Επί χρόνια, οι Συντηρητικοί στη Βρετανία απειλούσαν να αποσύρουν τη Βρετανία από την κορυφαία ευρωπαϊκή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτή τη φορά, κάποιοι το εννοούν.
Καθώς ολοένα περισσότεροι μετανάστες συνεχίζουν να φτάνουν στις ακτές της, υπουργοί της Βρετανίας αναζητούν ιδέες για να εκπληρώσουν την υπόσχεση του πρωθυπουργού Ρίσι Σουνακ να «σταματήσουν» τις διελεύσεις μέσω Μάγχης, όπως αναφέρεται σε ανάλυση του Politico.
Το αμφιλεγόμενο «αποτρεπτικό σχέδιο» του Σούνακ για την απέλαση των αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα βρίσκεται στα δικαστήρια, εν μέσω πλήθους αντιδράσεων.
Ωστόσο, αυξανόμενος αριθμός Συντηρητικών επιδιώκει η Βρετανία να κάνει ένα ακόμα πιο ριζοσπαστικό βήμα και να προχωρήσει σε έξοδο από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
«Ξεπερασμένοι θεσμοί»
Θα ήταν μία απόφαση που θα προκαλούσε πολιτικό σεισμό. Η Βρετανία ήταν από τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από τη σύνταξη της ΕΣΔΑ το 1950, με τον Ουίνστον Τσόρτσιλ να χαιρετίζει τον χάρτη της σύμβασης ως «κεντρικό για το κίνημά μας».
Σήμερα, οι μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες που δεν συμμετέχουν στη σύμβαση είναι η Ρωσία – που εκδιώχθηκε πέρυσι μετά την εισβολή στην Ουκρανία – και ο στενότερος εταίρος της, η Λευκορωσία.
Ωστόσο, ολοένα περισσότεροι Τόρις με επιρροή ισχυρίζονται ότι η ΕΣΔΑ – και το κύριο όργανο επιβολής της, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο – είναι ξεπερασμένοι θεσμοί που εμποδίζουν τη Βρετανία από το να ελέγξει τα σύνορά της σε μια εποχή μαζικής μετανάστευσης.
Ο Νικ Τίμοθι, σύμβουλος της πρώην πρωθυπουργού Τερέζα Μέι και υποψήφιος βουλευτής των Τόρις έγραψε νωρίτερα αυτό τον μήνα ότι η αποχώρηση από τη σύμβαση είναι «ζωτικής σημασίας» για τα βρετανικά συμφέροντα.
Ο Τίμοθι έχει εργαστεί επίσης ως ανεξάρτητος σύμβουλος της υπουργού Εσωτερικών της Βρετανίας, Σουέλα Μπρέιβερμαν, η οποία επίσης υποστηρίζει την αποχώρηση από τη σύμβαση.
«Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Στρασβούργο μπλόκαρε τις πρώτες πτήσεις προς τη Ρουάντα», έχει δηλώσει η υπουργός.
«Τα δικαιώματα της ΕΣΔΑ έχουν εμποδίσει την απέλαση τρομοκρατών και αμέτρητων ξένων εγκληματιών… Αν θέλουμε λειτουργικό σύστημα μετανάστευσης, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να φύγουμε», πρόσθεσε η ίδια.
Ο Ντόμινικ Κάμινγκς, άλλος πρώην συνεργάτης της Ντάουνινγκ Στριτ και «εγκέφαλος» της εκστρατείας υπέρ του Brexit το 2016, υποστηρίζει επίσης την αποχώρηση από την ΕΣΔΑ.
Η Μπρέιβερμαν είναι το μοναδικό μέλος του υπουργικού συμβουλίου που έχει υποστηρίξει δημόσια την αποχώρηση από τη σύμβαση, ωστόσο, πολλές αναφορές καθιστούν σαφές ότι και άλλοι υπουργοί των Τόρις υποστηρίζουν την ιδέα.
Οι Τόρις υστερούν έναντι των Εργατικών στις δημοσκοπήσεις και αναζητούν επειγόντως τρόπους να αυξήσουν την απήχησή τους ενόψει των γενικών εκλογών του επόμενου έτους.
«Οι δημοτικοί μου σύμβουλοι θα το λατρέψουν, οι κάτοικοί μου – το μεγαλύτερο μέρος τους – θα ήταν πολύ υποστηρικτικοί, δεδομένου ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ αυτού και του Brexit», δήλωσε πρώην υπουργός, ο οποίος προωθεί σύνταγμα υποστηρικτικό στο Brexit.
Διχασμένοι ξανά
Ωστόσο, όπως και με το Brexit, οι Βρετανοί είναι διχασμένοι σχετικά με την ανάγκη για ένα τέτοιο ριζοσπαστικό βήμα. Στις πιο φιλελεύθερες περιοχές της νότιας Αγγλίας, οι Τόρις φοβούνται ότι η κίνηση μπορεί να λειτουργήσει σε βάρος τους.
Πρόσφατη δημοσκόπηση για λογαριασμό του think tank More in Common έδειξε πως οι μισοί Βρετανοί θεωρούν ότι η χώρα πρέπει να παραμείνει μέλος της σύμβασης, με τους άλλους μισούς να χωρίζονται σε εκείνους που εκτιμούν πως η χώρα πρέπει να αποχωρήσει (28%) και τους αναποφάσιστους, το ποσοστό των οποίων ανέρχεται σε 23%.
Το 41% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι η δέσμευση των Συντηρητικών να αποχωρήσουν από τη σύμβαση θα μείωνε τις πιθανότητες να τους ψηφίσουν στις εκλογές, ενώ μόνο το ένα τέταρτο (ποσοστό 26%) ανέφερε πως θα τις αύξανε.
«Η ιδέα της επιστροφής στον ‘Πόλεμο του Brexit’ γεμίζει τους ανθρώπους με τρόμο», τονίζει ο Λιουκ Τριλ, αναλυτής του More in Common.
«Απλώς δεν θέλουν να μιλούν για την Ευρώπη. Θέλουν να μιλούν για τιμές αγορών, λίστες αναμονής στο εθνικό σύστημα υγείας και τέτοιου είδους ζητήματα», ανέφερε ο ίδιος.
Διεθνείς συνέπειες
Παρόλα αυτά, αρκετοί σύμβουλοι της Ντάουνινγκ Στριτ βλέπουν θετικά την ιδέα να διεξαχθούν οι εκλογές με το δίλημμα της διατήρησης ή όχι της ιδιότητας του μέλους στην ΕΣΔΑ να είναι κεντρικό στην προεκλογική εκστρατεία.
Και αυτό, επειδή βλέπουν το ζήτημα ως ευκαιρία να χαρακτηρίσουν τους πολιτικούς αντιπάλους τους στο Εργατικό Κόμμα ως αδύναμους στο μεταναστευτικό ζήτημα.
Ο ίδιος ο Σούνακ παραμένει δύσπιστος, δεδομένων των πιθανών διεθνών συνεπειών που θα είχε μία τέτοια κίνηση.
Οι δυτικοί σύμμαχοι δεν θα έβλεπαν θετικά απόφαση που θα έθετε τη Βρετανία εκτός της ευρωπαϊκής «λέσχης», μαζί με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Άλλωστε, η ένταξη στην ΕΣΔΑ είναι ήδη γραμμένη τόσο στην ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής στη Βόρεια Ιρλανδία όσο και στη συμφωνία συνεργασίας της Βρετανίας μετά το Brexit με την ΕΕ.
Κρίσιμη απόφαση
Πάντως, αν το Ανώτατο Δικαστήριο κρίνει παράνομο το σχέδιο του Σούνακ για τη Ρουάντα αργότερα φέτος – λόγω των υποχρεώσεων της Βρετανικής ΕΣΔΑ – η πίεση στον πρωθυπουργό θα αυξηθεί.
Είναι «πολύ πιθανό» περισσότεροι βουλευτές των Τόρις και ακόμη και εν ενεργεία υπουργοί να ζητήσουν από τον Σούνακ να δράσει, ανέφερε πρώην στέλεχος των Τόρις που εξακολουθεί να έχει ισχυρούς δεσμούς με το κόμμα.
Και πολλοί Τόρις βλέπουν την ανάγκη για σαφή διαχωριστική γραμμή με τους αντιπάλους τους στο Εργατικό Κόμμα ενόψει των εκλογών.
Το Εργατικό Κόμμα παρακολουθεί νευρικά, έχοντας μέχρι στιγμής αποφύγει να αντιταχθεί ευθέως στη σκληρή ρητορική του Σούνακ για τη μετανάστευση.
Πέρα από τον Σούνακ
Ακόμα και αν ο Σουνάκ αντισταθεί στην πίεση να κάνει το βήμα να αποχωρήσει από τη σύμβαση, οι δεξιοί συνάδελφοί του δεν θα εγκαταλείψουν εύκολα τον αγώνα.
Διότι, αν προκύψει από τις δημοσκοπήσεις ότι οι Συντηρητικοί χάνουν τις επόμενες εκλογές, το κόμμα είναι πιθανό να βρεθεί στη δίνη νέας αναμέτρησης για την ηγεσία.
Η Μπρέιβερμαν δεν έχει κρύψει τις φιλοδοξίες της να ηγηθεί του κόμματος το 2022 και η υποστήριξή της στην ιδέα της αποχώρησης θα μπορούσε κάλλιστα να καθορίσει την ατζέντα.
Πηγή: Politico
