Την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση της δικαστικής εξουσίας με στόχο την υποβάθμιση των αρμοδιοτήτων του ανωτάτου δικαστηρίου ψήφισαν χθες οι βουλευτές της Κνέσετ. Χιλιάδες διαδηλωτές έξω από το κτίριο και δεκάδες μέλη της αντιπολίτευσης εκδήλωσαν τη διαφωνία τους στην πρωτοβουλία της ακροδεξιάς κυβέρνησης. Στελέχη της κυβέρνησης Νετανιάχου αντέτειναν, στο μεταξύ, ότι η δικαστική εξουσία είναι αυτή που απειλεί τη δημοκρατία, για να δεσμευθούν ότι θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η αντιπαράθεση γύρω από το νομοσχέδιο, που έχει προκαλέσει τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην Ιστορία του Ισραήλ, αποκαλύπτει βαθύτερο ρήγμα μεταξύ των οπαδών ενός θεοκρατικού κράτους και όσων επιθυμούν τη διατήρηση της κοσμικής και πλουραλιστικής φύσης του κράτους.
Το νομοσχέδιο στερεί από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας τη δυνατότητα να αναστέλλει την ισχύ νόμων, κυβερνητικών πράξεων και διορισμών, τους οποίους θεωρεί «εκτός λογικής». Η κυβέρνηση Νετανιάχου επιδιώκει επίσης να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή στη διαδικασία επιλογής μελών του ανωτάτου δικαστικού οργάνου.
«Αρχίζοντας από σήμερα, το Ισραήλ θα είναι λίγο περισσότερο δημοκρατικό, λίγο περισσότερο εβραϊκό και τα υπουργικά μας χαρτοφυλάκια θα γίνουν λίγο πιο αποτελεσματικά. Με τη βοήθεια του Θεού, αυτή είναι μόνο η αρχή», είπε ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού και επικεφαλής ακροδεξιού κόμματος.
Επικριτές της κυβέρνησης υπενθυμίζουν ότι σε ένα κράτος, όπως το Ισραήλ, το οποίο δεν διαθέτει γραπτό σύνταγμα, η ισχύς και η ανεξαρτησία του ανωτάτου δικαστηρίου αποτελούσε τη μόνη δικλίδα ασφαλείας κατά ενδεχομένως άδικων αποφάσεων της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι η μεταρρύθμιση της δικαστικής εξουσίας προσφέρει ιδανική ευκαιρία στον Νετανιάχου να αποφύγει τις ποινικές διώξεις εις βάρος του για διαφθορά.
Την κυβέρνηση της χώρας ανησυχεί ιδιαίτερα η απειλή 10.000 εφέδρων των ενόπλων δυνάμεων ότι θα παραιτηθούν.
Παράνομοι οικισμοί
Το νομοσχέδιο αναμένεται επίσης να επιταχύνει την οικοδόμηση παράνομων εβραϊκών οικισμών στα κατεχόμενα, καθώς και την επίσημη προσάρτησή τους στο κράτος του Ισραήλ. Η υπονόμευση του ρόλου του ανωτάτου δικαστηρίου θα περιστείλει τα δικαιώματα αλλόθρησκων πολιτών του Ισραήλ, θα επεκτείνει τις ραββινικές αρμοδιότητες και θα θεσμοθετήσει τις διακρίσεις εναντίον ομοφυλόφιλων και γυναικών. Παρά τις δεσμεύσεις του Νετανιάχου ότι τα δικαιώματα των μειονοτήτων θα συνεχίσουν να γίνονται σεβαστά, οι επικριτές της πολιτικής του αμφισβητούν τις υποσχέσεις του. «Ενώπιόν μας βρίσκεται ένας σαφής κίνδυνος: η διατήρηση του αντιδημοκρατικού αυτού νομοθετήματος, ο διορισμός ιδεολόγων δικαστικών, η πάταξη κάθε αντίθετης φωνής στο δικαστικό σώμα και η κατάργηση του θώκου του γενικού εισαγγελέα, αρμόδιου για την έρευνα για τα πρωθυπουργικά σκάνδαλα», είπε ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Μπένι Γκαντζ.
Την ώρα που οι βουλευτές της αντιπολίτευσης εγκατέλειπαν την αίθουσα της Κνέσετ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ψήφιση του νόμου, διαδηλωτές συγκρούονταν με αστυνομικές δυνάμεις στην Ιερουσαλήμ, ενώ πολλές επιχειρήσεις έκλειναν τις πόρτες τους και το μεγαλύτερο εργατικό συνδικάτο της χώρας απειλούσε με προκήρυξη γενικής απεργίας εντός των προσεχών ημερών. Πιο ανησυχητική για την κυβέρνηση είναι η απειλή 10.000 εφέδρων των ενόπλων δυνάμεων ότι θα παραιτηθούν.
Διαδηλωτές διανυκτέρευσαν έξω από το κτίριο της βουλής, ενώ εκατοντάδες αντίπαλοι της κυβέρνησης απέκλεισαν χθες το πρωί τους δρόμους που οδηγούν στην Κνέσετ, με πολλούς από αυτούς να αλυσοδένονται σε κάγκελα. Η αστυνομία διέλυσε τους συγκεντρωμένους κάνοντας χρήση αντλιών νερού.
Στο εσωτερικό της αίθουσας χθες το πρωί, βουλευτές της αντιπολίτευσης κατήγγειλαν την υποκριτική στάση του υπουργού Αμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, ο οποίος υπερψήφισε το νομοσχέδιο παρά τις ενστάσεις που εξέφρασε δημόσια για το περιεχόμενό του. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου, ο Γκαλάντ συγκρούστηκε επανειλημμένα με τον εισηγητή και συνάδελφό του στο Λικούντ, υπουργό Δικαιοσύνης Γιαρίβ Λέβιν, θεωρούμενος ως αρχιτέκτονας της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης. Οι διαδηλώσεις στους δρόμους ισραηλινών πόλεων συνεχίστηκαν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, με έφιππες μονάδες της αστυνομίας να προσπαθούν ανεπιτυχώς να απομακρύνουν τους διαδηλωτές, που πυρπόλησαν κάδους απορριμμάτων σε δρόμους του Τελ Αβίβ. Η αστυνομία της Ιερουσαλήμ έκανε χρήση αντλιών νερού για να διαλύσει το πλήθος έξω από το κτίριο του ανωτάτου δικαστηρίου.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα το βράδυ της Δευτέρας, μία ημέρα μετά την τοποθέτηση βηματοδότη στο στήθος του, ο Νετανιάχου υιοθέτησε συμβιβαστικό ύφος και κάλεσε τους εφέδρους να μην εγκαταλείψουν το στράτευμα. «Ο κυβερνητικός μας συνασπισμός θα έλθει σε επαφή με την αντιπολίτευση για την έναρξη διαλόγου. Είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε τα πάντα», είπε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. Την αξία της δέσμευσης του Νετανιάχου για διάλογο αμφισβήτησε η αντιπολίτευση, επισημαίνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις για το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο διήρκεσαν μήνες, χωρίς αποτέλεσμα.
