Ο Κέβιν Μίτνικ ήρθε στον κόσμο στις 6 Αυγούστου 1963 από μια μεσοαστική οικογένεια Αμερικανών, μεγάλωσε στο Λος Αντζελες της Καλιφόρνιας κι έζησε μια ζωή που κάλλιστα θα μπορούσε να γίνει σενάριο ταινίας. Αρχικά, ήταν ένα συνηθισμένο παιδί με μια διόλου ανησυχητική κλίση προς τις φάρσες και τα μαγικά κόλπα. Στη συνέχεια, ωστόσο, η ροπή του προς την παραβατικότητα άρχισε να παίρνει πιο σαφές σχήμα. Στα 12 χρόνια του, ο Μίτνικ επινόησε έναν τρόπο εξαπάτησης των δημόσιων συγκοινωνιών και στα 16 του εισέβαλε στο ηλεκτρονικό δίκτυο μιας ιδιωτικής επιχείρησης. Στα 25 του έκανε μια πιο εξελιγμένη ηλεκτρονική απάτη, συνελήφθη, και πέρασε τον πρώτο του χρόνο στη φυλακή. Μία δεκαετία αργότερα εξέτισε μία ακόμη ποινή φυλάκισης, για τέσσερα χρόνια αυτή τη φορά, για πιο σοβαρή απάτη. Ηταν ζήτημα χρόνου από τις αθώες τηλεφωνικές φάρσες να καταλήξει στη λίστα του FBI με τους πιο καταζητούμενους απατεώνες. Ωστόσο, κανείς δεν θα τον μνημόνευε σήμερα εάν οι απάτες του δεν είχαν μια τεχνολογική πλευρά. Η παραβατικότητα του Μίτνικ εξελίχθηκε παράλληλα με την πρόοδο των υπολογιστών και γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι υπήρξε ένας πρωτοπόρος του κυβερνοεγκλήματος.
Οι Αμερικανοί που γεννήθηκαν στο μεταίχμιο μεταξύ των μπέιμπι μπούμερ και της γενιάς Χ, εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’60, ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με το Διαδίκτυο γύρω στα 30 τους, σε μια ομολογουμένως αρκετά προχωρημένη ηλικία συγκριτικά με τους μιλένιαλς, ή πόσο μάλλον με τους εκπροσώπους της γενιάς Ζ, που γεννήθηκαν κυριολεκτικά μέσα στα δίκτυα. Μπορεί στα 30 να μην είναι κάποιος κατασταλαγμένος απολύτως σε σχέση με τη ζωή του, αλλά έως τότε έχει σίγουρα παγιώσει κάποιες ροπές. Οταν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ακούστηκε για πρώτη φορά ο χαρακτηριστικός ήχος του μόντεμ στα δωμάτια των νέων, ανοίχτηκε ένα τεράστιο πεδίο ευκαιριών και ο καθένας είχε τη δυνατότητα να πειραματιστεί εκεί όπου τον έσπρωχναν τα ενδιαφέροντά του.
Την εποχή αυτή, ο 30χρονος Τζεφ Μπέζος, μετά μια επιτυχημένη πορεία σε τεχνολογικές επιχειρήσεις και με εκφρασμένο το ενδιαφέρον του για την επιχειρηματικότητα, αποφασίζει να ανοίξει ένα διαδικτυακό βιβλιοπωλείο, το Amazon, το οποίο σε λίγα χρόνια θα μετατραπεί στη μεγαλύτερη διαδικτυακή αγορά παγκοσμίως. Ο συνομήλικός του Κέβιν Μίτνικ, όμως, έχει εντελώς διαφορετικά όνειρα και γούστα. Κυρίως, του αρέσει να εξαπατά, και το Διαδίκτυο του ανοίγει τώρα μια λεωφόρο για να κάνει ακόμη πιο εξεζητημένα κόλπα.
Ο Μίτνικ έκλεψε δεδομένα, στοιχεία πιστωτικών καρτών, παραβίασε ισχυρά συστήματα ασφαλείας, αλλά το δυνατό του στοιχείο δεν ήταν κάποια εξελιγμένη τεχνική δεξιότητα στους υπολογιστές. Το 2003, κυκλοφόρησε και στη χώρα μας το βιβλίο του «Η τέχνη της απάτης», στο οποίο περιέγραφε με παραδείγματα τη μέθοδό του, που την είχε βαφτίσει «κοινωνική μηχανική». Η κοινωνική μηχανική ξεκινά από την κατανόηση λειτουργίας της ανθρώπινης ψυχολογίας. Αυτός που θέλει να εξαπατήσει, μπορεί να στοχεύσει αρχικά τη βάση της ιεραρχίας ενός οργανισμού, αποσπώντας από το τηλεφωνικό κέντρο ένα θραύσμα πληροφορίας, και να φτάσει μέχρι την κορυφή, με τη δύναμη του μυαλού και της παρατηρητικότητάς του.
Ολα τα παραδείγματα της εγκληματικής δραστηριότητας του Μίτνικ ακολουθούν το ίδιο μοτίβο. Το βασικό του μέλημα είναι η εκμετάλλευση των αδύναμων κρίκων. Με σχολαστικότητα, καταφέρνει να αποσπάσει πληροφορίες κι έτσι η εισβολή στα «απόρθητα» συστήματα γίνεται παιχνιδάκι. Εκανε επιθέσεις σε τράπεζες, σε δημόσιες υπηρεσίες, σε μεγάλες επιχειρήσεις, με την ίδια χαρακτηριστική άνεση. Ισχυριζόταν ότι δεν τον ενδιέφεραν τα λάφυρα. Η ανταμοιβή του ήταν η εκπλήρωση του στόχου, η απόδειξη ότι μπορούσε να σπάσει τα τείχη ασφαλείας. Φυσικά, αυτό το πλήρωσε ακριβά. Αλλά εκεί που κάποιος θα περίμενε να βγει από τη δεύτερη φυλακή ακόμη πιο αποφασισμένος, ο Μίτνικ έκανε στροφή 180 μοιρών.
Ο Κέβιν Μίτνικ, ο οποίος αναχώρησε από τον κόσμο στις 16 Ιουλίου 2023, νικημένος από καρκίνο στο πάγκρεας, ήταν ένας από τους πρώτους μετανοημένους χάκερ του Διαδικτύου. Μετά τις φυλακίσεις και τους ανελέητους και κινηματογραφικούς διωγμούς, ίδρυσε μια δική του επιχείρηση κυβερνοασφάλειας, ξεκίνησε να δίνει ομιλίες ανά τον κόσμο ενημερώνοντας σχετικά με το κυβερνοέγκλημα και δίνοντας συμβουλές προστασίας, δημοσίευσε βιβλία και μετασχημάτισε ολοκληρωτικά τη δημόσια εικόνα του. Ο κυβερνοεγκληματίας «κράκερ» έγινε ηθικός χάκερ.
Από την εποχή που άρχισε να δραστηριοποιείται ο Μίτνικ, στο κυβερνοέγκλημα άλλαξαν πολλά. Η ηλεκτρονική απάτη έγινε μια υπόθεση δισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως. Οι νεαροί που από το εφηβικό τους δωμάτιο εκθέτουν την τρωτότητα των συστημάτων μπήκαν στο στόχαστρο μεγάλων κυβερνητικών υπηρεσιών και επιχειρήσεων. Το χάκινγκ έγινε εξαιρετικά περιζήτητη και προσοδοφόρος δουλειά και σήμερα δεν χρειάζεται να κρύβεις τις παράνομες δραστηριότητές σου ως χάκερ: όσο πιο επιδέξιος γίνεσαι τόσο μεγαλώνει το ποσό που θα πάρεις όταν θα περάσεις στην απέναντι πλευρά. «Εκανα φυλακή για το χάκινγκ μου», έγραφε μελαγχολικά ο Μίτνικ, «τώρα οι άνθρωποι με προσλαμβάνουν για να κάνω τα ίδια πράγματα για τα οποία μπήκα στη φυλακή, αλλά με νόμιμο και ωφέλιμο τρόπο».
Με το αμφιλεγόμενο έργο της ζωής του, ο Μίτνικ απέδειξε ότι η τεχνολογία είναι ένα μέσο που ενισχύει την ανθρώπινη δημιουργικότητα κι εφευρετικότητα – είτε για καλό είτε για κακό. Πίσω απ’ τα εργαλεία βρίσκεται πάντα ένας πολυμήχανος νους με τον δικό του αξιακό κώδικα. Ο Μίτνικ, ως πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής απάτης, χρησιμοποίησε δεξιοτεχνικά το μυαλό του για να χειραγωγήσει ανθρώπους και οργανισμούς, στην αρχή ως «παραβάτης» και στη συνέχεια ως «μάγος». Με αυτή τη βασική γνώση, θα πρέπει να πορευόμαστε κι όλοι εμείς σήμερα. Ημασταν, κι εξακολουθούμε να είμαστε, τρωτοί απέναντι στους «μάγους» που εκμεταλλεύονται κι εργαλειοποιούν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Σε όλες τις ερωτήσεις ασφαλείας, η απάντηση είναι η ανθρώπινη φύση. Οπως έγραφε ο Μίτνικ, «ο πραγματικά αδύναμος κρίκος στα συστήματα ασφαλείας είναι πάντα ο ανθρώπινος παράγοντας». Κάποιος από αφέλεια, επιπολαιότητα, άγνοια ή υπερβολική σιγουριά θα κάνει το λάθος. Ας μη μας θαμπώνουν τα εργαλεία και οι μηχανές, γιατί στόχος είναι πάντα η κάμψη των λογικών μας αντιστάσεων.
Τέλος, μια τραγική ανθρώπινη όψη του θανάτου του Κέβιν Μίτνικ. Προσφάτως είχε παντρευτεί την Κίμπερλι Μίτνικ, η οποία είναι έγκυος στο πρώτο παιδί τους.
