Καθώς δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί συνεχίζουν να συμμετέχουν στις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στα εξαιρετικά αμφιλεγόμενα σχέδια της κυβέρνησης να αλλάξει το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, ένας στους τρεις πολίτες σκέφτεται να εγκαταλείψει τη χώρα, σύμφωνα με δημοσκόπηση που επικαλείται το BBC.
Οι διαδηλωτές θεωρούν ότι η μεταρρύθμιση θέτει σε κίνδυνο τη δημοκρατία. Ωστόσο, ο σκληροπυρηνικός κυβερνητικός συνασπισμός του Ισραήλ υποστηρίζει ότι οι ενέργειές του ενισχύουν τη δημοκρατία, διορθώνοντας ένα δικαστικό σύστημα όπου οι εκλεγμένοι πολιτικοί ανατρέπονται πολύ εύκολα.
Τη στιγμή που οι διαδηλωτές εξακολουθούν να ελπίζουν ότι οι νέοι νόμοι μπορούν να ανατραπούν, πολλοί παραδέχονται ότι η μετανάστευση είναι κάτι που έχουν σκεφτεί οι ίδιοι ή οι οικείοι τους.
Οι Ισραηλινοί ειδικοί σε θέματα μετεγκατάστασης τονίζουν ότι τους τελευταίους μήνες οι δουλειές τους παρουσιάζουν απρόσμενη άνθηση με δραματική αύξηση της ζήτησης για πληροφορίες.
Λίγοι μεταναστεύουν για πολιτικούς λόγους
Οι διεθνείς τάσεις υποδηλώνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που σκέφτονται να μεταναστεύσουν για πολιτικούς λόγους δεν το κάνουν τελικά. Πριν και μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ το 2016, πολλοί Αμερικανοί που αρχικά είχαν απειλήσει να μετακομίσουν στο εξωτερικό εγκατέλειψαν τις προσπάθειές τους.
Ωστόσο, στο Ισραήλ, η πρόσφατη πολιτική αναταραχή προκάλεσε βαθύ κοινωνικό διχασμό και σήμανε συναγερμό για «μετατόπιση» των πολιτών με βάση δημογραφικά στοιχεία.
Η σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού στηρίζεται σε υπερορθόδοξους Εβραίους και εθνικιστές με συντηρητικές αξίες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν ένα ταχέως αυξανόμενο τμήμα του πληθυσμού λόγω των σχετικά υψηλών ποσοστών γεννήσεων.
Απειλείται ο φιλελεύθερος τρόπος ζωής
Καθώς οι κοσμικοί Ισραηλινοί μετατρέπονται σε μειοψηφία στη χώρα, κάποιοι βλέπουν απειλή για τον φιλελεύθερο τρόπο ζωής τους. Παράλληλα, εκφράζουν ανησυχίες ότι τα δικαστήρια δεν θα είναι πλέον σε θέση να προστατεύσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα.
«Τους τελευταίους έξι μήνες μία αργή, σταδιακή δημογραφική διαδικασία, έγινε ξαφνικά εξαιρετικά εμφανής», τονίζει ο καθηγητής Άλον Ταλ, επικεφαλής του τμήματος δημόσιας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, τον οποίο επικαλείται το BBC.
Επισημαίνει ότι οι κοσμικοί Εβραίοι συνεχίζουν να επωμίζονται το μεγαλύτερο μερίδιο του φορολογικού βάρους στο Ισραήλ και εκτίουν το μεγαλύτερο μέρος της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, περνώντας συχνά χρόνια στην εφεδρεία. Η υπερορθόδοξη κοινότητα επωφελείται από τις εδώ και δεκαετίες ισχύουσες απαλλαγές από τον στρατό.
«Καμπανάκι» για την οικονομία
Ο καθηγητής Ταλ προειδοποιεί ότι η έξοδος, αν συμβεί, θα μπορούσε να είναι καταστροφική, με δυσανάλογες επιπτώσεις σε βασικούς τομείς όπως η υψηλή τεχνολογία, η ιατρική και ο ακαδημαϊκός χώρος.
«Όταν οι πραγματικά ταλαντούχοι άνθρωποι, οι οποίοι σηκώνουν στους ώμους τους την καινοτομία και την ανάπτυξη, αποφασίσουν ότι βαρέθηκαν και δεν θέλουν να ζουν σε μία χώρα που δεν τους αντιπροσωπεύει πλέον, τότε θα μπορούσαμε να δούμε μία κατάρρευση, μία οικονομική κατάρρευση», τονίζει.
Ανησυχία για την πολεμική ετοιμότητα
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προσέφερε στους ισραηλινούς στρατιωτικούς εφέδρους που διαμαρτύρονται για το σχέδιο δικαστικής μεταρρύθμισης κλάδο ελαίας, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για την πολεμική ετοιμότητα της χώρας.
Οι εκπρόσωποι των διαδηλωτών υποστηρίζουν ότι χιλιάδες έφεδροι έχουν σταματήσει να προσέρχονται για υπηρεσία. Ανάμεσά τους είναι εκατοντάδες πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας, η απουσία των οποίων από τις εβδομαδιαίες πτήσεις σημαίνει ότι από τον επόμενο μήνα μπορεί να μην πληρούν πλέον τις προϋποθέσεις για μάχη.
Israeli PM Benjamin Netanyahu calls off his vacation to hold a special meeting with Army Chief Herzl Halevi amid reports over damage to military preparedness, after army reservists refused to report for duty in protest to govt’s controversial judicial reforms pic.twitter.com/3jj51oP9YU
— TRT World Now (@TRTWorldNow) August 13, 2023
Καθώς το Ισραήλ αντιμετωπίζει πιθανές αναζωπυρώσεις της έντασης με το Ιράν, τον Λίβανο και τους Παλαιστίνιους, ο Νετανιάχου εξαγριώθηκε, σε ηχογραφημένη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που διέρρευσε σε τηλεοπτικό σταθμό στις 12 Ιουλίου, κατά της «ανυπακοής» που απειλεί τη στρατιωτική ετοιμότητα.
Οι διαδηλωτές ενοχλήθηκαν και απαντώντας υπενθύμισαν ότι πολλοί από τους εφέδρους έχουν οριστεί ως εθελοντές, καθώς και ότι η μη εμφάνισή τους αποτέλεσε έσχατο μέσο για την υπεράσπιση της ισραηλινής δημοκρατίας.
Συγκαλώντας τα ανώτατα κλιμάκια για διαβουλεύσεις σχετικά με την κρίση αργά την Κυριακή, ο Νετανιάχου έριξε κάπως τους τόνους, λέγοντας σε ανακοίνωσή του ότι «απορρίπτει πλήρως το καθεστώς της υπό όρους εφεδρείας».
«Χορός στο κατάστρωμα του Τιτανικού»
Ο Νετανιάχου ήταν ασαφής σχετικά με το αν θα προχωρήσει σε εφαρμογή απόφασης κατά του νόμου σχετικά με την υπό όρους εφεδρεία. Υπενθύμισε, απευθυνόμενος στους στρατιωτικούς ότι, σε μία δημοκρατία, ο στρατός είναι υποταγμένος στην εκλεγμένη κυβέρνηση.
Μια τέτοια συζήτηση μοιάζει με «χορό στο κατάστρωμα του Τιτανικού», δήλωσε ο Άμος Γκιλάντ, στρατηγός εν αποστρατεία των ισραηλινών στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών και αναλυτής, στο Army Radio τη Δευτέρα, αναφερόμενος στην αντίληψη ότι η χώρα είναι ευάλωτη στους εχθρούς της.
Ο στρατός έχει μέχρι στιγμής αναγνωρίσει «περιορισμένες» επιπτώσεις από τη διαμαρτυρία των εφέδρων, επικαλούμενος την απώλεια βετεράνων εκπαιδευτών.
Με πληροφορίες από Reuters, BBC
