ΜΟΣΧΑ. Το πρώτο μη επανδρωμένο της σεληνιακό όχημα εδώ και 47 χρόνια εκτόξευσε χθες η Ρωσία, σε μια προσπάθεια να αναδειχθεί στην πρώτη χώρα που θα πραγματοποιήσει προσσελήνωση στον νότιο πόλο του δορυφόρου της Γης. Η συγκεκριμένη περιοχή φέρεται να διαθέτει ίχνη νερού σε μορφή πάγου.
Η ρωσική σεληνιακή αποστολή, η πρώτη μετά το 1976, επιδιώκει να προλάβει την ινδική αποστολή Τσαντραγιάν-3, η οποία εκτοξεύθηκε από τη Γη τον περασμένο μήνα. ΗΠΑ και Κίνα σχεδιάζουν ήδη προγράμματα εξερεύνησης του νότιου πόλου της Σελήνης. Ο ρωσικός πύραυλος Σογιούζ, μεταφέροντας το εξερευνητικό σκάφος προσσελήνωσης Λούνα-25, εκτοξεύθηκε από το Κοσμοδρόμιο του Βοστότσνι στη ρωσική Απω Ανατολή χθες τα ξημερώματα. Το όχημα προσσελήνωσης εξήλθε από την τροχιά της Γης μία ώρα αργότερα, οπότε και το κέντρο ελέγχου ανέλαβε τον χειρισμό του εξερευνητικού οχήματος.
Το διαστημόπλοιο αναμένεται να φθάσει στην επιφάνεια της Σελήνης την 21η Αυγούστου, σύμφωνα με χθεσινές δηλώσεις του επικεφαλής των ρωσικών διαστημικών υπηρεσιών Γιούρι Μπορισόφ. «Τώρα πρέπει να περιμένουμε την 21η του μήνα. Ελπίζω ότι η προσσελήνωση θα διεξαχθεί χωρίς προβλήματα. Ελπίζω να φτάσουμε πρώτοι», είπε ο Μπορισόφ, μιλώντας στο προσωπικό του διαστημικού κέντρου του Βοστότσνι. Το διαστημόπλοιο Λούνα-25, που έχει μέγεθος μικρού αυτοκινήτου, είναι σχεδιασμένο να λειτουργήσει για έναν χρόνο, κινούμενο στον νότιο πόλο της Σελήνης. Εκεί, επιστήμονες της NASA και άλλων διαστημικών υπηρεσιών ανέφεραν τα τελευταία χρόνια ότι εντόπισαν ίχνη πάγου σε κρατήρες.
Η αποστολή Λούνα-25 είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το Κρεμλίνο, το οποίο φιλοδοξεί να αποδείξει ότι οι δυτικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, πολλές από αυτές με στόχο τον αεροδιαστημικό τομέα, δεν έχουν επηρεάσει τις διαστημικές του ικανότητες, ούτε και τη ρωσική οικονομία. Η προσσελήνωση, την οποία η Ρωσία σχεδιάζει εδώ και δεκαετίες, θα αποτελέσει επίσης απόδειξη της διαστημικής αυτονομίας της χώρας μετά τη διακοπή κάθε σχέσης με ξένες υπηρεσίες, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) σχεδίαζε να δοκιμάσει την πειραματική της κάμερα Pilot-D πάνω στο όχημα Λούνα-25. Το πείραμα, όμως, δεν κατέστη δυνατό μετά τη διάρρηξη των σχέσεων μεταξύ υπηρεσιών. «Οι ρωσικές φιλοδοξίες στη Σελήνη αποτελούν πρωτίστως μέσο προβολής ισχύος στη διεθνή σκηνή», λέει ο Ασίφ Σιντίκι, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Φόρνταμ των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός αστροναύτης Νιλ Αρμστρονγκ έγινε διάσημος το 1969 ως ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο φεγγάρι. Η σοβιετική αποστολή Λούνα-2 ήταν, όμως, αυτή που οδήγησε το πρώτο διαστημόπλοιο στον δορυφόρο της Γης και η πρώτη που συνετρίβη στην επιφάνειά του το 1959. Η αποστολή Λούνα-9 το 1966 πέτυχε την πρώτη ομαλή προσσελήνωση. Η Μόσχα στράφηκε μετά στην εξερεύνηση του Αρη, ενώ μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, η Ρωσία δεν είχε στείλει όχημα στο Διάστημα πέρα από δορυφόρους που τοποθετήθηκαν σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη.
Κρατήρες πάγου
Εδώ και αιώνες οι αστρονόμοι εκφράζουν εικασίες για την ύπαρξη νερού στη Σελήνη, η επιφάνεια της οποίας είναι 100 φορές ξηρότερη από αυτή της Σαχάρας. Χάρτες της NASA από το 2018 έδειχναν την ύπαρξη πάγου σε περιοχές υπό σκιά της Σελήνης, ενώ η αμερικανική υπηρεσία επιβεβαίωσε την παρατήρηση το 2020. Μεγάλες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Ευρώπη εξετάζουν αποστολές ομαλής προσσελήνωσης. Η ινδική αποστολή Τσαντραγιάν-2 απέτυχε το 2019. Στο δύσβατο έδαφος του νότιου πόλου της Σελήνης, η ανακάλυψη νερού θα αποτελούσε ιστορική εξέλιξη.
Ο Μπορισόφ ανέφερε ότι η ρωσική υπηρεσία Διαστήματος σχεδιάζει την πραγματοποίηση τριών τουλάχιστον επιπλέον σεληνιακών αποστολών μέσα στα επόμενα επτά χρόνια, ενώ Ρωσία και Κίνα βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τη διοργάνωση επανδρωμένης αποστολής. Ο εντοπισμός αποθεμάτων νερού στη Σελήνη θα επέτρεπε την παραγωγή οξυγόνου και καυσίμου, αλλά και πόσιμου νερού.
