Πόσο δύσκολο θα είναι για τον ΝτεΣάντις να νικήσει τον Τραμπ; Ο Νίξον εναντίον του Ρίγκαν το 1968 προσφέρει μια ιδέα

Πόσο δύσκολο θα είναι για τον ΝτεΣάντις να νικήσει τον Τραμπ; Ο Νίξον εναντίον του Ρίγκαν το 1968 προσφέρει μια ιδέα

Υπήρξε, πριν από μισό και πλέον αιώνα, ένας άλλος de facto ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θεωρούνταν αποτυχημένος. Οι ειδικοί τον κορόιδευαν και τον απέρριπταν

5' 34" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Ρον ΝτεΣάντις, ο 44χρονος κυβερνήτης της Φλόριντα, μπήκε στην προεδρική κούρσα και θεωρείται ο πιο δύσκολος αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Τραμπ, ο οποίος προσπάθησε να ανατρέψει τις προηγούμενες εκλογές, αποξενώνει ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων και έτσι πολλοί Ρεπουμπλικανοί ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις, ιδίως στο πρόσωπο του Ρον ΝτεΣάντις.

Επειτα από τις δύσκολες ενδιάμεσες εκλογές, κατά τις οποίες πολλοί υποψήφιοι που υποστήριξε ο Τραμπ έχασαν, ο πρώην πρόεδρος εμφανίστηκε ευάλωτος.

Από τότε, όμως, έγινε σαφές ότι το να τον υπολογίζει κανείς εκτός κούρσας είναι παράτολμο. Διάφοροι παράγοντες -μεταξύ των οποίων η υποστήριξη που αντλεί από ένα σημαντικό κομμάτι της βάσης και το μοναδικό ταλέντο του να συγκεντρώνει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης- εξηγεί γιατί ο Τραμπ είναι φαβορί για το χρίσμα. Η ιστορία προσφέρει τουλάχιστον ένα παράδειγμα που δείχνει γιατί θα είναι τόσο δύσκολο για τον ΝτεΣάντις και άλλους διεκδικητές να υπερκεράσουν τον Τραμπ. 

Υπήρξε, πριν από μισό και πλέον αιώνα, ένας άλλος de facto ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θεωρούνταν αποτυχημένος. Αναλυτές και δημοσιογράφοι τον κορόιδευαν και ιδίως τον είχαν ξεγράψει.

Μέχρι το τέλος του 1962, λίγοι πίστευαν πως υπήρχε μέλλον για τον πρώην αντιπρόεδρο, Ρίτσαρντ Νίξον. Το 1960 έχασε από τον Τζον Κένεντι και το ρεπουμπλικανικό κατεστημένο, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρόεδρου του, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, χάρηκαν για την ήττα του.

Μετά την ήττα του από τον Κένεντι, ο Νίξον ανασυντάχθηκε και μπήκε στην κούρσα για τον επόμενο κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, το 1962, εναντίον του Δημοκρατικού, Πατ Μπράουν. Ο Νίξον, που είχε διατελέσει βουλευτής και γερουσιαστής της πολιτείας, αρχικώς αναμενόταν να θριαμβεύσει και να χρησιμοποιήσει τη θέση του κυβερνήτη ως εφαλτήριο για την προεδρία. Αντ’ αυτού, ηττήθηκε από τον Μπράουν αφού κέρδισε μια σκληρή μάχη στις προκριματικές εκλογές εναντίον ενός Ρεπουμπλικανού που ήταν δημοφιλής στους Συντηρητικούς, οι οποίοι, τα επόμενα χρόνια, θα έπαιρναν τον έλεγχο του κόμματος.

Εκείνο τον Νοέμβριο, ο δημοσιογράφος Χάουαρντ Κ. Σμιθ έκανε μια εκπομπή με τίτλο «Η πολιτική νεκρολογία του Ρίτσαρντ Μ. Νίξον».

Στον απόηχο αυτών των ταπεινώσεων, η επιστροφή του εξαρτιόταν από το να πείσει τόσο τους Ρεπουμπλικανούς ψηφοφόρους, την ελίτ του κόμματος, όσο και τα μέσα ενημέρωσης με επιρροή, ότι στην πραγματικότητα δεν είχε τελειώσει. Το 1964 ο Νίξον φλέρταρε με το ενδεχόμενο να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία, αλλά έκανε πίσω.

Ο Ρίτσαρντ Νίξον αποφάσισε να υποστηρίξει τον Μπάρι Γκολντγουότερ, γερουσιαστή της Αριζόνα, που έχασε με συντριπτική διαφορά από τον Λίντον Τζόνσον, υποψήφιο πρόεδρο των Δημοκρατικών. Η προσκόλληση του Νίξον στον Γκολντγουότερ τού απέφερε εύσημα από τη βάση του κόμματος -ήταν ένας από τους λίγους επιφανείς Ρεπουμπλικανούς που επέμειναν στον γερουσιαστή-, αλλά δεν βοήθησε να αλλάξει η αντίληψη ότι ήταν πολιτικά «τελειωμένος». Στις ενδιάμεσες εκλογές του 1966 υποστήριξε στρατηγικά τους Ρεπουμπλικανούς, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν την αντίδραση των λευκών στο πρόγραμμα «Μεγάλη Κοινωνία» και στις πολιτικές για τα δικαιώματα των μαύρων.

Μέχρι το 1968 ο Νίξον είχε καθιερωθεί ως μετρ της εξωτερικής πολιτικής, έχοντας πραγματοποιήσει πολλές παγκόσμιες περιοδείες τη δεκαετία του 1960 και είχε αναδειχθεί σε αψύ επικριτή της κυβέρνησης Τζόνσον.

Μπορεί η περίοδος της εσωστρέφειας του Τραμπ να ήταν συντομότερη, αλλά, όπως και ο Νίξον στα μέσα της δεκαετίας του ’60, θεωρείται ο de facto «βασιλιάς του κόμματος». Τώρα και αυτός, επίσης, αναμετράται με έναν δημοφιλή κυβερνήτη από μια μεγάλη πολιτεία.

Στις προκριματικές εκλογές του το 1968, ο Νίξον έπρεπε στην πραγματικότητα να υπερκεράσει τρεις εξέχοντες Ρεπουμπλικανούς κυβερνήτες – τον Τζορτζ Ρόμνεϊ του Μίσιγκαν, τον Νέλσον Ροκφέλερ της Νέας Υόρκης και τον Ρόναλντ Ρίγκαν της Καλιφόρνιας.

Ο Ρίγκαν, ο οποίος είχε νικήσει τον κυβερνήτη Μπράουν της Καλιφόρνιας το 1966, ήταν μεγαλύτερος από τον Νίξον, αλλά είχε την έπαρση και την άνεση ενός πολύ νεότερου ανθρώπου, παντρεύοντας την αισιοδοξία με την απήχηση, ιδιότήτες που ο Νίξον δεν είχε ποτέ.

Ακριβώς όπως ο ΝτεΣάντις με τον «πόλεμο» εναντίον της Disney και την κουλτούρα του «Woke» προσπαθεί να ξεπεράσει τη ρητορική του Τραμπ, ο Ρίγκαν ξεπέρασε τον Νίξον με την περιφρόνησή του στο πρόγραμμα του Τζόνσον για τα πολιτικά δικαιώματα, το αντιπολεμικό κίνημα και την αναδυόμενη αντικουλτούρα των χίπις. Καταφέρθηκε εναντίον της «μικρής μειοψηφίας των μπίτνικς και των ριζοσπαστών» που αναστάτωναν την Καλιφόρνια και αποδόμησε με επιτυχία τον Μπράουν, ο οποίος παρατήρησε, σοκαρισμένος, μετά τον θρίαμβο του Ρίγκαν ότι «είτε μας αρέσει είτε όχι, ο λαός θέλει τον διαχωρισμό των φυλών».

Ο Νίξον κέρδισε τον Ρίγκαν σε μία από τις τελευταίες προκριματικές εκλογές, όπου οι εκλέκτορες, και όχι η βούληση των ψηφοφόρων, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του υποψηφίου.

Εδώ το παρόν αποκλίνει από την Ιστορία. Ο Νίξον ήταν πολύ πιο εσωστρεφής, μεθοδικός και πολιτικά σκεπτόμενος από τον Τραμπ. Ηταν, μέχρι το 1968, ισχυρότερος υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές, κερδίζοντας τις περισσότερες ψήφους, σε αντίθεση με τον Τραμπ που έχασε δύο φορές τη λαϊκή ψήφο, το 2016 και το 2020. 

Αλλά, όπως ακριβώς οι πολλές υποψηφιότητες για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών τότε λειτούργησαν προς όφελος του Νίξον, έτσι μπορεί να λειτουργήσει και για τον Τραμπ, ειδικά αν αρκετοί άλλοι υποψήφιοι δεν αποσυρθούν. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ο Τραμπ μπορεί να χρειαστεί νίκες μόνο σε κρίσιμες πολιτείες, όπως η Νότια Καρολίνα, για να πάρει το χρίσμα. Ο πυρήνας των οπαδών του μπορεί να είναι αρκετός. Αν και η εκστρατεία του Τραμπ το 2016 ήταν συχνά ασύντακτη, κατάφερε να διαχειριστεί την αντίθεση της βάσης στην παγκοσμιοποίηση και το ελεύθερο εμπόριο. Με τον τρόπο του Νίξον, ο Τραμπ αξιοποίησε τους αντιδραστικούς του κόμματός του.

Το ερώτημα είναι αν ο Τραμπ μπορεί να το ξανακάνει. Ενα από τα μεγάλα πολιτικά πλεονεκτήματα του Νίξον ήταν να παίρνει, ακόμη και στο απόγειο των δυνάμεών του, τη θέση του αουτσάιντερ – να πείθει την κρίσιμη μάζα των ψηφοφόρων ότι αυτοί, και αυτός, ήταν οι παρείσακτοι. Για τον αυτοδημιούργητο Νίξον αυτό ήταν μια τύποις «φυσική» υπόθεση. Ο Τραμπ, αν και γιος εκατομμυριούχου του real estate, εντούτοις υιοθέτησε την ίδια στάση αποτελεσματικά καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας.

Ο ΝτεΣάντις μπαίνει στη μάχη ελπίζοντας ότι τα πολλά αρνητικά του Τραμπ, τα δικαστικά του προβλήματα, το παρελθόν του, τον καθιστούν τελικά πιο αδύναμο απ’ ό,τι φαίνεται σήμερα. Αλλά, αν δούμε τον ιστορικό παραλληλισμό, ακόμη και ο Ρίγκαν, ένα σπάνιο πολιτικό ταλέντο, δεν μπόρεσε να εκτοπίσει τον Νίξον. Οπως υποδηλώνει η πρόσφατη πανωλεθρία του ΝτεΣάντις στο Twitter, θα πρέπει να βελτιώσει γρήγορα και σημαντικά το κύρος του. Ισως τότε, με τη βοήθεια μιας κατάρρευσης του Τραμπ, να μπορεί να ελπίζει για το 2024 – ή ακόμη και, όπως υποδηλώνει το παράδειγμα του Ρίγκαν, για μια μελλοντική προεδρική υποψηφιότητα.

Αν το 1968 αποτελεί οδηγό, ο Τραμπ θα είναι δύσκολο να νικηθεί. Σε ένα πολυπληθές πεδίο, ανάμεσα σε μια νεότερη γενιά διεκδικητών, όπως ο ΝτεΣάντις, ο Τραμπ θα πρέπει να ανταποκριθεί εκ νέου στο είδος λαϊκισμού. Ισως τα καταφέρει.

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT