Το μικρό χωριό Μπριέντς στην κεντρική Ελβετία έζησε πάντα κάτω από τη σκιά του απειλητικού όρους Πλεσούρ. Την Τρίτη, όμως, μηχανολόγοι από το καντόνι της Βέρνης έκριναν ότι τμήμα της βουνοπλαγιάς βρίσκεται πολύ κοντά στο σημείο κατάρρευσής της. Οι περίπου 85 μόνιμοι κάτοικοι (130 εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους) του Μπριέντς έλαβαν την εντολή να εγκαταλείψουν το αργότερο μέχρι σήμερα το βράδυ τα σπίτια τους. Ειδικευμένοι γεωλόγοι άρχισαν να καταγράφουν από κοντά την κατάσταση το 2017. Τις τελευταίες εβδομάδες, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε επιτάχυνση της μετακίνησης του επικλινούς εδάφους, που αποτελείται από χαλαρούς βράχους και χώμα, όγκου δύο εκατ. κυβικών μέτρων.
«Πρόκειται για δύσκολη περίπτωση, αλλά είμαστε προετοιμασμένοι και εκπαιδευμένοι γι’ αυτό, παρά τις ευχές μας ότι κάτι τέτοιο δεν θα συνέβαινε ποτέ», είπε ο πρωθυπουργός του καντονιού, Πέτερ Μπάιερ, ο οποίος μίλησε το βράδυ της Τρίτης στους κατοίκους σε έκτακτη σύσκεψη στο δημαρχείο του χωριού.
Παρότι οι επιστήμονες εκτιμούν πως η πλαγιά του βουνού μπορεί να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή, αδυνατούν να προβλέψουν με ακρίβεια πότε και με ποιον τρόπο ακριβώς θα συμβεί αυτό. Την αδυναμία του να προχωρήσει σε προβλέψεις παραδέχθηκε άλλωστε ενώπιον των συγκεντρωμένων κατοίκων και ο επικεφαλής των μηχανολόγων, Στέφαν Σνάιντερ.
Το πιθανότερο σενάριο αφορά μια κατολίσθηση, με βράχους να κυλούν στην πλαγιά του βουνού, αλλά να διακόπτουν την πορεία τους πριν φθάσουν στα σπίτια του χωριού. Αλλη πιθανότητα θα ήταν η αργή αλλά σταθερή κατάρρευση όλης της βουνοπλαγιάς με τη μορφή αργού ποταμού, όπως «μέλι που ρέει», σύμφωνα με την περιγραφή του Σνάιντερ.
Επιτάχυνση της μετακίνησης του επικλινούς εδάφους που αποτελείται από χαλαρούς βράχους και χώμα, όγκου δύο εκατ. κυβικών μέτρων.
Το πιο επικίνδυνο ενδεχόμενο, όμως, είναι η απότομη κατάρρευση της πλαγιάς, που θα σήμαινε την ολοσχερή καταστροφή του χωριού και της ιστορικής εκκλησίας του. Κάποια από τα κτίσματα του Μπριέντς χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα. Ο Σνάιντερ εμφανίζεται, πάντως, καθησυχαστικός, επισημαίνοντας ότι το ενδεχόμενο αυτό έχει τις μικρότερες πιθανότητες να πραγματοποιηθεί.
Σε αντίθεση με πολλές φυσικές καταστροφές στην Ευρώπη σήμερα, η συγκεκριμένη δεν συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή. Η πλαγιά μετακινείτο ελαφρά εδώ και χρόνια, ενώ άρχισε να επιταχύνει πρόσφατα. Οι δημοτικές αρχές εμφανίζονται και αυτές αισιόδοξες, εκτιμώντας ότι η κατολίσθηση θα είναι περιορισμένη και ότι τα σπίτια του χωριού θα κατοικηθούν και πάλι.
Ο δήμος κάλεσε τους κατοίκους να πάρουν μαζί τους μόνο είδη συναισθηματικής αξίας, τα οποία δεν καλύπτονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες, όπως φωτογραφικά άλμπουμ και οικογενειακά κειμήλια, προειδοποιώντας τους ότι μπορεί να απουσιάσουν από τις κατοικίες τους για μήνες.Ο Ρενάτο Λις, κάτοικος του Μπριέντς, θέλει η υπόθεση να λήξει σύντομα και εύχεται έτσι για βροχή, η οποία –σύμφωνα με τον ίδιο– θα ευνοήσει την κατολίσθηση και θα επιτρέψει στους κατοίκους να επιστρέψουν. Ο Λις πακετάρισε τα εργαλεία, τα ξυλόγλυπτα και τα κυνηγετικά του τρόπαια και δηλώνει έτοιμος για προσωρινή μετακόμιση στο κυνηγετικό του καλύβι στο βουνό, μακριά από την πορεία της κατολίσθησης.
Την περασμένη εβδομάδα, ο δήμος δημοσίευσε κατάλογο εταιρειών μετακομίσεων, τις οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι κάτοικοι. Κανείς δεν είχε επικοινωνήσει με τις εταιρείες, όμως, μέχρι την Τρίτη, όταν δόθηκε η εντολή εκκένωσης.
Από τους 130 μόνιμους κατοίκους του Μπριέντς, μόλις 85 διαμένουν εκεί όλο τον χρόνο, με τον πληθυσμό να αυξάνεται τις περιόδους των διακοπών. «Κανείς δεν θα χρειαστεί να κοιμηθεί σε γυμναστήριο ή ξενοδοχείο. Θα βρούμε λύσεις φιλοξενίας σε γειτονικές κοινότητες», λέει ο δήμαρχος Κρίστιαν Γκάρτμαν.