Ο Πούτιν καλείται να διαχειριστεί τη σοβαρότερη κρίση αμφισβήτησης στα 23 χρόνια της κυριαρχίας του. Ο Πριγκοζίν και η μισθοφορική ομάδα Βάγκνερ είναι το τέρας που εξέθρεψε το ίδιο το καθεστώς Πούτιν και τώρα στρέφεται κατά του δημιουργού της. Η Βάγκνερ αποτέλεσε σημαντικό διπλωματικό εργαλείο, κυρίως όπου οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας δεν ήθελαν ή δεν ήταν ικανές να επιχειρήσουν.
Το αποτύπωμα της Μόσχας στην αφρικανική ήπειρο οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στον Πριγκοζίν, του οποίου ζητήθηκε η συνδρομή, όπως άλλωστε και του προέδρου των Τσετσένων, Καντίροφ, λόγω της διαπίστωσης ότι η ρωσική στρατιωτική μηχανή δεν ήταν ικανή να φέρει σε πέρας την αποστολή της μετά την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022.
Ο Πούτιν «πληρώνει» την επιλογή να δημιουργήσει μηχανισμούς αλληλεπικαλυπτόμενης κυριαρχίας με στοιχεία τύπου Πριγκόζιν προκειμένου να εδραιωθεί στο εσωτερικό.
Τις ώρες που γραφόταν το κείμενο δυνάμεις της Βάγκνερ διέσχιζαν το Βορονέζ με κατεύθυνση προς Μόσχα (520 χλμ απόσταση), με άντρες της εθνικής φρουράς αρχικά να παρακολουθούν αμέτοχοι.
Υπήρχαν αναφορές ότι η αεροπορία σχεδίαζε να πλήξει το κομβόι των ανδρών της Βάγκνερ (αρκετά ευάλωτο), κάτι που δείχνει ότι ο στόχος είναι να ελεγχθούν έγκαιρα και δυναμικά οι στασιαστές για να αποφευχθεί το αιματοκύλισμα και ένας οιονεί εμφύλιος.
Ποιοι είναι λοιπόν οι καθοριστικοί παράγοντες που θα κρίνουν την έκβαση της ανταρσίας/απόπειρας πραξικοπήματος;
Η αποφασιστικότητα και η ετοιμότητα των δύο πλευρών, με την καθεμιά να θέλει να κερδίσει τις εντυπώσεις ειδικά τις πρώτες ώρες.
Η αφοσίωση των δυνάμεων ασφαλείας, του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών στον Πούτιν και ο βαθμός διείσδυσης (αν υφίσταται) σε αυτά του Πριγκόζιν. Εν τέλει η στάση του security apparatus απέναντι στην ανταρσία.
Η ικανότητα, πέραν της προθυμίας, του κλειστού συστήματος ασφαλείας του Πούτιν να ανταπεξέλθει μίας τέτοιας κρίσης. Είναι δεδομένα διεφθαρμένο, το ερώτημα είναι αν θα αποδειχθεί και αναποτελεσματικό. Πρόκειται έτσι και αλλιώς για ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα στους «αυλικούς» του Πούτιν, μια και ο Πριγκόζιν ανήκε σε αυτούς, μόνο που…ξέφυγε διεκδικώντας ρόλο σχεδόν ισότιμο με τον πρόεδρο.
Ο συντονισμός ανάμεσα σε όσους επιθυμούν την αλλαγή καθεστώτος στη Ρωσία. Μπορούν οι εναπομείνασες φιλελεύθερες δυνάμεις, που βρίσκονται στο περιθώριο, να συνταχθούν με τον Πριγκόζιν; Είναι απίθανο ακόμη και να εκδηλωθούν, ενώ στο δίλημμα (αν προέκυπτε) Πούτιν ή Πριγκοζίν η απάντηση μόνο εύκολη δεν είναι.
Και η Δύση μοιάζει τις πρώτες ώρες μουδιασμένη, με μια αναμενόμενη δήλωση Ευρωπαίου αξιωματούχου πως ότι συμβαίνει είναι εσωτερικό ζήτημα της Ρωσίας. Είναι λογικό εξάλλου να μη θέλουν οι δυτικοί να ταυτιστούν με τον Πριγκοζίν και να δώσουν έτσι λαβή στον Πούτιν να τους δαιμονοποιήσει περαιτέρω. Άλλωστε αν συνέβαινε η ανατροπή του Πούτιν υπό τις παρούσες συνθήκες και τον Πριγκόζιν το πιθανότερο είναι πως θα ακολουθούσε το χάος.
Ο κ. Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, καθηγητής του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος και αναλυτής διεθνών θεμάτων στον ΑΝΤ1.
