«Ακούστε την απλή αλήθεια: Είμαστε αντιμέτωποι με ένα σύστημα όπου οι υπεύθυνοι των πολυεθνικών ομίλων μέσων μαζικής ενημέρωσης αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων ανταμείβονται για να εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους. Αγωνιζόμαστε για την επιβίωση του επαγγέλματός μας».
Αυτό είναι το μήνυμα με το οποίο το σωματείο των ηθοποιών του Χόλιγουντ SAG-AFTRA, το οποίο εκπροσωπεί 160.0000 μέλη, καλεί σε συμμετοχή στις απεργιακές κινητοποιήσεις που έχει ξεκινήσει από τις 13 Ιουλίου.
Η απεργία του σωματείου έρχεται σε συνέχεια αντίστοιχης κινητοποίησης των σεναριογράφων του Χόλιγουντ από τον περασμένο Μάιο.
Here’s the simple truth: We’re up against a system where those in charge of multibillion-dollar media conglomerates are rewarded for exploiting workers. We’re fighting for the survival of our profession.
Read more from your Negotiating Committee: https://t.co/kygjwEpfiU pic.twitter.com/U28BPqEizS
— SAG-AFTRA (@sagaftra) July 18, 2023
Ηθοποιοί και σεναριογράφοι ζητούν από τα μεγάλα στούντιο και τους παραγωγούς βελτίωση των αμοιβών και προστασία τους από την επέλαση της τεχνολογίας της Τεχνητής Νοημοσύνης που θεωρούν ότι απειλεί τον καλλιτεχνικό κόσμο.
Οι απεργοί του Χόλιγουντ πραγματοποίησαν συνάντηση μέσω Zoom τη Δευτέρα προκειμένου να οργανώσουν τις επόμενες κινήσεις τους, κατά την οποία καταγράφηκε η διαφαινόμενη ριζοσπαστικοποίηση του κλάδου.
Το στίγμα είχε δώσει με την πύρινη ομιλία της την περασμένη Πέμπτη η πρόεδρος του σωματείου, Φραν Ντρέσερ, γνωστή από τον πρωταγωνιστικό ρόλο της στην κωμική σειρά της δεκαετίας του 1990 «Νταντά αμέσου δράσεως».
Από την πλευρά τους, τα κορυφαία στελέχη του Χόλιγουντ δεν ήταν προετοιμασμένα για μία τέτοια εξέλιξη ούτε περίμεναν τη διπλή απεργία, την πρώτη στο Χόλιγουντ από το 1960, που ήρθε μετά την κατάρρευση των συνομιλιών για τη σύναψη νέων συμβολαίων.
Χάος στο Λος Άντζελες
Η απεργία βύθισε το Λος Άντζελες στο χάος, ενώ κάποιοι υποστηρίζουν πως θα μπορούσε να είναι μακρά και καταστροφική.
Τα γυρίσματα των ταινιών έχουν σταματήσει. Οι αστέρες εγκατέλειψαν τις καμπάνιες προώθησης ταινιών και τηλεοπτικών σειρών. Ο Ματ Ντέιμον, ο Κίλιαν Μέρφι και άλλοι ηθοποιοί αποχώρησαν από την πρεμιέρα της πολυαναμενόμενης ταινίας «Oppenheimer» της Universal Pictures στο Λονδίνο το βράδυ της περασμένης Πέμπτης.
Η φθινοπωρινή τηλεοπτική σεζόν είναι στον αέρα, χωρίς νέα επεισόδια αγαπημένων σειρών και οι εταιρείες μέσων ενημέρωσης που δίνουν μάχη επιβίωσης στην εποχή του streaming θα μπορούσαν να δουν τις εισπράξεις τους να βυθίζονται περαιτέρω.
«Θα χυθεί πολύ αίμα», δήλωσε ο Τζόναθαν Τάπλιν, επικεφαλής του Annenberg Innovation Lab στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας (USC), μιλώντας στους LA Times. «Aυτή η ιστορία δεν θα έχει καλό τέλος», πρόσθεσε ο ίδιος.
Χρέη και συγχωνεύσεις
Η διπλή απεργία δεν θα μπορούσε να έχει έρθει σε χειρότερη συγκυρία για τις παραδοσιακές εταιρείες ψυχαγωγίας.
Οι επιχειρήσεις τους δεν έχουν ανακάμψει πλήρως από την πανδημία. Η Walt Disney, η Paramount Global και η Warner Bros. Discovery έχουν βουνό χρεών λόγω συγχωνεύσεων, αλλά και λόγω της παραγγελίας δεκάδων εκπομπών με σκοπό να αυξήσουν τις υπηρεσίες streaming. Επιπλέον, έχουν καταγράψει κατακόρυφη απώλεια θεατών που στράφηκαν προς το Netflix και άλλες υπηρεσίες streaming.
«Τα οικονομικά της βιομηχανίας είναι πολύ δύσκολα – τα χειρότερα που έχουμε δει ποτέ», σύμφωνα με τον βετεράνο αναλυτή μέσων ενημέρωσης Μάικλ Νέιθανσον. «Μια παρατεταμένη απεργία θα κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα», σημείωσε ο ίδιος.
Χαρακτηριστικά πόλωσης
Οι πρόσφατες απεργιακές κινητοποιήσεις δημιούργησαν κλίμα πόλωσης στο Χόλιγουντ που παίρνει χαρακτηριστικά ευρύτερης πολιτιστικής σύγκρουσης, φέρνοντας φαινομενικά αντιμέτωπους τους εργαζόμενους με το 1% της Αμερικής.
Στις απεργιακές κινητοποιήσεις και στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, οι πλούσια αμειβόμενοι ηγέτες της βιομηχανίας, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Disney Μπομπ Ίγκερ και ο επικεφαλής της Warner Bros. Discovery Ντέιβιντ Ζάσλαβ, παρουσιάζονται ως κακοποιοί καρτούν.
Έξω από τα κεντρικά γραφεία της Disney στο Μπέρμπανκ την Παρασκευή, ένας απεργός κρατούσε πλακάτ με το πρόσωπο του Ίγκερ πάνω σε φιγούρα της Μαρίας Αντουανέτας η οποία ήταν έτοιμη να γευτεί γλυκό, συνοδευόμενο από την ερώτηση «Τι θα έλεγες να μοιραστείς λίγο από το κέικ, Μπομπ;».
«Έχουμε να κάνουμε με ταξικό πόλεμο», δήλωσε ο Nέιθανσον. «Πρόκειται για κάτι περισσότερο από τις συμβάσεις εργασίας τους και αυτό φαίνεται από τις δηλώσεις τους για την κοινωνία και τη δικαιοσύνη. Επιδιώκουν να εκτονώσουν την οργή τους στα στελέχη των στούντιο».
Η πρόεδρος της SAG-AFTRA Φραν Ντρέσερ αποθεώθηκε από τους απεργούς μετά την ομιλία την περασμένη Πέμπτη με την οποία ανακοίνωσε την ομόφωνη απόφαση για την προκήρυξη απεργίας κατά της Ένωσης Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP), η οποία εκπροσωπεί στις διαπραγματεύσεις τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης.
“You have to wake up and smell the coffee.”
SAG-AFTRA President Fran Drescher delivers an impassioned speech as Hollywood actors go on strike for the first time since 1980. pic.twitter.com/YdKsj9hMew
— The Associated Press (@AP) July 13, 2023
Τα αιτήματα των ηθοποιών
Οι ηθοποιοί ζητούν αύξηση των κατώτατων αμοιβών και διαμοιρασμό εσόδων με τις εταιρείες streaming. Έχουν ζητήσει επίσης προστασία από τη χρήση τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι συγγραφείς έχουν παρόμοια αιτήματα.
«Ολόκληρο το επιχειρηματικό μοντέλο έχει αλλάξει λόγω του streaming, της ψηφιακής τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης», δήλωσε η Ντρέσερ.
Οι εκπρόσωποι των εταιρειών υπερασπίστηκαν την προσφορά που υπέβαλαν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους ηθοποιούς, κάνοντας λόγο για τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση στις ελάχιστες αμοιβές εδώ και 35 χρόνια.
Προς το παρόν, δεν είναι σαφές πότε θα μπορούσαν να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις με το σωματείο τους, ενώ οι συνομιλίες με τους συγγραφείς και σεναριογράφους έχουν παγώσει εδώ και πάνω από δύο μήνες.
«Το τέλος της πραγματικότητας»
Ο Τάπλιν, πρώην παραγωγός ταινιών που έχει γράψει βιβλίο για την Τεχνητή Νοημοσύνη, με τίτλο «Το τέλος της πραγματικότητας: Πώς τέσσερις δισεκατομμυριούχοι ξεπουλάνε το μέλλον μας», δήλωσε ότι η απειλή «για όλη την καλλιτεχνική παραγωγή είναι κολοσσιαία».
«Δεν θέλουν πλέον να πληρώνουν για κομπάρσους, οπότε θα μπορούσαμε να βλέπουμε σκηνές ακόμα και με 5.000 κομπάρσους AI», ανέφερε ο ίδιος.
Η τεχνολογία έχει επίσης φέρει τα πάνω-κάτω στην ιεραρχία του Χόλιγουντ. Στην ένωση των παραγωγών συμμετέχουν πλέον τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Amazon, η Apple και το Netflix – εταιρείες που δεν έχουν παράδοση στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Παλαιότερα στελέχη του κλάδου σχολιάζουν πως η ένωση, ακόμη και στις καλές εποχές της, δεν χαρακτηριζόταν για το ομαδικό της πνεύμα ούτε για το πνεύμα συνεργασίας. Οι εταιρείες-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Disney, της NBC Universal της Comcast και του Netflix, συνήθως ανταγωνίζονται μεταξύ τους διεκδικώντας μεγαλύτερο μερίδιο σε κοινό και έσοδα.
Θα μπορούσε η μεταβαλλόμενη σύνθεση στην AMPTP να σταθεί εμπόδιο σε μια συμφωνία; Ο εκπρόσωπος της ένωσης, Σκοτ Ρόβε απαντά πως «οι εταιρείες παραμένουν ενωμένες».
Ωστόσο, σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί σε παλαιότερες κινητοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της απεργίας 100 ημερών των συγγραφέων τη σεζόν 2007-2008, προς το παρόν, δεν έχει εμφανιστεί ηγετικό στέλεχος που θα μπορούσε να μεσολαβήσει για την επίτευξη εργασιακής ειρήνης.
Δεν υπάρχουν ηγέτες που να έχουν προσφερθεί να χειριστούν την κατάσταση και να δώσουν λύση, σχολιάζουν στελέχη του κλάδου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι όλοι τους είναι νεοεισερχόμενοι, καθώς και στο ότι το 2023 η τεχνολογία ουσιαστικά αλλάζει τα επιχειρηματικά σχέδια των περισσότερων.
Ποιοι αντέχουν στην «καταιγίδα»
Η Wall Street έχει ήδη προεξοφλήσει το αποτέλεσμα της διένεξης, «τιμωρώντας» τις μετοχές των παλαιότερων «παικτών» του κλάδου των μέσων ενημέρωσης.
Από την έναρξη της απεργίας των σεναριογράφων τον Μάιο, η μετοχή της Disney έχει υποχωρήσει κατά 13% στα 88,62 δολάρια ανά μετοχή. Η Paramount έχει πέσει περισσότερο από 30% στα 15,96 δολάρια ανά μετοχή και η Warner Bros. Discovery έχει υποχωρήσει σχεδόν 7% στα 12,40 δολάρια.
Η μετοχή της WBD, στην οποία ανήκουν η HBO και το CNN, έκλεισε στα 12,40 δολάρια την Παρασκευή, καταγράφοντας πτώση σχεδόν 50% από τον Απρίλιο του 2022, όταν η μικρότερη Discovery απορρόφησε τη WarnerMedia – σε μία συμφωνία που φόρτωσε στην εταιρεία χρέος άνω των 45 δισ. δολ..
Αντίθετα, η μετοχή του Netflix έχει εκτιναχθεί κατά 36% στα 441,91 δολάρια από την έναρξη της απεργίας των συγγραφέων.
Το Netflix διαθέτει πλέον υψηλότερη χρηματιστηριακή αξία κατά σχεδόν 200 δισ. δολάρια σε σχέση με την Disney, τη μεγαλύτερη εταιρεία ψυχαγωγίας στον κόσμο, η οποία αποτιμάται στα 162 δισ. δολ..
«Οι επενδυτές υποστηρίζουν ότι το Netflix μπορεί να αντέξει την καταιγίδα», δήλωσε ο Nέιθανσον. «Φτιάχνουν πολλές σειρές και έχουν απόθεμα. Διαθέτουν επίσης πολύ μεγαλύτερη διεθνή παραγωγή την οποία μπορούν να εισάγουν».
Ο Ίγκερ, επικεφαλής της Disney, μιλώντας στο CNBC την περασμένη εβδομάδα, στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου των μεγιστάνων των μέσων ενημέρωσης που πραγματοποιήθηκε στο γραφικό Sun Valley του Άινταχο, παραδέχθηκε ότι υποτίμησε τις πρόσφατες προκλήσεις.
«Οι ανατρεπτικές δυνάμεις που λυμαίνονται τον κλάδο εδώ και καιρό είναι ισχυρότερες από όσο νόμιζα», δήλωσε ο Ίγκερ. «Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αυτό», πρόσθεσε.
Η Disney έχει ήδη περικόψει σχεδόν 7.000 θέσεις εργασίας φέτος σε μια προσπάθεια να εξοικονομήσει 5,5 δισ. δολ.. Ο Ίγκερ άφησε επίσης να εννοηθεί ότι η Disney θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταργήσει υπηρεσίες της, ενδεχομένως ακόμη και το τηλεοπτικό δίκτυο ABC.
«Βλέπουμε επιτάχυνση στο κόψιμο των καλωδίων», δήλωσε ο Νέιθανσον, καθώς και οι διαφημιστές δεν υποστηρίζουν πλέον τα δίκτυα, όπως στο παρελθόν.
Η μάχη των παραδοσιακών δικτύων
Τα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα – ABC, CBS, NBC και Fox – αναμένεται να υποστούν πλήγμα από τη διπλή απεργία, καθώς εξαρτώνται περισσότερο από τα νέα προγράμματα.
Αν οι κινητοποιήσεις ηθοποιών και συγγραφέων δεν τερματιστούν πριν από τον Οκτώβριο, πιθανόν να μην προχωρήσει η παραγωγή νέων τηλεοπτικών σειρών μέχρι το νέο έτος.
Κάτι που θα είχε ακόμα και καταστροφικές συνέπειες σε μία εποχή που τα παραδοσιακά δίκτυα αγωνίζονται να κρατήσουν το κοινό τους.
«Τα δίκτυα έχουν αθλητικά και ειδήσεις, αλλά πολλοί από τους τηλεθεατές τους παραμένουν εκεί για να παρακολουθήσουν τα σόου της prime time», σύμφωνα με τον Νιλ Μπέγκλεϊ, αντιπρόεδρο της Moody’s Investors Service. «Υπάρχουν προσδοκίες ότι το φθινόπωρο θα αποτελέσει την αρχή της νέας σεζόν. Τα δίκτυα θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να γεμίσουν το πρόγραμμά τους», τόνισε ο Μπέγκλεϊ.
Η φετινή ετήσια τηλεοπτική διαφημιστική αγορά ήταν υποτονική.
Από την άλλη, τα στελέχη των εταιρειών υποστηρίζουν ότι το οικονομικό βάρος για τις επιχειρήσεις τους θα μειωθεί για αρκετούς μήνες. Με περιορισμένη την παραγωγή, το κόστος θα είναι χαμηλότερο, γεγονός που μεταφράζεται σε υψηλότερα κέρδη – τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Τα στούντιο αναμένεται επίσης να αρχίσουν να ακυρώνουν συμφωνίες με σεναριογράφους για να εξοικονομήσουν περισσότερα.
Αλλά τελικά, τα δίκτυα και οι streamers θα ξεμείνουν από πρωτότυπες σειρές και τα στελέχη των μέσων ενημέρωσης θα αναγκαστούν να μετακινηθούν, εγκαταλείποντας τη σημερινή άκαμπτη στάση τους, προκειμένου να εκτονωθεί η κρίση.
«Δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα χωρίς ηθοποιούς», σχολίασε ο Μπέγκλεϊ, τονίζοντας πως «η απεργία των ηθοποιών ενίσχυσε τις θέσεις και των σεναριογράφων».
Η επόμενη ημέρα
Αναλυτές και έμπειρα στελέχη τονίζουν ότι η αγορά πιέζεται για να αφομοιώσει τις αλλαγές της τελευταίας πενταετίας. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούν πως το Χόλιγουντ θα έχει αλλάξει δραματικά μετά το τέλος της απεργίας.
«Θα υπάρξει συμφωνία», εκτίμησε ο Νέιθανσον, τονίζοντας πως «η απεργία θα επιταχύνει τις εξελίξεις» στο Χόλιγουντ, ενώ κάποιοι από τους «παίκτες», ακόμη και τους ισχυρούς, θα αποδυναμωθούν.
Με πληροφορίες από LA Times, Guardian, The Hoolywood Reporter, Reuters