ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. «Επιστροφή» στις πολιτικές της ρίζες θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η τελευταία ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την «Κατάσταση της Ενωσης», πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024. Υστερα από σχεδόν 1.300 ημέρες ως επικεφαλής της Κομισιόν με την ομιλία της ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου παρουσίασε εαυτόν ως υπέρμαχο των Ευρωπαίων πολιτών τόσο σε ό,τι αφορά την οικονομία, όσο και την κλιματική αλλαγή, καθώς και τη μετανάστευση. Κυρίως όμως έδειξε ότι γνωρίζει καλά το παιχνίδι των πολιτικών ισορροπιών και πως εάν θα ήθελε να διεκδικήσει μια επόμενη θητεία, θα πρέπει να βασιστεί πρώτα και κύρια στην «πολιτική της οικογένεια», το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Για τον λόγο αυτό, στη σχεδόν ωριαία ομιλία της χθες στο Στρασβούργο, έδωσε μεγάλη έμφαση στην ανάγκη να γίνει η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης εκ νέου ανταγωνιστική –για τον σκοπό αυτό μάλιστα διορίζει τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι ειδικό σύμβουλο–, στην υπογραφή νέων εμπορικών συμφωνιών και στην ανάγκη στήριξης των αγροτών, αναδεικνύοντας δηλαδή προτεραιότητες του κεντροδεξιού κόμματός της, που την επικρίνει εσχάτως ότι η προεδρία της αναλώθηκε στην επίτευξη των στόχων της πράσινης μετάβασης.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν άνοιξε πάντως –για ακόμα μια φορά– τα χαρτιά της σχετικά με τις προθέσεις της, μετά τις ευρωεκλογές του 2024. Θα χρειαστεί ωστόσο τη στήριξη και άλλων ευρωομάδων στο Κοινοβούλιο, στην περίπτωση που θέλει να παραμείνει στη θέση της. Με το βλέμμα προς τα εκεί υπενθύμισε τις έως τώρα επιτυχίες της για την προώθηση της «Πράσινης Συμφωνίας» –το σήμα κατατεθέν της προεδρίας της–, τη στάση της Ε.Ε. έναντι της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, καθώς και τη διεύρυνση και στο πλαίσιο αυτό –για πρώτη φορά– άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής των ευρωπαϊκών Συνθηκών.
Αναφέρθηκε στην Πράσινη Συμφωνία, στη διεύρυνση της Ε.Ε., στις πρακτικές λύσεις για τη μετανάστευση και στην έρευνα για τις επιδοτήσεις στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.
Γεωπολιτική Ε.Ε.
Η ίδια ισχυρίστηκε ότι η ομάδα της έχει ήδη υλοποιήσει το 90% των προτάσεων που παρουσίασε για πρώτη φορά στην ίδια αίθουσα το 2019. «Οταν βρέθηκα ενώπιόν σας το 2019 με το πρόγραμμά μου για μια πράσινη, ψηφιακή, γεωπολιτική Ευρώπη, γνωρίζω ότι αρκετοί αμφιβάλλατε», δήλωσε στους ευρωβουλευτές. «Αλλά κοιτάξτε πού βρίσκεται η Ευρώπη σήμερα. Είδαμε τη γέννηση μιας γεωπολιτικής Ε.Ε. – στηρίζοντας την Ουκρανία, ευρισκόμενοι απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα και σε μια δυναμική Κίνα», είπε χαρακτηριστικά. Ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι αρχίζει έρευνα σχετικά με τις επιδοτήσεις για κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα, γεγονός που προκάλεσε δυνατό χειροκρότημα από αρκετές πλευρές του Κοινοβουλίου. Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Κίνα επανέλαβε τη στρατηγική της, που βασίζεται στη μείωση της επικινδυνότητας (de-risking) και όχι της αποσύνδεσης από την κινεζική οικονομία (decoupling).
Ειδική αναφορά έκανε εξάλλου και στο μεταναστευτικό, με μια ιδιαίτερα προσεκτική προσέγγιση που φαίνεται να ικανοποίησε και πάλι το ΕΛΚ. Επισήμανε ότι επιδίωξε «πρακτικές λύσεις» για το μεταναστευτικό που βρισκόταν σε αδιέξοδο για χρόνια, ενώ απηύθυνε έκκληση στο Κοινοβούλιο να ολοκληρωθεί η σχετική νομοθεσία τους επόμενους μήνες. Ανέφερε, παράλληλα, ότι η πρόσφατη –και σε μεγάλο βαθμό αμφιλεγόμενη– συμφωνία με την Τυνησία θα αποτελέσει «μοντέλο» για παρόμοιες συμφωνίες με άλλες χώρες.
Παρά το γεγονός ότι έδωσε το «στίγμα» της προεδρίας της αναφέροντας ότι τα τελευταία 4 χρόνια σημειώθηκαν «οι πιο φιλόδοξοι μετασχηματισμοί που πέτυχε αυτή η Ενωση», η γενικότερη αίσθηση είναι ότι η ατζέντα της παραμένει σε μεγάλο βαθμό ατελής. Για τον λόγο αυτό, αρκετοί ευρωβουλευτές χθες στο Στρασβούργο προεξοφλούσαν ότι η ομιλία της άνοιξε ουσιαστικά τον δρόμο της διεκδίκησης παράτασης παραμονής της στο Μπερλεμόντ, για μια ακόμα πενταετία.
ΒΙΓΚΦΡΙΝΤ ΜΟΥΡΕΣΑΝ
Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ)
Τριπλό μήνυμα για οικονομία και κοινωνία
«Eστειλε τρία σημαντικά μηνύματα: Πρώτον, έθεσε την ανταγωνιστικότητα ξανά στην “καρδιά” των ευρωπαϊκών πολιτικών. Είναι σημαντικό να ενισχύουμε τις οικονομίες μας προστατεύοντας τα υψηλά κοινωνικά πρότυπα στην Ευρώπη. Θα αυξήσουμε τη δημοκρατική στήριξη, αλλά και τη στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, επενδύοντας στην έρευνα και καινοτομία, βελτιώνοντας τις υποδομές, ώστε οι οικονομίες μας να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Δεύτερον, μπήκαν εκ νέου οι αγρότες στην ευρωπαϊκή ατζέντα, καθώς θα πρέπει να ξεπεράσουν τις αβεβαιότητες από τη ρωσική εισβολή και αξίζουν τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξή μας. Τέλος, η πρόεδρος στηρίζει την ένταξη Ρουμανίας και Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν, για μια πιο ασφαλή Ευρώπη, καθώς αυτό θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και της προστασίας των εξωτερικών μας συνόρων».
ΙΡΑΤΣΕ ΓΚΑΡΘΙΑ ΠΕΡΕΘ
Πρόεδρος Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D)
Χωρίς σχέδιο αντιμετώπισης της φτώχειας
«Αυτό που μου έλειψε από την ομιλία ήταν μια ισχυρή αναφορά στον Κοινωνικό Πυλώνα και τα μέτρα που πρέπει να λάβουμε, ώστε να διασφαλίσουμε ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω κατά την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Πολίτες και οικογένειες βρίσκονται αντιμέτωποι με πληθωρισμό, υψηλά επιτόκια και δυσκολίες προκειμένου να έχουν αξιοπρεπή στέγαση… Θα ήθελα να ακούσω σχέδια υιοθέτησης ενός ελάχιστου εισοδήματος και μια στρατηγική αντιμετώπισης της φτώχειας με δεσμευτικούς όρους, καθώς και την ανάγκη μεταρρύθμισης της οικονομικής διακυβέρνησης, που θα δώσει μια μόνιμη δημοσιονομική ικανότητα στην Ε.Ε., ώστε να μπορούμε τελικά να επενδύσουμε σε όλες τις πολιτικές που χρειάζεται η Ενωση».
ΓΚΙ ΦΕΡΧΟΦΣΤΑΤ
Ευρωβουλευτής Φιλελευθέρων (Renew Europe)
Νέες εντάξεις αλλά και νέοι κανόνες
«Θεωρώ θετικό ότι άνοιξε η συζήτηση για την αλλαγή των ευρωπαϊκών Συνθηκών. Αυτό που θέλω να επισημάνω είναι ότι δεν μπορείς να μη συνδέσεις ή να ξεχωρίσεις το ζήτημα αυτό από τη διεύρυνση. Ενας, άλλωστε, από τους λόγους που χρειαζόμαστε την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών είναι ακριβώς η διεύρυνση, που μπορεί να φέρει στην Ευρωπαϊκή Ενωση 25 ή 26 νέα κράτη-μέλη. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με τους ίδιους κανόνες, ειδικά σε θέματα ομοφωνίας και γενικά στη λήψη αποφάσεων. Είμαι πεπεισμένος ότι αρκετά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν αυτή την άποψη, δηλαδή είναι υπέρ της διεύρυνσης αλλά την ίδια ώρα υπέρ της αλλαγής και μεταρρύθμισης της Ευρώπης».
ΡΙΚΑΡΝΤΟ ΜΠΟΡΓΚΕΣ ΝΤΕ ΚΑΣΤΡΟ
Αναπληρωτής διευθυντής Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (ΕPC)
To «στίγμα»ολοκλήρωσηςτης Ευρώπης
«Ηταν η καλύτερη ομιλία της έως τώρα. Παρά το γεγονός ότι απέφυγε κάποιες σκληρές επιλογές που θα αντιμετωπίσουν οι Ευρωπαίοι τα επόμενα χρόνια, ήταν μια στρογγυλεμένη ομιλία σε θέματα όπως: η εφαρμογή της “Πράσινης Συμφωνίας”, η ανταγωνιστικότητα, καθώς και η γεωπολιτική επιτακτική ανάγκη της διεύρυνσης. Μια ομιλία – απόδειξη ότι μπορεί να ηγηθεί πέραν της διαχείρισης κρίσεων. Και με το βλέμμα στην επόμενη θητεία 2024-2029 έδωσε το “στίγμα” της “ολοκλήρωσης της Ευρώπης μας” και “της απάντησης στην ιστορία”, την “κληρονομιά” της δηλαδή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Η προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωεκλογές του 2024 ξεκίνησε χθες στο Στρασβούργο».
