Παρά τις μαζικότατες διαδηλώσεις και απεργίες των τελευταίων μηνών, το κοινοβούλιο του Ισραήλ θέσπισε χθες επισήμως τον νόμο που απαγορεύει στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας να εμποδίζει την εφαρμογή αποφάσεων της κυβέρνησης, κρίνοντάς τες ως «ανεφάρμοστες».
Η πρόταση νόμου πέρασε από τη δεύτερη και την τρίτη ανάγνωση με 64 ψήφους, έναντι 0, καθώς η αντιπολίτευση αποφάσισε να απέχει από την Κνέσετ και να στηρίξει τον αγώνα των διαδηλωτών. Πρόκειται για την πρώτη από μια ολόκληρη σειρά μελλοντικών «δικαστικών μεταρρυθμίσεων», που σκοπό έχουν να ελαττώσουν την ισχύ του ανωτάτου δικαστηρίου σε μια χώρα που δεν διαθέτει γραπτό σύνταγμα.
Η ανακοίνωση της πρόθεσης της κυβέρνησης να περάσει τις εν λόγω αλλαγές οδήγησε σε μερικές από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην Ιστορία της χώρας, που μετράει μόλις 75 χρόνια ζωής. Συνδικάτα εργαζομένων, πολιτικοί φορείς, ακόμη και μέλη της οικονομικής και στρατιωτικής ελίτ πολέμησαν τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια ήδη από τον Ιανουάριο, φοβούμενοι πως αυτή θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για το πέρασμα σε μια αυταρχική διακυβέρνηση, που θα απομακρύνει τη χώρα από τη δημοκρατική της πορεία και θα θέσει σε κίνδυνο την οικονομική της ευημερία.
Από τη μεριά της, η ακροδεξιά κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου υποστηρίζει πως η μεταρρύθμιση αυτή είναι απαραίτητη ώστε να επέλθει μια εξισορρόπηση των εξουσιών ανάμεσα στην Κνέσετ και το ανώτατο δικαστήριο του Ισραήλ, το οποίο κατά καιρούς στελέχη της κυβέρνησης το έχουν αποκαλέσει «ακροαριστερό».
Η κυβέρνηση έχει από την αρχή της θητείας της ενθαρρύνει με ποικίλους τρόπους τον εβραϊκό εθνικισμό και πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται πως η δικαστική αναμόρφωση θα αποτελέσει την αρχή του τέλους της σημαντικής προστασίας που έχουν μέχρι στιγμής άνθρωποι προερχόμενοι από μειονότητες ή κάτοικοι της χώρας που ασπάζονται διαφορετικά θρησκεύματα. Οι δικαστές με την πιο φιλελεύθερη κοσμοαντίληψη αποτελούσαν ένα σημαντικό ανάχωμα στην προέλαση πάσης φάσης μισαλλόδοξων και φοντα-μενταλιστών πολιτικών.
«Λυπηρή» χαρακτήρισε την ψήφιση του νομοσχεδίου ο Λευκός Οίκος, ενώ ο Νετανιάχου διαβεβαιώνει ότι τα δικαστήρια θα παραμείνουν ανεξάρτητα.
Το γεγονός πως η κυβέρνηση Νετανιάχου περιλαμβάνει ανθρώπους που οι αντιπαλαιστινιακές (και γενικότερα αντιαραβικές) απόψεις τους ανήκαν κάποτε στη σφαίρα του παρανόμου και πως ακόμη και ο ίδιος βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπόδικος για κατηγορίες που αφορούν δωροδοκία, απάτη και διαφθορά, κάνει πολλούς να αισθάνονται πως δεν πρόκειται στ’ αλήθεια για μια θεσμική μεταρρύθμιση, αλλά για μια «αρπαγή» της δικαστικής εξουσίας.
Στόχος του Νετανιάχου είναι, μετά την καλοκαιρινή διακοπή των κοινοβουλευτικών εργασιών, να προωθηθεί περαιτέρω η «μεταρρύθμιση» με έναν ακόμη νόμο που θα προβλέπει τον διορισμό των ανώτατων δικαστικών απευθείας από την Κνέσετ.
Βγήκε από το νοσοκομείο
Απευθυνόμενος στον ισραηλινό λαό αργά χθες το απόγευμα, ο Νετανιάχου, που το Σαββατοκύριακο εισήχθη εσπευσμένα στο νοσοκομείο για να του γίνει τοποθέτηση βηματοδότη, δήλωσε πως το προσεχές διάστημα θα υπάρξει ο χρόνος για συζητήσεις και οι επόμενες αλλαγές θα έχουν ευρύτερη συγκατάθεση. «Είμαστε έτοιμοι να προσεγγίσουμε την αντιπολίτευση για συζητήσεις. Κι αν χρειαστεί περισσότερος χρόνος μπορούμε να φτάσουμε και μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου», δήλωσε, ενώ πρόσθεσε πως η ολοκληρωθείσα μεταρρύθμιση ήταν «αναγκαία για τη δημοκρατία» και πως το ανώτατο δικαστήριο θα «παραμείνει αυτόνομο».
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Μπένι Γκαντζ εξάλλου δήλωσε σε μήνυμα που προβλήθηκε λίγο νωρίτερα, πως ο Νετανιάχου απογοήτευσε το Ισραήλ. «Αυτοί που πιστεύουν σήμερα ότι κέρδισαν θα διαπιστώσουν σύντομα πως αυτό που έγινε σήμερα είναι ένα μεγάλο λάθος για όλους μας», σχολίασε.
Λίγο αργότερα, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου αποκάλεσε την ψήφιση του νομοσχεδίου «λυπηρή» και τόνισε πως «ως φίλος του Ισραήλ, εδώ και πολλά χρόνια, ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε δημοσίως και σε ιδιωτικές συζητήσεις, ότι οι μεγάλες αλλαγές σε μια δημοκρατία, προκειμένου να έχουν διάρκεια πρέπει να συγκεντρώνουν την ευρύτερη δυνατή συναίνεση».
