Στην καφετέρια Orange Day Sengawa, γνωστή κι ως Καφέ των Λάθος Παραγγελιών στην Ιαπωνία, κανείς δεν παραπονιέται για τα μπερδέματα συνεννόησης και το σερβίρισμα πραγμάτων που δεν παρήγγειλε.
Το μόλις 12 θέσεων καφέ στην Σενγκάουα του δυτικού Τόκιο προσλαμβάνει ως σερβιτόρους ηλικιωμένους ανθρώπους με άνοια μια φορά τον μήνα.
Ο πρώην ιδιοκτήτης της καφετέριας είχε έναν γονιό με άνοια και λόγω της ιδιαίτερης αυτής ευαισθησίας του, είχε καθιερώσει αυτό το σύστημα ώστε να δίνει ρόλο και σκοπό σε ανθρώπους με σοβαρή απώλεια μνήμης. Ο νέος ιδιοκτήτης συμφώνησε να κάνει το ίδιο, μετατρέποντας το καφέ μια φορά τον μήνα σε «καφέ άνοιας».
Πρόκειται για έναν ασφαλή χώρο για τους πάσχοντες όπου μπορούν να επικοινωνήσουν με νέα πρόσωπα, να είναι παραγωγικοί και να νιώθουν απαραίτητοι, στοιχεία βασικά για την επιβράδυνση της εξέλιξης της άνοιας, μιας νευροεκφυλιστικής νόσου, προσώρας χωρίς θεραπεία.
«Έχει πολλή πλάκα εδώ. Νιώθω νεότερος μόνο που βρίσκομαι εδώ» περιγράφει ο Τόσιο Μορίτα, ο 85χρονος σερβιτόρος που ξεκίνησε να εμφανίζει συμπτώματα άνοιας δύο χρόνια πριν.
Ο ίδιος καλωσορίζει εγκάρδια τους πελάτες με ένα «Ιrasshaimase» (Καλωσορίσατε). Η ευγένεια και οι καλές προθέσεις κυριαρχούν κι έτσι λίγοι ασχολούνται με το αν σερβίρισε το κέικ σε λάθος τραπέζι, αν ξέχασε το μενού ή η παραγγελία καθυστέρησε λίγο παραπάνω από το αναμενόμενο. Άλλωστε, αυτό είναι κάτι που οι πελάτες το περιμένουν.
To Καφέ των Λάθος Παραγγελιών είναι μία από τις καφετέριες και τα εστιατόρια στην Ιαπωνία που, αν και σε αρχικό στάδιο εφαρμογής, έχουν στόχο να βοηθήσουν τους πάσχοντες.
Η άνοια αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, ωστόσο στην Ιαπωνία, μια κοινωνία με τον μεγαλύτερο αριθμό ηλικιωμένων στον κόσμο, η αντιμετώπισή της παίρνει χαρακτήρα επείγουσας πρόκλησης.
Περίπου το 30% των 126 εκατ. πολιτών του ιαπωνικού πληθυσμού είναι άνω των 65 χρόνων. Από αυτούς περισσότεροι από έξι εκατομμύρια εκτιμάται πως πάσχουν από άνοια, με τον αριθμό αυτό να αναμένεται να αυξηθεί στα 7,3 εκατ. (ή έναν στους πέντε ανθρώπους άνω των 65) έως το 2025, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας.
Η χρόνια έλλειψη ειδικών φροντιστών και τα αυξανόμενα κόστη της φροντίδας ηλικιωμένων σημαίνει πως το κράτος πρέπει να βρει δημιουργικούς τρόπους για να μεριμνήσει για τους πάσχοντες από άνοια ώστε να παραμείνουν όσο το δυνατόν περισσότεροι δραστήριοι, πνευματικά και σωματικά, κι όχι απομονωμένοι και αδρανείς στο σπίτι, ένα νοσοκομείο ή έναν οίκο ευγηρίας.
Κάπως έτσι, τα «καφέ άνοιας» προβάλλουν ως λύση στο κενό αυτό πρόνοιας.
Τον Ιούνιο, η Ιαπωνία ψήφισε νομοθεσία για τη θέσπιση μιας σειράς νέων προγραμμάτων και υπηρεσιών προκειμένου να συνδράμει τα άτομα με άνοια, με τον πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα να αναγνωρίζει τις πρωτοβουλίες αυτές ως επείγον εθνικό έργο.
Το ιαπωνικό υπουργείο Υγείας εκτιμά πως το κόστος για τις νέες συμβουλευτικές και ερευνητικές προσπάθειες για την άνοια θα ανέλθει μόνο το 2024 στα 96 εκατομμύρια δολάρια.
Πηγή: Washington Post