόλα αυτά, ο ίδιος αρνήθηκε να αποκαλύψει πόσοι άνθρωποι χειρίζονται αυτά τα εργαλεία ελέγχου.
Ο διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας, Shou Zi Chew συμφώνησε να καταθέσει ενώπιον του Κογκρέσου τον Μάρτιο, μεταξύ άλλων για τις περιπτώσεις ανηλίκων που εκτίθενται σε επικίνδυνο περιεχόμενο σεξουαλικής φύσης, και για το αν τα δεδομένα των χρηστών κοινοποιούνται στην Κίνα.
Πηγή: Wall Street Journal
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
