Σε κάθε είδους προσπάθεια για απώλεια βάρους –είτε αυτό γίνεται με κάποια δίαιτα είτε με εγχείρηση, είτε με τα νέα περιβόητα ενέσιμα φάρμακα όπως το Ozempic και το Wegovy– υπάρχουν θετικά και αρνητικά. Ομως ένα πράγμα παραμένει σταθερό σε όλες τις περιπτώσεις: με όποιον τρόπο και αν χάνεις βάρος, χάνεις μαζί και μυϊκή μάζα.
Οι ειδικοί στα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας υπογραμμίζουν πως αυτό δεν είναι καθόλου ασήμαντο πρόβλημα, ειδικά για τις μεγαλύτερες ηλικίες. Η μυϊκή μάζα ελαττώνεται από μόνη της όσο περνούν τα χρόνια. Είναι φυσικό, φέρ’ ειπείν, ένας 70χρονος να έχει λιγότερους μυς και περισσότερο λίπος από έναν 30χρονο με το ίδιο βάρος. Οταν οι άνθρωποι χάνουν μεγάλη ποσότητα σωματικού βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως συμβαίνει στην περίπτωση εκείνων που παίρνουν το Ozempic, η απώλεια μυϊκής μάζας μπορεί να είναι αφύσικα ραγδαία, με σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία μας.
«Ακόμα γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για τις επιπτώσεις που έχουν αυτά τα φάρμακα στους γηραιότερους», δήλωσε η δρ Τζάνις Τζιν Χουάνγκ, επικεφαλής του τμήματος ενδοκρινολογίας και μεταβολισμού στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. Οι κλινικές μελέτες πάνω στη σεμαγλουτίδη, τη δραστική ουσία που περιέχεται στο Ozempic και το Wegovy, σχεδόν πάντοτε αφορούσαν άτομα 40-50 ετών. Αυτό το κενό στη γνώση των παρενεργειών κάνει πολλούς γιατρούς να βρίσκονται σε αμηχανία όταν καλούνται να συνταγογραφήσουν αυτά τα φάρμακα σε ασθενείς τρίτης ηλικίας.
Σε όσες κλινικές δοκιμές έχουν συμπεριληφθεί άτομα άνω των 65 ετών, έχει φανεί πως αυτά είναι πιο επιρρεπή στις γαστροοισοφαγικές παρενέργειες της σεμαγλουτίδης, όπως η ναυτία και ο έμετος. Φάνηκε επίσης πως είναι πιθανότερο να διακόψουν τη θεραπεία εξαιτίας των ανεπιθύμητων ενεργειών. Στις παρενέργειες εντάσσεται επιπλέον η κόπωση, η οποία είναι πιθανό να οφείλεται στην πτώση της αρτηριακής πίεσης που έρχεται ως αποτέλεσμα της ελάττωσης της τροφής που προσλαμβάνουν τα άτομα υπό θεραπεία. Η πτώση της πίεσης μπορεί να κάνει ακόμα τους χρήστες του Ozempic και του Wegovy να αισθάνονται ζαλάδα και εξάντληση.
Η υψηλή πίεση είναι συνηθισμένη στους μεγαλύτερους ενήλικες. Ταυτόχρονα όμως είναι και επιρρεπείς στην ορθοστατική υπόταση, μία ξαφνική πτώση της πίεσης του αίματος που οφείλεται στην απότομη αλλαγή στάσης από καθιστή ή ξαπλωμένη σε όρθια. Η απότομη απώλεια βάρους που έρχεται ως αποτέλεσμα της χρήσης του Ozempic και του Wegovy, μπορεί να επιδεινώσει την ορθοστατική υπόταση και να προκαλέσει συμπτώματα όπως τάση για λιποθυμία και αστάθεια.
Τα άτομα που έχουν προδιάθεση για –ή πάσχουν ήδη από– οστεοπόρωση χρειάζεται, επιπλέον, να είναι εξαιρετικά προσεκτικά με αυτά τα φάρμακα καθώς η ξαφνική απώλεια βάρους μπορεί να κάνει τα κόκαλά τους ακόμα πιο αραιά. Η πυκνότητα των οστών μας αλλάζει διαρκώς κατά τη διάρκεια της ζωής μας και η ξαφνική απώλεια μεγάλου βάρους μειώνει τη μηχανική πίεση που τους ασκούμε. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστικής μάζας, λέει ο δρ Σκοτ Χάγκαν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον με ειδίκευση στην παχυσαρκία. Η απώλεια βάρους μπορεί ακόμη να διαταράξει τους μηχανισμούς πρόσληψης και απορρόφησης ασβεστίου, που είναι απαραίτητο για τα κόκαλα, προσθέτει ο δρ Χάγκαν.
Στους άνω των 65 ετών έχουν καταγραφεί γαστροοισοφαγικές παρενέργειες, ζαλάδα, εξάντληση, ορθοστατική υπόταση, απώλεια οστικής μάζας κ.ά.
Η απώλεια μυϊκής μάζας μπορεί ακόμη να κάνει τους γηραιότερους ενήλικες να χάσουν τη δύναμή τους. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να βιώσουν δυσκολία ακόμα και στο να κουβαλήσουν τα ψώνια τους ή να ανέβουν μια σκάλα. «Αυτή η εικόνα ενός αδύναμου ενήλικα με οστεοπόρωση που κινδυνεύει να πέσει ανά πάσα στιγμή, που έχει σπασίματα στα κόκαλα και δυσκολεύεται να κάνει τις καθημερινές του δραστηριότητες, είναι κάτι που θέλουμε να αποφύγουμε», δήλωσε ο δρ Αντριου Κράφτσον, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Για οποιονδήποτε λαμβάνει θεραπεία με Ozempic και Wegovy, αλλά ειδικότερα για τους ηλικιωμένους, είναι καθοριστικής σημασίας να υπάρχει ένα καθημερινό πρόγραμμα ασκήσεων ενδυνάμωσης, όπως το να σηκώνει κανείς βάρη (στον βαθμό του δυνατού) αλλά και να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης ώστε να προστατευθεί από τη μυϊκή συρρίκνωση.
Λήψη πρωτεΐνης
Ο δρ Χάγκαν συνιστά οι χρήστες των συγκεκριμένων φαρμάκων να λαμβάνουν καθημερινά τουλάχιστον εκατό γραμμάρια πρωτεΐνης. Αυτό μπορεί να αποδειχτεί «κούρσα μετ’ εμποδίων», καθώς ο τρόπος δράσης τόσο του Ozempic όσο και του Wegovy σχετίζεται κατά βάση με την καταστολή της όρεξης για φαγητό.
Οι γιατροί μπορούν ακόμα να συνταγογραφούν χαμηλότερες δόσεις των φαρμάκων στους άνω των 60, όπως προτείνει ο δρ Κράφτσον, προκειμένου να μετριάσουν τις παρενέργειες και να στοχεύσουν σε μία πιο αργή απώλεια βάρους. «Οι άνθρωποι θα πρέπει να σκεφτούν λίγο καλύτερα τις επιθυμίες τους και να μην προσπαθούν να φτάσουν στα κιλά που είχαν όταν ήταν 18 ετών», δηλώνει ο Κράφτσον.
Κάθε εβδομάδα ωστόσο, ασθενείς έρχονται στο γραφείο του και του ζητούν ακριβώς αυτό, ανεξάρτητα από την ηλικία τους.
